Cỗ xe được thiết kế với hàng loại cải tiến công nghệ lần đầu tiên xuất hiện trên thế giới, nhưng chỉ được sản xuất một nguyên mẫu duy nhất và không bao giờ lăn bánh tới chiến trường.
Xe tăng, phương tiện chiến đấu bọc thép dày cộp với những khẩu súng lớn và di chuyển trên mặt đất trên các bánh xe bằng kim loại, hóa ra không phải lúc nào cũng trông giống một chiếc "xe tăng". Nếu chỉ nhìn những chiếc xe tăng hay xe bọc thép hiện đại, chắc chắn bạn sẽ khó có thể nhận ra chúng đã phát triển như thế nào trong suốt dòng chảy lịch sử.
Việc sử dụng "phương tiện" đầu tiên được ghi nhận trong chiến tranh bắt đầu với người Ai Cập và Hittite ở khoảng thiên niên kỷ thứ 2 trước Công nguyên. Đây là những người đã sử dụng xe ngựa kéo để gia tăng sự linh động của đội ngũ cung thủ. Đúng, đây cũng chính là lý do hai đế chế này (Egyptians và Hittites) sở hữu những cung thủ cưỡi ngựa với đặc tính vượt trội trong game chiến thuật Age of Empires.
Phương tiện chiến tranh đầu tiền trên thế giới. (Ảnh iStock).
Tiếp đó, các loại "xe được bảo vệ" bắt đầu xuất hiện từ thời Trung cổ vào khoảng thế kỷ thứ 9 trước Công nguyên. Khi đó, người Assyria sử dụng các tháp công thành có bánh xe và các cỗ xe phá cửa (Battering ram). Rất lâu sau đó, vào khoảng năm 1335, mẫu thiết kế cho một "chiếc xe chiến đấu" được vẽ bởi Guido da Vigevano, một bác sĩ và nhà phát minh người Ý. Và tất nhiên, sau đó chúng ta có bản phác thảo nổi tiếng của Leonardo da Vinci về một "chiếc xe bọc thép" vào năm 1485.
Xuôi theo dòng chảy lịch sử thêm 400 năm nữa, đến năm 1885, nhà phát minh James Cowen của Anh đã lấy bằng sáng chế đầu tiên cho một chiếc xe bọc thép có bánh và có gắn súng.
Nhưng sự ra đời của chiếc xe bọc thép đầu tiên phải nói tới các đóng góp không nhỏ của một người tên là Frederick Richard Simms, nhân vật chính trong câu chuyện này.
Frederick Richard Simms. (Ảnh: Autocar).
Simms sinh năm 1863 tại Hamburg, Đức, nhưng sống và đi học ở Berlin cho đến giữa tuổi đôi mươi. Ông là một nhà kinh doanh tài ba, cũng vừa là kỹ sư và nhà phát minh đại tài, người sau này được biết đến với biệt danh "Cha đẻ của ngành công nghiệp ô tô Anh".
Simms gặp kỹ sư người Đức Gottlieb Daimler vào khoảng năm 1889 và xin được giấy phép chế tạo động cơ tốc độ cao. Sau đó, ông nhanh chóng chuyển đến London, Anh, trở thành một kỹ sư cơ khí, bắt đầu tham gia vào tất cả các kiểu thiết kế và sáng tạo ô tô. Ông đã nghĩ ra các khái niệm như "xăng dầu" và "ô tô", và cùng với kỹ sư người Đức Robert Bosch đã phát minh ra nam châm đánh lửa Simms-Bosch.
Vào tháng 1 năm 1898, Simms đã nộp đơn xin cấp bằng sáng chế về phương tiện được mô tả là "tháp pháo, xe bọc thép, khiên và những thứ tương tự". Thân xe được thiết kế có thể hấp thụ hiệu quả động năng do tác động của đạn tạo ra. Ba tháng sau, ông được cấp bằng sáng chế cho "xe chạy bằng động cơ để sử dụng trong chiến tranh".
Năm 1899, ông tạo ra phương tiện quân sự vũ trang đầu tiên của mình, mang tên gọi Motor Scout Quadricycle. Đó là một chiếc mô tô bốn bánh gắn súng máy tự động Mark IV Maxim cỡ nòng 0.303, có khả năng bắn 1.000 viên đạn ra phía trước. Nó có tấm chắn chống đạn phía trước để người lái ẩn nấp đằng sau. Phương tiện này chưa bao giờ được sản xuất hàng loạt hoặc được quân đội sử dụng, nhưng điều đó không ngăn Simms tạo ra một cái để chạy thử.
Simms tự mình thử nghiệm Motor Scout Quadricycle phiên bản 1899. (Ảnh: Autocar).
Sử dụng Motor Scout làm điểm khởi đầu, Simms bắt đầu thực hiện dự án tiếp theo của mình, Simms Motor War Car. Đây là dự án ông làm cùng với các công ty đối tác như Vickers, Sons & Maxim, và mất gần ba năm để hoàn thành.
Thiết kế của Simms sử dụng khung gầm xe tải Daimler do chính công ty ông chế tạo và gắn trên động cơ Cannstatt-Daimler 3,3 lít 16 mã lực bốn xi-lanh với tốc độ di chuyển tối đa 14 km/h. Vickers cung cấp cho xe lớp giáp dày 6 mm, trong khi hãng Maxim bổ sung hai súng máy tự động Mark IV Maxim cỡ nòng 0.303, mỗi khẩu có khả năng bắn 360 độ. Một khẩu pháo tự động Quick Fire 1 Pounder cũng được lắp đặt trên xe. Chiếc xe được cho là có tổ lái ít nhất 4 người (tài xế hoặc chỉ huy và 3 tổ viên để điều khiển súng) và có khả năng chở tới hàng chục người.
Motor War Car dài 8,5 mét và chạy trên bốn bánh xe nan hoa làm từ gỗ (giống như bánh xe ngựa) được quấn bằng dây đai thép. Phần đầu bọc thép mô phỏng hình điếu xì gà của xe có thể được sử dụng như những thanh búa đập để phá cổng, trong khi các cạnh mặt nghiêng được mài sắc như dao cạo. Chưa hết, để tăng cường khả năng phòng thủ, nó có một máy phát điện tích hợp cho phép nối điện ra lớp vỏ bên ngoài, khiến kẻ thù khó leo lên xe hơn.
Ông Simms trong chiếc xe bọc thép của mình. (Ảnh Royal Automobile Club).
Quân đội Anh đã đặt hàng những chiếc Motor War Car của Simms vào tháng 4/1899 và lên kế hoạch triển khai nó tới thuộc địa Nam Phi do Anh kiểm soát để hỗ trợ các cuộc chiến tranh đang hoành hành lúc bấy giờ tại đây.
Nhưng khi War Car cuối cùng được ra mắt tại triển lãm Crystal Palace Motor Show ở London vào tháng 2/1902, thì cuộc chiến tranh ở thuộc địa đã tới hồi kết thúc. Tức là nó đã không còn cần thiết nữa. Trên thực tế, Quân đội Anh thậm chí còn không tham dự buổi triển lãm để xem chiếc xe mình đã đặt. Mặc dù chỉ có một nguyên mẫu được chế tạo và chưa bao giờ được sử dụng, nhưng đây vẫn là chiếc xe bọc thép đầu tiên được con người chế tạo.