Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc đã công nhận Công viên quốc gia Sagarmatha của Nepal là Di sản thiên nhiên thế giới năm 1979.
Công viên quốc gia Sagarmatha - Di sản thiên nhiên thế giới tại Nepal
Công viên quốc gia Sagarmatha bao gồm một phần dãy Himalayas và phía Nam của đỉnh Everest, có thể có nhiều người chưa từng nghe đến công viên quốc gia Sagarmatha nhưng không thể không biết đến đỉnh Everest – vốn là nóc nhà của thế giới. Công viên quốc gia Sagarmatha còn bao gồm những dòng sông băng, các thung lũng sâu và đây là nơi cư trú cua nhiều loài quý hiếm, như báo tuyết và gấu trúc...Ngoài ra sự hiện diện của người Sherpa với nền văn hóa độc đáo của họ càng làm tăng thêm nét độc đáo, đặc sắc của Di sản thiên nhiên này.
Độ cao của Công viên quốc gia Sagarmatha là 6.000 m so với mặt nước biển trong khi đỉnh Everest cao 8.848 m. Toàn bộ diện tích của công viên quốc gia Sagarmatha khoảng 124.400 ha gồm cả núi, sông băng và thung lũng.
Công viên nằm tại tỉnh Solu Khumbu của Nepal, nơi có sự hiện diện của tộc người Sherpa nổi tiếng. Kể từ năm 1976, công viên này đã được nhiều người biết đến đặc biệt là những người yêu thích thiên nhiên. Nhưng kể từ khi cuộc sống của tộc người Sherpa được báo chí thế giới nói đến thì công viên này mới thực sự nổi tiếng. Hiện nay có khoảng 2.500 người Sherpa vẫn đang sinh sống tại Công viên Sagarmatha, tộc người này đã sinh sống tại đây được bốn thế kỷ. Những người dân Sherpa vẫn tiếp tục truyền thống săn bắn, nuôi trồng đúng với truyền thống sinh hoạt tự nhiên của họ trong suốt những thế kỷ vửa qua.
Nếu đứng từ trên cao sẽ thấy toàn cảnh Công viên quốc gia Sagarmatha vô cùng hùng vĩ. Mây trắng bao phủ, núi non chập chùng, cảnh quan thiên nhiên vô cùng ấn tượng. Công viên quốc gia Sagarmatha được Unesco công nhận Di sản theo các tiêu chí:
Tiêu chí (vii): Công viên quốc gia Sagarmatha có vẻ đẹp tự nhiên với những ngọn núi cao nổi tiếng, dòng sông băng, thung lũng sâu và môi trường tự nhiên tuyệt vời. Công viên là nơi cư trú của nhiều loài động vật quý hiếm như báo tuyết, gấy trúc.
Bên cạnh đó khu vực này là minh chứng cho một giai đoạn quan trọng của lịch sử tiến hóa của trái đất và là một trong những khu vực địa chất thú vị nhất trên thế giới với núi cao, tầng địa chất trẻ kèm theo dòng chảy của sông băng. Một đặc điểm nữa góp phần làm phong phú cho công viên quốc gia đó là bên cạnh môi trường tự nhiên, đời sống động thực vật phong phú, cảnh quan tuyệt đẹp thì nơi đây còn là nơi sinh sống của tộc người Sherpa.
Ngoài tiêu chí trên thì Công viên Sagarmatha còn được công nhận bởi tính toàn vẹn của nó. Ranh giới phía Bắc của di sản được xác định bởi sự chia cắt dãy Himalaya, chạy theo dãy giữa của khu vực tự trị Tây Tạng và Nepal. Ngoài ra công viên Sagarmatha còn có một vùng đệm bảo vệ để bảo vệ tính toàn vẹn của di sản.
Hiện nay, Công viên Sagarmatha là điểm đến tại Nepal thu hút được khá đông khách thăm quan quốc tế. Năm 1979, số lượng khách du lịch đến với công viên chỉ có 3.600 người thì đến năm 2010 đã tăng lên 25.000 người. Nguồn thu từ du lịch đã góp phần tăng trưởng kinh tế địa phương và nâng cao đời sống của người dân bản địa. Tuy nhiên việc tăng số lượng khách du lịch cũng ảnh hưởng đến môi trường sinh thái chung và đe dọa hệ sinh thái, thảm thực vật nơi đây. Bên cạnh đó thấy được nguồn lợi từ việc kinh doanh du lịch, một số doanh nghiệp đã cho xây những đường mòn dẫn lên núi một cách bất hợp pháp. Rác thải từ các hoạt động du lịch cũng đã và đang là mối đe dọa lớn đối với công viên Sagarmatha. Không chỉ có vậy, việc tăng số lượng khách du lịch tăng kéo theo việc nhà hàng, khách sạn cũng gia tăng theo. Nạn chặt phá gỗ trái phép trong rừng làm nhà hàng, khách sạn cũng từ đây mà ngày càng nghiêm trọng.
Nhận thấy tầm quan trọng trong việc bảo vệ môi trường tự nhiên cùng cảnh quan thiên nhiên của Di sản, Chính phủ Nepal đã ban hành nhiều quy định về quản lý, bảo tồn và khai thác khu di sản này. Một đội lính chuyên nghiệp từ quân đội quốc gia được cắt cử đển đây để bảo vệ và thực thi pháp luật nếu như có bất kỳ hành động vi phạm nào đối với Di sản. Chính phủ Nepal cung cấp 50% doanh thu của công viên cho các hoạt động cộng đồng tại địa phương cũng như những công việc bảo tồn. Ngoài ra, công viên quốc gia Sagarmatha nhận được rất nhiều sự quan tâm từ cộng đồng quốc tế. Rất nhiều chuyên gia và các tình nguyện viên đến từ các tổ chức khác nhau trên thế giới đã đến đây để hỗ trợ Ban quản lý Di sản thực hiện các chương trình, kế hoạch bảo tồn và phát triển Di sản thiên nhiên này.