Nếu có một thứ mà Hệ Mặt trời của chúng ta không thiếu, đó là vô vàn những tảng đá.
Đá nhỏ, đá khối, đá khô, đá băng,... đó là cả một hệ thống của những tảng đá, chỉ là chúng ta tình cờ cũng sống trong hệ thống đó. Tuy nhiên, dù cực kỳ nhiều, những tảng đá này không dễ nhìn thấy; chúng rất nhỏ và bị lu mờ bởi các vật thể lớn hơn, sáng hơn.
Nhưng công nghệ của chúng ta đang tiến bộ hơn và bây giờ đã có cái nhìn chi tiết về một số tảng đá lớn nhất trong Hệ Mặt trời, mà không phải là hành tinh. Một nhóm các nhà thiên văn học quốc tế đã sử dụng Kính thiên văn Rất lớn của Đài quan sát Nam Âu (ESO) để chụp ảnh 42 vật thể lớn nhất nằm trong vành đai tiểu hành tinh giữa sao Hỏa và sao Mộc.
"Cho đến nay, chỉ có ba tiểu hành tinh lớn ở vành đai chính, Ceres, Vesta và Lutetia, là được chụp ảnh với mức độ chi tiết cao, khi chúng được quan sát bởi các sứ mệnh không gian Dawn và Rosetta của NASA và Cơ quan Vũ trụ Châu Âu," nhà thiên văn học Pierre Vernazza của Laboratoire d'Astrophysique de Marseille ở Pháp, cho biết.
"Các quan sát của ESO đã cung cấp hình ảnh sắc nét cho nhiều tiểu hành tinh hơn, tổng cộng là 42 đối tượng."
42 tiểu hành tinh.
Công trình mới này được thiết kế để xem xét các đặc tính chung của những tiểu hành tinh, thay vì đặc điểm riêng lẻ của chúng, với dữ liệu 3D mới giúp tiết lộ hình dạng và khối lượng của những tiểu hành tinh bí ẩn này. Nói chung, các đối tượng được chia thành hai loại: những tiểu hành tinh gần tròn; và những tiểu hành tinh có hình dạng dài, ví dụ tiêu biểu là Kleopatra.
Ceres, tiểu hành tinh lớn nhất được thăm dò trong cuộc khảo sát có đường kính 940km, khá tròn. Vesta, tiểu hành tinh lớn thứ hai có đường kính 520km, có hình dạng không đồng đều hơn. Flora và Adeona, lần lượt là 146 và 144km, cũng khá tròn trịa. Sylvia 274km, lại có hình dạng kéo dài.
Dữ liệu 3D mới cũng cung cấp cho các nhà nghiên cứu nhiều thông tin hơn đối với khối lượng của 42 đối tượng. Khi bạn biết thể tích và khối lượng của một vật thể, bạn có thể tính toán khối lượng riêng của nó và suy ra thành phần của nó. Một lần nữa, có một phạm vi khác biệt rộng trong các mẫu.
Để so sánh, mật độ vật chất của Trái đất là 5,51 gam trên một cm khối. Các tiểu hành tinh có mật độ nhỏ nhất khoảng 1,3 gam trên một cm khối, cùng mật độ với than đá, cho thấy một thành phần xốp, có cacbon. Cao nhất là Psyche và Kalliope, với mật độ lần lượt là 3,9 và 4,4 gam trên centimet khối, đặc hơn kim cương (3,53 g/cm3), cho thấy một thành phần sắt đá.
42 tiểu hành tinh và quỹ đạo của chúng.
Điều này cho thấy rằng, các vật thể trong vành đai tiểu hành tinh có thể đến từ các vùng khác nhau của Hệ Mặt trời trước khi ở vị trí hiện tại, các nhà nghiên cứu cho biết.
Nhà thiên văn học Josef Hanuš của Đại học Charles ở Czechia cho biết: “Các quan sát của chúng tôi hỗ trợ mạnh mẽ cho giả thuyết sự di chuyển đáng kể của các thiên thể này kể từ khi chúng hình thành.”
Có rất nhiều điều chúng ta vẫn chưa biết. Chúng ta có các mẫu tiểu hành tinh, các mẫu thiên thạch, cho phép đưa ra những suy luận nhất định về thành phần đá không gian. Tuy nhiên, một số đối tượng có mật độ cao hơn có thể không có các chất tương tự, điều này làm cho việc xác định thành phần của chúng trở nên khó khăn hơn.
Ngoài ra, chúng ta hiện không thể nhìn thấy chi tiết các tiểu hành tinh nhỏ hơn, nghĩa là bộ dữ liệu vẫn chưa hoàn chỉnh. Khi chúng ta có những thông tin này, chúng ta sẽ có thể đánh giá tốt hơn tiểu hành tinh nào mà ta nên gửi các tàu thăm dò không gian trong tương lai đến khám phá. Đối với điều này, nhóm nghiên cứu đặt hy vọng vào Kính viễn vọng Cực lớn, sẽ bắt đầu hoạt động trong vòng vài năm tới.
Vernazza cho biết: “Kính viễn vọng Cực lớn quan sát các tiểu hành tinh ở vành đai chính sẽ cho phép chúng tôi nghiên cứu các vật thể có đường kính từ 35 đến 80 km, tùy thuộc vào vị trí của chúng trong vành đai và các miệng núi lửa có kích thước khoảng 10 đến 25 km.”