Thông thường, vào những năm xảy ra hiện tượng El Niño, trên Đại Tây Dương có ít bão hơn thường lệ. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới gợi ý rằng El Niño có thể biến tướng về hình thức và gây ra nhiều bão hơn. Đồng thời, khả năng bão đổ bộ vào đất liền cũng gia tăng. Các nhà nghiên cứu khí hậu học ở Viện công nghệ Georgia cho đăng kết quả nghiên cứu này trên tạp chí Science, ngày 3/7/2009.
Peter Webster, giáo sư tại Trường công nghệ Khoa học Khí quyển và Trái đất Georgia cho biết: “Thông thường, hiện tượng El Niño khiến cho số lượng bão trên Đại Tây Dương giảm đi. Tuy nhiên, El Niño đã biến tướng và gây ra rất nhiều bão. Tần suất bão gia tăng và khả năng bão tấn công đất liền cũng nhiều hơn”.
Lý giải điều này, các nhà khoa học cho rằng, dạng El Niño mới này, thường được biết đến với tên El Niño Modoki, (trong tiếng Nhật có nghĩa là “giống mà không giống”), hình thành ở khu vực trung tâm Thái Bình Dương thay vì ở đông Thái Bình Dương như dạng El Niño điển hình. Sự ấm lên ở trung tâm Thái Bình Dương đi kèm với tần suất bão gia tăng và khả năng bão đổ bộ vào bờ biển vùng Vịnh và bờ biển Trung Mỹ.
Mặc dù những dòng hải lưu ấm được biết đến với tên El Niño hình thành ở Thái Bình Dương nhưng nó có ảnh hưởng đến các dòng hải lưu khác trên toàn cầu, làm thay đổi số lượng bão trên Đại Tây Dương. Rất khó để dự đoán hiện tượng El Niño thường gặp (tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là “cậu bé”). Thông thường, người ta cho rằng, El Niño xảy ra trong khoảng từ tháng 12 tới tháng 4 năm sau. Tuy nhiên, vào mùa hè trước khi hiện tượng El Niño diễn ra, các mô hình bão thay đổi. Điều đó dự báo El Niño có thể đến chỉ một tháng trước khi mùa bão diễn ra vào tháng 6. Tuy nhiên, El Niño Modoki lại khác.
| Năm 2008 ghi nhận kỉ lục về bão. Trong bức ảnh chụp ngày 28/8/2008 này, có ba cơn bão có thể được nhận ra ở các giai đoạn khác nhau: Fay, Gustav, và Hannah. (Ảnh: Cơ quan Khí quyển và Đại dương quốc gia) |
Webster cho biết: “Dạng El Niño mới này dễ dự đoán hơn. Chúng tôi không chắc chắn tại sao, nhưng điều này có nghĩa là chúng ta sẽ nhận được nhiều hơn những cảnh báo bão.”
Về lý do tại sao El Niño chuyển thành El Niño Modoki, chưa có một câu trả lời nào hoàn toàn rõ ràng và thoả đáng, ông Webster cho hay.
Ông nói rằng: “Đó có thể là một phần của việc dao động tự nhiên của El Niño. Đó cũng có thể là phản ứng của El Niño trước hiện tượng khí quyển ấm lên. Có những dấu vết cho thấy gió mậu dịch trên Đại Tây Dương trở nên yếu hơn theo thời gian và điều này có thể dẫn tới hiện tượng ấm lên dịch chuyển dần sang phía Tây. Cần nhiều dữ liệu hơn trước khi chúng ta biết chắc chắn về hiện tượng này.”
Trong nghiên cứu này, Webster cùng với Giám đốc Viện Khoa học Khí quyển và Trái đất và nhà khoa học nghiên cứu Hye-Mi Kim đã sử dụng dữ liệu vệ tinh kết hợp với ghi chép về bão nhiệt đới và các mô hình khí hậu.
Nhóm nghiên cứu hiện đang theo dõi La Niña, dòng hải lưu lạnh tại đông và trung tâm Thái Bình Dương.
Webster cho biết: “Trong quá khứ, La Niña đã kết hợp với bão tại bắc Đại Tây Dương và dường như La Niña cũng dần thay đổi cấu trúc của nó. Chúng tôi thực sự bị cuốn hút bởi nguyên nhân khiến El Niño-La Niña biến đổi. Để có thể làm được điều này, cần tiến hành một chuỗi thí nghiệm với các mô hình khí hậu khác nhau".