Trẻ em Đức không được giáo dục trước khi vào lớp 1, trong suốt quá trình học cũng không được phép học thêm. Nếu so với các nước châu Á thì trẻ em Đức coi như đã thua trên vạch xuất phát. Vậy điều gì khiến cho người Đức nắm giữ một nửa giải Nobel của thế giới?
Các trường mẫu giáo ở Đức không được phân lớp theo độ tuổi, tất cả các em nhỏ ở đây đều được học chung một lớp. Các trường tiểu học ở Đức đều học nửa ngày, buổi chiều các em không phải đến lớp, mà chỉ có hoạt động ngoài trời. Lên lớp 3 học sinh ở đây mới phải học tiếng Anh, đến lớp 4 là tốt nghiệp tiểu học. Trong suốt quá trình học, học sinh ở đây sẽ căn cứ theo sự góp ý của giáo viên để tiếp tục học lên lớp trên, học kỹ thuật, hoặc học lên đại học. Tỷ lệ học lên đại học của Đức còn thấp hơn cả Trung Quốc.
1. Hiến pháp cấm giáo dục mầm non
Nhiệm vụ duy nhất của trẻ em trước khi vào tiểu học đó là sống vui vẻ và khỏe mạnh. Đối với những học sinh tiểu học cũng tuyệt đối không được phép học thêm giờ, cho dù chỉ số thông minh của chúng có vượt trội hơn so với bạn bè cùng trang lứa.
Bà mẹ Sandra đến từ thành phố lớn thứ 4 của Đức Koeln cho biết: "Năm nay con trai của tôi lên 7 tuổi, tôi đã đề xuất với thầy giáo, liệu có thể dạy thêm cho cháu một vài kiến thức khác hay không. Bởi vì khi cháu lên 5-6 tuổi đã tự học thêm những kiến thức cơ bản. Sau đó thầy giáo đã phản đối và cho biết: Xin bà hãy để cho con bà được như những đứa trẻ khác".
Nếu như muốn tiến hành giáo dục trẻ em trước khi bước vào tiểu học thì phải chú trọng vào 3 điểm sau:
- Những kiến thức cơ bản của xã hội, ví dụ như không được dùng vũ lực, không được nói chuyện lớn tiếng...
- Năng lực hoạt động của trẻ nhỏ. Trong thời gian học mẫu giáo, nhà trường sẽ căn cứ theo sở thích của trẻ để làm những việc thủ công cụ thể.
- Quan tâm đến trạng thái tâm lý của trẻ, bồi dưỡng tình thương và năng lực lãnh đạo.
Các trường mẫu giáo ở Đức không được phân lớp theo độ tuổi, tất cả các em nhỏ ở đây đều được học chung một lớp.
2. Giáo dục mầm non phá hoại sức tưởng tượng của trẻ
Khác biệt với nước Đức, trẻ em ở những nước châu Á trong thời kỳ học mẫu giáo đã học hết các kiến thức của học sinh lớp 1. Có người lo lắng rằng, trẻ em Đức đã thua trẻ em châu Á ngay ở vạch xuất phát. Tuy nhiên, sự lo lắng này là thừa.
Người Đức cho rằng, trẻ em có quy luật phát triển của chúng. Khi bước vào giai đoạn nào, thì chúng sẽ làm những việc phù hợp với giai đoạn đó. Trên bề mặt có thể thấy giáo dục mầm non và nền tảng giáo dục căn bản của châu Á tương đối chắn chắn, nhưng sức tưởng tượng và năng lực suy xét của chúng đã bị phá hỏng. Điều này khiến cho trẻ nhỏ tiếp nhận tri thức một cách bị động chứ không có thói quen chủ động suy nghĩ.
3. Giáo dục "tàn khốc"
Người Đức cho rằng, trẻ nhỏ sau khi lớn lên thì sớm muộn gì chúng cũng phải rời xa vòng tay che chở của bố mẹ. Kiểu gì chúng cũng phải đối mặt với những khó khăn và vấp ngã, vậy chi bằng hãy để cho chúng làm quen từ khi còn nhỏ, để chúng có dũng khí và bản lĩnh trước khi bước ra ngoài xã hội.
Một trường mẫu giáo điển hình của Đức thường có 1 tòa nhà 2 tầng bên ngoài có khuôn viên rộng để chơi đùa, gồm bãi cỏ, bãi cát, bãi đá... chứ không hề được rải thảm nhựa như một số nước khác. Trẻ em ở đây khi hoạt động ngoài trời rất bạo dạn, chúng có thể leo trèo lên rất cao, và các giáo viên chỉ đứng ở ngoài quan sát.
Mặc dù thời tiết vào mùa đông rất lạnh, nhưng khi hoạt động ngoài trời trẻ em ở đây cũng không cần mặc áo len, hay áo phao chống rét. Thậm chí có nhiều em còn mặc quần áo cộc tay. Cô giáo mầm non Yana cho biết: "Trẻ em thường mặc ít quần áo hơn người lớn. Tinh thần và thể lực của chúng luôn tràn đầy, hoạt động nhiều sẽ khiến chúng ra mồ hôi, nếu như mặc nhiều quần áo còn dễ khiến cho chúng bị cảm lạnh. Những bộ quần áo kềnh càng sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của chúng".
4. Không bao giờ ép buộc trẻ nhỏ
Cô giáo Yana cho biết: "Người Đức không bao giờ đút cho trẻ em ăn, nếu như chúng đói, chúng sẽ chủ động ăn". Tiến sĩ Susanna cho biết: "Việc nào mà trẻ nhỏ không làm được, thì chỉ vào lúc cần thiết cô giáo mới nhắc nhở hoặc có những hành động để khích lệ hoặc gợi ý. Hầu như họ không bao giờ thúc ép trẻ em phải làm gì, cũng không làm hết các việc cho các em. Vì điều đó có thể sẽ kìm nén sự phát triển khả năng độc lập và tự chủ của trẻ. Nếu như giúp chúng làm việc gì đó, sau này chúng sẽ theo cách người lớn giúp để làm, từ đó mất đi khả năng sáng tạo".
Hầu như họ không bao giờ thúc ép trẻ em phải làm gì, cũng không làm hết các việc cho các em.
5. Người lớn nhận lỗi với trẻ nhỏ
Tiến sĩ Susanna cho rằng, bố mẹ nên khống chế tốt tình cảm của bản thân, nên dành cho trẻ thật nhiều tình yêu thương chứ không phải cưng chiều, và tôn trọng trẻ em. Bố mẹ nên thường xuyên nói "xin lỗi", "cảm ơn" và những từ tương tự với con cái mình.
Vì có được sự thương yêu, tôn trọng của bố mẹ, trẻ em Đức từ nhỏ đã tham gia các hoạt động cùng gia đình. Đồng thời cũng đưa ra những ý kiến của bản thân, chúng được tôn trọng thực sự, những ý kiến của chúng đều được bố mẹ chú ý lắng nghe, và cùng thảo luận... Qua đó dần dần chúng có sự tự tin và cách suy nghĩ rất chín chắn.
6. Pháp luật nghiêm cấm bố mẹ la mắng
Việc yêu thương và bảo vệ trẻ nhỏ đã được cho vào làm một điều khoản trong pháp luật nước Đức. Trong đó pháp luật cũng quy định, trẻ nhỏ phải giúp bố mẹ rửa bát, quét nhà, và mua đồ, đó là thói quen được dưỡng thành từ việc yêu thích hoạt động của trẻ. Ngoài ra, nghiêm cấm bố mẹ "la mắng hoặc không yêu con cái", nếu như trẻ nhỏ cho rằng, bản thân chúng không có được sự tôn trọng từ bố mẹ hay bị đối xử lạnh nhạt, thì chúng có thể kiện bố mẹ ra tòa.