Ma túy đá là hóa chất tổng hợp từ thuốc kích thích amphetamine, có tên khoa học là methamphetamine. Ma túy đá được xếp vào loại ma túy gây kích thích hệ thần kinh trung ương. Khi hút ma túy đá chỉ sau khoảng 3-5 phút sẽ có công dụng đem lại cảm giác kéo dài lên đến 6-8 tiếng.
Dấu hiệu nhận biết người ngáo đá
- 1. Không có cảm giác ngon miệng
- 2. Mất tập trung
- 3. Dấu hiệu “miệng meth”
- 4. Mồ hôi có mùi khai
- 5. Mùi răng bị hôi và thối
- 6. Suy nghĩ hoang tưởng
- 7. Không có nhu cầu ngủ
- 8. Nhiều mảnh giấy bạc
- 9. Ngứa ở nhiều vùng da
- 10. Tâm trạng (cảm xúc) thất thường
- 11. Cơ thể gặp ảo giác của hội chứng "kiến bò dưới da"
- 12. Mắt đảo qua đảo lại, đồng tử nở rộng
- 13. Da nhăn nheo, nhiều mụn trứng cá lở loét trên cơ thể
- 14. Hay bị chảy máu mũi
- 15. Có thói quen kỳ lạ: đi vệ sinh/khát nước liên tục, rửa tay liên tục
- 16. Sụt cân và gầy đi rất nhanh
- 17. Quầng thâm mắt rõ rệt
- Xử lý an toàn khi bị đối tượng “ngáo đá” khống chế
Nhiều người vẫn cho rằng, ma túy đá không gây nghiện như các loại ma túy khác, tác dụng kích thích của nó chỉ thoáng qua trong cuộc vui và tác hại thì không đáng ngại. Thực chất đây là thuốc gây nghiện thuộc loại vô cùng nguy hiểm.
Người sử dụng ma túy đá thường xuyên đối mặt với các ảo giác, rối loạn nhận thức, kích động mạnh. Có người leo lên cây, cột điện, tự chặt chân tay, chui xuống cống... Nhiều trường hợp ngáo đá cho rằng có người muốn hãm hại mình nên gây ra hành động nguy hiểm cho những người xung quanh.
Theo Tiến sĩ Trần Thị Hồng Thu người nghiện ma túy đá thường có những biểu hiện sau:
1. Không có cảm giác ngon miệng
Một dấu hiệu chắc chắn bạn đang nghiện ma túy đá là bị giảm cân nhanh trong thời gian rất ngắn.
2. Mất tập trung
Lơ là việc học, năng suất công việc giảm và vắng mặt quá nhiều là một dấu hiệu chỉ điểm nghiện ma túy đá. Nhiều người không thể giữ được vị trí công việc tới 3 tháng.
Người nghiện ma túy đá sẽ bị sụt cân nhanh trong một thời gian ngắn.
3. Dấu hiệu “miệng meth”
Điển hình người nghiện ma túy đá bị sâu răng, đen răng, thiếu răng và nướu răng đỏ đau.
4. Mồ hôi có mùi khai
Không ăn trong thời gian dài khiến cơ thể người nghiện bị thiếu hụt năng lượng trong việc bài tiết chất thải. Từ đó, amoniac đào thải qua da, khiến mồ hôi tiết ra nhiều và có mùi khai như nước tiểu.
5. Mùi răng bị hôi và thối
Người nghiện ma túy đá thường không vệ sinh răng miệng sạch sẽ và thường có những mụn trứng cá lớn trên mặt.
6. Suy nghĩ hoang tưởng
Người nghiện thường có suy nghĩ hoang tưởng, nghi ngờ có người theo làm hại.
7. Không có nhu cầu ngủ
Luôn trong trạng thái tỉnh táo, có khi không cần ngủ tới cả tuần.
8. Nhiều mảnh giấy bạc
Trong nhà hoặc phòng ngủ rải rác các mảnh giấy bạc hình vuông bị cháy và các vỏ chai lavie hoặc ống hút được sử dụng để hút ma túy đá.
9. Ngứa ở nhiều vùng da
Ngứa tới mức không thể chịu đựng được, chà xát nhiều tới chảy máu.
10. Tâm trạng (cảm xúc) thất thường
Người nghiện ma túy đá dễ cáu bẳn và suy nghĩ kỳ quặc.
Dễ cáu bẳn và suy nghĩ kỳ quặc. Khi thức dậy mỗi buổi sáng, việc đầu tiên là phải dùng ma túy đá. Cảm thấy không thể sống qua ngày nếu không có ma túy đá (đây là dấu hiệu nghiện mức độ nặng).
11. Cơ thể gặp ảo giác của hội chứng "kiến bò dưới da"
12. Mắt đảo qua đảo lại, đồng tử nở rộng
Người ta thường nói đôi mắt là cửa sổ tâm hồn, có thể phản ánh tình trạng hiện tại của mọi cá nhân. Đối với người "ngáo đá", đôi mắt chính là nơi tố cáo họ đầu tiên. Mắt các con nghiện thường xuyên đảo qua đảo lại và đồng tử nở rộng.
13. Da nhăn nheo, nhiều mụn trứng cá lở loét trên cơ thể
Không chỉ đôi mắt mà làn da cũng góp phần giúp bạn nhận biết con nghiện ma túy đá. Khi “ngáo đá”, các mạch máu trong cơ thể co lại, tế bào bạch cầu cũng chết dần khiến da không còn độ đàn hồi và dễ bị tổn thương. Đó là lý do người hay “phê” loại ma túy này có làn da nhăn nheo, nhiều mụn trứng cá lớn và lở loét.
14. Hay bị chảy máu mũi
Con nghiện “đập đá” bằng cách hít thuốc qua đường mũi, họ rất hay bị chảy máu mũi.
Mặt khác, nếu những con nghiện “đập đá” bằng cách hít thuốc qua đường mũi, họ rất hay bị chảy máu mũi. Methamphetamine khi tiếp xúc bên ngoài có thể ăn mòn vách ngăn bên trong niêm mạc mũi, lâu dần dẫn tới hiện tượng chảy máu cam thường xuyên và thậm chí bị bỏng ngoài da.
15. Có thói quen kỳ lạ: đi vệ sinh/khát nước liên tục, rửa tay liên tục
Ma túy đá khiến người dùng hạnh phúc liên tục trong 6 - 8 giờ trong những lần sử dụng đầu tiên. Song khi không sử dụng, con nghiện lâm vào tình trạng bồn chồn, căng thẳng, lo lắng tột độ. Hệ quả là những người này đôi khi có thói quen rất kì lạ, cứ vài phút lại khát nước/đi vệ sinh hoặc rửa tay một lần.
16. Sụt cân và gầy đi rất nhanh
Một điều nữa rất dễ nhận ra, đó là gần như tất cả những người “ngáo đá” đều sụt cân và gầy đi rất nhanh. Nguyên nhân là bởi Methamphetamine khiến não bộ giải phóng hormone sung sướng dopamine và adrenaline cao gấp 15 lần so với bình thường. Những chất này làm cơ thể “phê” tới mức không ăn mà vẫn thấy no trong nhiều ngày.
Nếu “đập đá” trong thời gian dài, các tế bào não sẽ tổn thương và dần dần chết. Khác với cocaine, methamphetamine khiến não tiết ra enzyme phá hủy cấu trúc dopamine sau khi chúng được sử dụng. Do đó, dùng ma túy đá quá nhiều sẽ hủy hoại hoàn toàn cơ chế tiết dopamine của não bộ.
Việc sử dụng ma túy đá không đưa đến cái chết tức khắc nhưng dần dẫn đến các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần kinh thật sự.
17. Quầng thâm mắt rõ rệt
Methamphetamine khiến quá trình tiết dopamine (hormone hạnh phúc) của não bộ bị phá hủy hoàn toàn. Người ngáo đá có thể không buồn ngủ trong hơn một tuần. Thâm quầng, bọng mắt xuất hiện rõ rệt.
Xử lý an toàn khi bị đối tượng “ngáo đá” khống chế
TS Đoàn Văn Báu, chuyên gia tội phạm học chia sẻ, trường hợp bất ngờ bị đối tượng khống chế, không kịp chạy thoát, chống trả, cần phải nương theo, làm theo yêu cầu của đối tượng, phải trấn tĩnh không được la hét, gào khóc sẽ càng làm cho đối tượng bị kích động dễ có hành vi nguy hiểm gây thương tích.
Khi đối tượng có biểu hiện bình tĩnh hơn, cần phải nhẹ nhàng hỏi han xem đối tượng có nhu cầu gì, cần trợ giúp gì. Lúc này nên quan tâm đến đối tượng nhiều hơn, không nên cầu xin đối tượng tha cho mình, mà cần hỏi han về đối tượng, để đối tượng tâm sự, nói ra yêu cầu, làm cho đối tượng bình tĩnh trở lại, chờ cơ hội chạy thoát hoặc chờ lực lượng chức năng ứng cứu.
Nếu nhận thấy có cơ hội có thể chắc chắn thoát ra được, không gây nguy hiểm với bản thân mới chống trả để thoát thân hoặc không chế đối tượng, ngược lại khi nhận thấy không an toàn tuyệt đối không nên có hành vi chống trả hoặc bỏ chạy.
Nếu người thân bị đối tượng “ngáo đá” khống chế là trẻ em, trong trường hợp này thông thường nạn nhân là trẻ em sẽ khóc thét, vùng vẫy làm cho đối tượng càng trở nên mất bình tĩnh dễ dẫn đến hành vi manh động. Do đó, người thân đi cùng với trẻ em cần phải bình tĩnh, một mặt năn nỉ xin đối tượng đừng làm hại con em mình, sẵn sàng làm con tin thay cho con em.
Khi bị đối tượng “ngáo đá” bất ngờ khống chế cần phải bình tĩnh, làm theo yêu cầu của đối tượng, xoa dịu đối tượng, tìm cơ hội chạy thoát hoặc khống chế đối tượng.