Virus máy tính hay phần mềm gián điệp (spyware) có thể là nguyên nhân gây ra những nỗi bực dọc kể trên cho dù bạn vẫn thường xuyên cập nhật ứng dụng bảo mật chống virus phần mềm độc hại được cài đặt trên PC của bạn. Vậy bạn phải làm gì khi những công cụ như thế này không được hoàn hảo cho lắm và khi mà chúng vẫn có thể để cho một vài phần mềm độc hại đột nhập vào PC của bạn.
Nếu bạn không thể truy cập vào mạng thì tốt nhất trước tiên bạn nên sử dụng các công cụ có sẵn trong Windows - ở đây chúng tôi xin ví dụ phiên bản hệ điều hành Windows XP. Bước đầu tiên là bạn nên khởi động lại PC của mình ở chế độ Safe Mode. Khởi động PC ở chế độ này sẽ ngăn cản hầu hết các phần mềm trên hệ thống khởi động cùng với hệ điều hành bao gồm cả những phần mềm có thể gây ra trục trặc cho PC của bạn, chỉ những gì cần thiết nhất để cho Windows XP hoạt động là được khởi động mà thôi. Hãy tìm các biện pháp khắc phục những trục trặc từ đây. Để có thể khởi động PC vào chế độ Safe Mode thì bạn hãy nhấn phím F8 ngay khi hệ thống của bạn bắt đầu khởi động và lựa chọn chế độ Safe Mode. Lưu ý là Windows XP sẽ khởi động chậm hơn đôi chút so với bình thường. Bây giờ bạn có thể áp dụng các biện pháp quét diệt truy tìm các phần mềm độc hại hay bất kỳ biện pháp nào đó để khôi phục lại hệ thống của mình.
Một cách nữa đưa PC trở về trạng thái bình thường là bạn có thể sử dụng tính năng System Restore của Windows XP (Start | Programs | Accessories | System Tools | System Restore). Sử dụng tính năng này bạn có thể khôi phục trạng thái của hệ thống của mình về một thời điểm nào đó trong quá khứ tại đó bạn đã tạo ra một điểm khôi phục trong System Restore. Hãy chọn thời điểm đó rồi nhắp OK sau đó là ngồi chờ đợi hệ thống khôi phục lại cho bạn.
Cách khác tốt hơn là bạn nên làm sạch danh sách các chương trình được khởi động mỗi khi Windows khởi động. Đây cũng là một trong số những cách mà phần mềm nguy hiểm khai thác để tấn công PC của bạn. Windows XP có hai ứng dụng giúp bạn kiểm tra xem những chương trình nào khởi động cùng với hệ điều hành.
Ứng dụng được xem là tốt nhất để kiểm tra các chương trình khởi động cùng hệ điều hành là System nằm trong Start | Programs | Accessories | System Tools | System Information. Khi ứng dụng khởi động bạn hãy chọn Software Environment | Startup Programs. Tại đây bạn sẽ thấy một danh sách các phần mềm khởi động cùng với hệ điều hành bao gồm đường dẫn tuyệt đối đến ứng dụng cùng với các thông số thiết lập của các chương trình đó hay chương trình đó được chạy bởi tài khoản nào trên PC của bạn, các thông số khoá Registry…
Nhưng những ứng dụng nằm trong danh sách đó là những ứng dụng nào? Nếu như hệ thống của bạn vẫn có thể truy cập Internet thì bạn có thể kiểm tra trên cơ sở dữ liệu của www.sysinfo.org còn nếu không chắc phải có một người bạn hiểu biết để giúp đỡ bạn thôi.
Đáng buồn là System Information chỉ có thể cung cấp thông tin cho bạn chứ không thể giúp bạn thay đổi những thiết lập đó. Không sao bạn còn có Windows System Configuration – đây là ứng dụng ẩn bạn chỉ có thể khởi động bằng cách vào Start | Run và gõ lệnh msconfig sau đó ấn Enter và chờ ứng dụng khởi động. Bạn chuyển sang mục Start up và bỏ dấu chọn trước những ứng dụng bạn không mong muốn chúng khởi động cùng hệ điều hành và nhắp OK. Hệ thống sẽ yêu cầu bạn khởi động lại.
Nếu như bạn không thể truy cập Internet thì vấn đề có thể nằm ở trình duyệt Internet Explorer do trình duyệt phải tải quá nhiều các ứng dụng có tên Browser Helper Objects (BHOs). Đây chính là những ứng dụng bổ sung cho trình duyệt như thanh công cụ bổ sung hay cái gì đó bạn kiếm được trên mạng nhằm trang điểm cho IE…
Bạn hãy thử dùng Start | Run và nhập lệnh regedit. Chờ cho ứng dụng Registry Editor khởi động xong và bạn truy cập đến khoá:
HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrenTVersion\Explorer\Browser Helper Objects. Tại đây chứa các khoá liên quan đến các BHO bạn có thể truy cập nhờ ở PC của ai đó để kiểm trên cơ sở dữ liệu của www.sysinfo.org.
Tuy nhiên vấn đề không thể truy cập Internet có thể nằm ở chỗ khác và cần thời gian để kiểm tra và tìm phương thức khắc phục thêm. Những bước mà chúng tôi đề cập đến trong bài viết này không phải là có thể giúp bạn khắc phục toàn bộ các vấn đề mà mục tiêu của chúng tôi chỉ mong đưa ra những bước cơ bản nhất giúp cho PC của bạn có thể trở lại hoạt động bình thường.