Lúc đang đi dã ngoại cùng gia đình ở sa mạc gần Las Cruces, New Mexico, cậu bé Jude Sparks (9 tuổi) đang kiểm tra máy nghe lén thì vấp phải một đống đá trồi lên. Khi Jude đứng dậy, cậu phát hiện đây là hai cái răng lớn hóa thạch nhô ra khỏi mép đất. Xa hơn, cậu thấy cái gì giống như một chiếc ngà voi.
Jude bị kích thích. Nhưng anh trai của Jude - Hunter, người chạy phía sau cậu bé lại không có vẻ ấn tượng với bất cứ điều gì Jude đã tìm thấy.
"Hunter nói đây chỉ là một con bò béo lớn, thối rữa. Cháu không biết nó là gì, nhưng chỉ biết đây không phải là thứ bình thường”, Jude nói với KVIA News, trong lần đầu tiên kể lại câu chuyện.
Bố mẹ của cậu bé chụp ảnh khối to lớn kì lạ này, sau đó giúp Jude tìm kiếm các chuyên gia trực tuyến ngay trong đêm đó, cậu bé kể thêm.
Họ gửi email cho Peter Houde, Giáo sư sinh vật học tại Trường Đại học Bang New Mexico. Ông là người sở hữu một phòng thí nghiệm dành cho các nghiên cứu về cổ sinh vật học.
"Ngay lập tức tôi nhận ra tầm quan trọng của nó, chúng tôi nhanh chóng trở lại hiện trường vào ngày hôm sau để xem nó”, Houde nói trên đài phát thanh.
Hóa ra bản năng của Jude rất chính xác. Cậu bé đã khám phá ra hộp sọ hóa thạch của loài voi Stegomastodon, ước tính có hơn 1 triệu năm tuổi. Đây là một giống voi có hai chiếc ngà to và cong lên, hiện loài này bây giờ đã tuyệt chủng. Khi đứng lên, loài voi cao gần 9 feet (2,7 mét).
Phát hiện này rất hiếm bởi vì cả hai hàm trên của nó và ngà đều được phơi ra trên bề mặt, Houde cho biết trong một bài báo đăng trên trang web của ông về khám phá của Jude.
Houde viết: "Các xương hóa thạch từ cùng một con vật hiếm khi được tìm thấy cùng nhau trong cùng khu vực. Hơn nữa, các hóa thạch của Stegomastodon cực kỳ mong manh, mặc dù kích cỡ của con vật này rất khổng lồ”.
"Chúng tôi thực sự biết ơn gia đình Sparks vì đã liên lạc với chúng tôi. Bởi nếu họ không làm điều đó hay cố gắng làm thứ gì khác với hóa thạch, có thể họ đã phá hủy mẫu vật. Nó thực sự phải được thực hiện với sự chăm sóc tuyệt vời và cẩn thận”, Houde phát biểu trên tờ New York Times.
Sau vài tháng, Houde và nhóm nghiên cứu của ông đã nhận được sự cho phép của chủ đất để đào nó lên – với điều kiện giữ bí mật địa điểm này. Vào tháng 5/2017, nhóm của Houde đã bắt đầu công việc đào bới hóa thạch kéo dài một tuần.
"Collagen trong xương đã bị phân hủy, vì vậy các hóa thạch rất dễ bị phân huỷ vì trọng lượng của chúng quá nặng. Việc phân hủy này có khả năng diễn ra ngay lập tức trước mắt chúng ta ngay khi những trầm tích đỡ và hỗ trợ chúng bị quét sạch", Houde viết.
Cậu bé phát hiện ra hóa thạch. (Ảnh: Courtesy Peter Houde).
Do đó, việc khai quật yêu cầu phơi bày các bộ phận của hóa thạch từng chút một, và họ phải làm khô nó hoàn toàn trước khi áp dụng những biện pháp khác. Từng chút một, họ đã phát hiện ra một hộp sọ gần như hoàn chỉnh, duy chỉ thiếu mất một chiếc ngà.
"Thật là thú vị. Đặc biệt là đối với các chàng trai bởi vì mỗi đứa trẻ đều mơ ước tìm thấy một bộ xương hóa thạch”, mẹ của Jude - Michelle Sparks, nói trên KVIA.
Jude nói với KVIA News rằng, hầu hết những người bạn của cậu vẫn không tin rằng cậu đã tìm thấy một hoá thạch hơn một triệu năm tuổi. Mặc dù Houde vẫn đang tiếp tục việc nghiên cứu và bảo tồn hóa thạch, cuối cùng ông dự đoán là hóa thạch này sẽ được trưng bày tại Bảo tàng ở bang Vertebrate, New Mexico cho mọi người cùng chiêm ngưỡng.
"Tôi hy vọng và mong đợi rằng mẫu vật sẽ được triển lãm và cậu bé này sẽ có thể cho bạn bè và thậm chí cả con cái của mình thấy thứ mà cậu đã tìm thấy ở Las Cruces", Houde nói trong một bài phát biểu.
Đây không phải là lần đầu tiên một khám phá hóa thạch ngẫu nhiên như vậy được thực hiện. Vào năm 2014, một thanh niên tham dự bữa tiệc tại một khu vườn ở Tiểu bang Elephant Butte ở miền nam New Mexico đã phát hiện một hộp sọ hóa thạch gần như hoàn chỉnh của Stegomastodon.
Hóa thạch này hiện đang ở trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở New Mexico.
Vào năm 2015, một cậu bé 4 tuổi tên là Wylie Brys đã tìm thấy xương hóa thạch của một con khủng long trong khi đang khám phá đất đai đằng sau một trung tâm mua sắm ở Dallas.
"Cậu bé chỉ là một đứa trẻ rất nhỏ. Cậu ấy thích chơi đùa với nhiều thứ như tìm các hóa thạch, tôi nghĩ thế”, cha của cậu - Tim Brys, nói với tờ Washington Post.