Các nhà khoa học Pháp và Đức đã điều trị thành công bệnh tiểu đường loại 1 ở chuột bằng một loại vắc-xin được sản xuất từ thành phần sinh học trong chính cơ thể của chúng. Thành công này mở ra cơ hội sử dụng liệu pháp miễn dịch để điều trị các bệnh tự miễn ở con người.
Vắc xin này bao gồm những cấu trúc kháng nguyên của tuyến tụy của chuột đã được biến đổi. Đó cũng chính là những cấu trúc mà hệ miễn dịch của chuột đã tấn công một cách sai lầm trong trường hợp chuột bị bệnh tiểu đường loại 1, một căn bệnh phát sinh từ sự rối loạn tự miễn (autoimmune disorder) – tức bệnh tự miễn.
Các nhà khoa học Pháp và Đức đã điều trị thành công bệnh tiểu đường loại 1 cho chuột bằng vắc-xin có chứa kháng nguyên tuyến tụy của chúng. (Ảnh: Petwebsite) |
Khi xảy ra sự rối loạn miễn dịch nghiêm trọng này, hệ miễn dịch, thay vì bảo vệ, lại để cho các kháng thể tấn công chính các thành phần của cơ thể. Cụ thể là những tế bào lympho T của hệ miễn dịch sẽ phá hủy những tế bào tụy tạng, cơ quan sản xuất ra insulin, một chất nội tiết thiết yếu để kiểm soát lượng đường trong cơ thể.
Kết quả nghiên cứu cho thấy kháng nguyên đã được biến đổi của chuột có tác dụng giúp chúng chống lại bệnh tự miễn. Khi chuột được tiêm vắc-xin này, hệ miễn dịch của chúng sẽ không tấn công chính cơ thể của chúng nữa, giúp khôi phục chức năng bình thường của hệ miễn dịch.
Dù chưa biết rõ về nguyên nhân và cách thức hoạt động của cơ chế tác động này, nhóm nghiên cứu đã chứng minh được rằng tác dụng bảo vệ của vắc-xin nói trên xuất phát từ việc kích hoạt thành công những tế bào áp chế (suppressor cells) của hệ miễn dịch.
Những tế bào áp chế này chỉ ngăn cản hoạt động của những tế bào T nào đang tấn công những bộ phận của cơ thể, chứ không hề ảnh hưởng đến những tế bào T đang chống lại những tác nhân bên ngoài xâm nhập vào cơ thể, như vi rút hay vi khuẩn. Nhờ đó, hệ miễn dịch khôi phục được khả năng nhận biết các cấu trúc sinh học của cơ thể và dung nạp những cấu trúc đó chứ không tấn công.
Tuyến tụy của con người. (Ảnh: Graphicpulse.com) |
Với sự thành công này, các chuyên gia cho biết, về nguyên tắc, họ có thể điều trị bệnh tự miễn bằng cách kích thích “sự dung nạp tích cực” của hệ miễn dịch. Theo nhóm nghiên cứu, việc tạo ra hiệu ứng miễn dịch bằng kháng nguyên của chính cơ thể chuột sẽ mở ra một phương thức mới cho việc điều trị tất cả các bệnh tự miễn.
Các nhà miễn dịch học tin rằng có thể sử dụng liệu pháp này để điều trị không chỉ bệnh tiểu đường loại 1 mà còn nhiều bệnh tự miễn khác.
Nghiên cứu này được thực hiện bởi tiến sĩ Roland S. Liblau thuộc Bệnh viện Đại học Purpan ở Toulouse (Pháp), và các tiến sĩ Kirsten Falk và Olaf Rötzschke của Trung tâm Y học phân tử Max Delbrück ở Berlin-Buch (Đức).
Kết quả nghiên cứu vừa được công bố trên ấn bản điện tử của tạp chí American Proceedings of the National Academy of Sciences (Mỹ).
Bệnh tiểu đường loại 1 xảy ra khi tuyến tụy không có khả năng sản xuất insulin, chất nội tiết cần thiết cho việc đường glucose từ máu vào trong tế bào. |
Quang Thịnh
Theo Science Daily/Medical News Today/Diabetes/ Wikipedia, VNN