Một công cụ 1,4 triệu tuổi hết sức đặc biệt, tinh xảo làm bằng xương đã được tìm thấy tại Ethiopia, thuộc về một loài người khác đã tuyệt chủng.
Các nhà cổ sinh vật học làm việc tại khu vực hệ tầng Konso ở Ethiopia đã tìm thấy một mảnh xương lớn có niên đại lên đến 1,4 triệu năm, được chế tạo như một chiếc rìu tay, nhưng kỹ thuật chế tác vô cùng tinh xảo. Công cụ ở trong trạng thái tuyệt vời, kích thước 12,8 x 7,5 x 4,6 cm.
Nhóm nghiên cứu từ Nhật Bản, Ethiopia và Hồng Kông, đứng đầu bởi nhà cổ sinh vật học Gen Suwa (Đại học Tokyo, Nhật Bản) đã phát hiện tổng cộng 44 "vết sẹo thứ cấp", bao gồm 28 vết ở mặt vỏ và 16 ở mặt trong của công cụ. Các dấu vết này là bằng chứng của việc con người đã cố đục đẽo, chế tạo để công cụ hoàn hảo hơn. Đâu là một trong những chiếc rìu tay có khả năng cắt hiệu quả nhất từng được khai quật.
Các công cụ vừa được khai quật - (ảnh: PNAS)
Đáng kinh ngạc, nó lại có tuổi đời tận 1,4 triệu năm, giai đoạn mà trước đây các nhà khảo tổ tin rằng các vượn nhân hình còn mông muội, công cụ đồ đá cũ cực kỳ hạn chế. Việc nó không phải bằng đá cũng là điểm dị thường.
Với niên đại đó, vật dụng này không phải của người tinh khôn chúng ta, tức giống loài Homo sapiens có tuổi đời vỏn vẹn hơn 300.000 năm. Kết quả phân tích cho thấy đây là vật dụng của một loài người khác đã tuyệt chủng - Homo erectus, được biết đến như loài đầu tiên thuộc chi Người phát triển đôi chân thuận lợi với việc chạy bộ.
Kết quả phân tích tiếp theo gây thêm bất ngờ: đó là xương đùi của một con hà mã cổ đại. Điều này cho thấy Homo erectus rất có thể là những thợ săn tài tình. Bởi lẽ cho đến ngày nay, loài thú ăn cỏ khổng lồ này vẫn là một động vật cực kỳ nguy hiểm trong hệ sinh thái châu Phi, khiến cá sấu cũng phải khiếp sợ. Theo các bằng chứng ít ỏi còn sót lại của kỷ băng hà, hà mã thờ cổ đại to lớn hơn hà mã hiện đại, trong khi những con hiện đại có con nặng trên 3 tấn! Tuy nhiên không loại trừ giả thuyết họ tìm kiếm xương từ một sinh vật chết.
Chiếc rìu cổ xưa bằng xương hà mã. (Ảnh: IFL Science).
Nghiên cứu vừa công bố trên Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) cho rằng phát hiện mới về công cụ xương này, cùng với các phát hiện trước đó về những công cụ đá đa dạng và tinh xảo, đã cho thấy loài người cổ này phát triển vượt xa suy nghĩ của chúng ta.
Ethiopia, đất nước Đông Phi nơi mảnh xương được phát hiện cũng là một "thánh địa khảo cổ" thú vị với nhiều bằng chứng về các loài người tuyệt chủng, vì là một trong những "cái nôI" của nhân loại. Theo truyền thuyết Ethiopia, mảnh đất xinh đẹp bên sông Nile xanh này chính là nơi Chúa chọn để xây dựng vườn địa đàng Eden.
Đầu tháng 7, một nghiên cứu công bố trên Nature Ecology and Evolutioncũng cho thấy Homo erectus không phải những người vượn như tưởng tượng, mà có thể hình nở nang, săn chắc như… các cầu thủ bóng bầu dục hiện đại.