Thành phố Magnesia của Hy Lạp cổ đại ở Tiểu Á, nay là một phần của tỉnh Aydin thuộc Thổ Nhĩ Kỳ, đã lộ ra một kho báu cổ đại khác - cánh cổng dẫn đến một ngôi đền dành riêng cho Thần Zeus.
Các nhà khảo cổ học Thổ Nhĩ Kỳ, những người đã khai quật thành phố Magnesia trong nhiều thập kỷ, đã khai quật ra cánh cổng của ngôi đền gần đây sau khi nơi đây được phát hiện lần đầu tiên vào những năm 1890 bởi một nhà khảo cổ học người Đức, người đã cải tạo phần lớn những gì ông tìm thấy.
Cánh cổng dẫn vào Đền thờ Zeus mới được khai quật. (Ảnh: Greek).
Địa điểm không xa là một ngôi đền khác, dành riêng cho Nữ Thần Hy Lạp Artemis, cũng đã được phát hiện.
Cổng vào của Đền Thần Zeus đã được khai quật trong khuôn khổ cuộc khai quật đang diễn ra tại khu vực Ortaklar, do Phó Giáo sư Gorkem Kokdemir từ Đại học Ankara phụ trách.
“Tôi đã làm việc trong các cuộc khai quật Magnesia trong 23 năm, kể từ năm 1998”, ông Kokdemir giải thích.
Theo Kokdemir, những kho báu vô giá của thành phố Magnesia cổ đại của Hy Lạp lần đầu tiên được khai quật trong những năm cuối của Đế chế Ottoman. Nhà khảo cổ học người Đức Carl Humann, người cũng từng khai quật ở Bergama và nhiều thành phố khác ở phía tây Anatolia, đã khai quật Magnesia từ những năm 1891 - 1892.
Kokdemir nói rằng Humann là người đầu tiên phát hiện ra ngôi đền thờ Thần Zeus trong thời hiện đại, nhưng phần lớn trong số đó sau đó đã được cải táng. “Ông ấy dành hai năm ở Magnesia và đào lên Đền thờ Thần Zeus, ngôi đền mà chúng tôi đã khám phá lại”, ông nhấn mạnh.
Ông giải thích: “Nơi đây có ý nghĩa quan trọng vì lịch sử kiến trúc. Ngôi đền có niên đại từ thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên, là một trong những ngôi đền sớm nhất của thời kỳ Hy Lạp hóa”.
Thành phố Magnesia, nằm ở tỉnh Aydin của Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay, có bề dày lịch sử mà các nhà khảo cổ học thời đó thèm muốn, và như thường lệ trong thời đại đó, Humann chỉ đơn giản là mang đi phần lớn những gì ông tìm thấy và giao cho Chính phủ.
Khu vực khảo cổ Đền thờ Zeus ở thành phố Magnesia. (Ảnh: Greek).
Kokdemir nói thêm rằng Humann “đã tiết lộ các yếu tố kiến trúc của ngôi đền này và đưa khoảng 10% ngôi đền cho Berlin. Ông đã mang nhiều hiện vật đến Berlin như các tác phẩm điêu khắc và chữ khắc, cùng với các cấu trúc khác trong Đền thờ Thần Zeus”.
Ngày nay, tại Bảo tàng Pergamon ở Berlin, du khách có thể nhìn thấy các phần của Đền thờ Thần Zeus cao từ 5,5 đến 6 m. Kiến trúc của ngôi đền đã được hoàn thành với những thứ mà ông gọi là “90% các bộ phận sao chép”.
Các nhà khảo cổ học nói rằng ngôi đền thờ Thần Zeus là một trong những địa điểm linh thiêng quan trọng nhất ở Magnesia.
“Ở các thành phố cổ đại, người ta không chỉ tôn thờ một vị thần… họ thờ nhiều vị thần hoặc nữ thần”, ông nhấn mạnh. “Trong Magnesia, vị thần đầu tiên là Artemis, và vị thần thứ hai là Zeus”.
Kokdemir cho biết nhóm khảo cổ của ông đang khai quật những gì còn lại của Đền Thần Zeus, bao gồm cả cánh cổng, để thu thập thông tin kiến trúc bổ sung, hoàn thiện những thông tin còn thiếu và giới thiệu lại ngôi đền để nghiên cứu khảo cổ nghiêm ngặt.
Ông nói: “Cánh cổng đã nằm dưới lòng đất hàng trăm năm. Nó chỉ được nhìn thấy vào thời Humann và ngay sau đó đã bị chôn vùi dưới lớp đất 4 m”.
Nhóm khai quật Magnesia nói rằng họ hy vọng sẽ tìm thấy từ 60 đến 70% các bộ phận ban đầu của Đền thờ Thần Zeus. Họ có kế hoạch bắt đầu trùng tu ngôi đền, thêm cột cao 5 m và tái tạo lại mái nhà.
Thành phố Magnesia được thành lập khoảng 2.400 năm trước vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên. “Khía cạnh nổi bật nhất của vùng đất là những ngôi đền được xây dựng cho các vị thần và nữ thần cũng như các lễ hội và trò chơi được tổ chức cho các vị thần này”, Kokdemir lưu ý.
Trong tất cả các công trình kiến trúc cổ ở Magnesia, ngôi đền thờ Nữ Thần Artemis là công trình kiến trúc tôn giáo lớn nhất. Đây được coi là một trong 7 kỳ quan của thế giới cổ đại. Được xây dựng bởi Hermogenes, Đền thờ Nữ Thần Artemis là kiệt tác của ông.
Kokdemir giải thích một phần lý do tại sao Magnesia đóng một vai trò quan trọng như vậy trong thế giới Hy Lạp cổ đại, ông nói rằng “vào thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên, khoảng 2.300 năm trước, đã có những lễ hội được tổ chức với những trò chơi quan trọng nhất ở khu vực Địa Trung Hải, Delphi Apollo Games”.
Theo Kokdemir, “những người tham gia từ Italy, từ Hy Lạp, từ nhiều điểm ở Anatolia, từ các hòn đảo, đã tham gia vào các trò chơi kéo dài 5 ngày. Các trò chơi đã nói lên tầm quan trọng của thành phố Magnesia, đồng thời cũng giúp thành phố phát triển và thịnh vượng”.