Đội khảo cổ đã lặn xuống đáy hồ để khám phá một bí mật giấu kín bên dưới bức tượng Phật.
Phật giáo du nhập vào Trung Quốc từ cuối thời nhà Hán và đạt đến đỉnh cao vào các triều đại Tùy và Đường. Theo ghi chép của "Lạc Dương già lam ký", từ những năm 300, đất nước tỷ dân đã có 1.367 tu viện ở thành phố Lạc Dương, hơn 10.000 nhà sư tại thành phố Trường An.
Với sự thịnh hành của Phật giáo trong các thời kỳ lịch sử Trung Quốc, ngày càng có nhiều tượng Phật cổ được khai quật, dù là ở nơi hoang vu hay ở giữa thành phố.
Tượng Phật ở hồ Hồng Môn
Trận hạn hán nghiêm trọng ở tỉnh Giang Tây, Trung Quốc diễn ra năm 2016 ra trận hạn hán nghiêm trọng nhất trong lịch sử 50 năm. Năm đó, hồ nước ngọt lớn nhất tại Trung Quốc là hồ Bà Dương (thuộc tỉnh Giang Tây) cũng bị khô hạn, hai bên bờ nứt nẻ nghiêm trọng, hồ trữ nước Hồng Môn thuộc huyện Phúc Châu, tỉnh Giang Tây cũng chịu cảnh cạn kiệt thảm hại.
Tuy nhiên, khi mực nước hồ giảm xuống cũng là lúc người dân nơi đây phát hiện ra phần đầu một bức tượng Phật từ từ hiện lên bên vách núi. Tượng Phật khổng lồ được tạc thẳng vào đá, tuy kích thước lớn nhưng phong cách chạm khắc tượng tương đối giản dị.
Phần đầu tượng Phật nổi lên mặt hồ Hồng Môn. Ảnh: Tân Hoa Xã.
Hồ trữ nước Hồng Môn được xây dựng vào năm 1958, thời điểm đó, không có bất kỳ báo cáo nào về sự tồn tại của bức tượng Phật nên sự xuất hiện đột ngột này khiến các nhà khảo cổ vô cùng bất ngờ.
Khi có mặt tại hiện trường để xem xét sự việc tượng Phật đột ngột xuất hiện, các chuyên gia cho rằng nguồn gốc của những bức tượng này không hề đơn giản nên quyết định đào sâu vài mét bên dưới đáy hồ Hồng Môn. Họ phát hiện dưới đáy hồ là số lượng lớn dấu tích của các công trình kiến trúc cổ từ thời nhà Minh (1368 - 1644).
Các chuyên gia khảo cổ lặn xuống đáy hồ để tìm kiếm nguồn gốc bức tượng Phật. Ảnh: Tân Hoa Xã
Có giả thuyết cho rằng vị trí hồ Hồng Môn hàng trăm năm trước từng là một thị trấn sầm uất nhưng do địa hình thường xuyên ngập nước nên dân cư di chuyển tới nơi khác, thị trấn dần bị trôi vào quên lãng và trở thành hồ chứa nước này.
Tuy nhiên, giả định này vẫn chưa thuyết phục được giới khoa học bởi bức lớn tượng Phật với kích thước khổng lồ như thế này thường không tự nhiên xuất hiện giữ các khu dân cư mà chỉ tồn tại ở những địa điểm tâm linh như đền, chùa.
Bí mật dưới đáy hồ
Sau thời gian dài khi nghiên cứu các di vật, các chuyên gia cuối cùng đã tìm ra câu trả lời cho sự xuất hiện của bức tượng khổng lồ. Hóa ra bức tượng này là điểm đánh dấu quần thể lăng mộ hợp táng của gia đình một hầu vương (chức vụ cai trị một vùng đất) dưới thời nhà Minh.
Thời xa xưa, hầu vương là những người thân cận với hoàng đế, quy mô lăng mộ chỉ xếp sau hoàng đế, huống hồ quần thể mộ ở hồ Hồng Môn lại là của cả gia đình hầu vương nên quy mô không hề nhỏ.
Bức tượng Phật nổi lên mặt nước thực chất là bảo vật tùy táng theo mộ, phần còn lại của hệ thống lăng chìm sâu dưới nước, hầu hết đã bị mộ tặc cướp phá và chỉ còn là những tàn tích.
May mắn thay những bức tượng Phật dù ngâm nước hàng trăm năm những vẫn không bị tổn hại gì, đường nét chạm khắc tinh xảo vẫn hiện rõ, cho thấy sự tài tình của thợ thủ công thời Minh. Những di tích này cho thấy vị hầu vương là một tín đồ của Phật giáo đích thực, đồng thời chứng tỏ sự thịnh hành của đạo Phật dưới thời nhà Minh.
Một số di vật còn sót lại từ lăng mộ như ngọc, đá quý, hổ phách, lụa... đã được cất giữ tại bảo tàng địa phương để tiếp tục nghiên cứu.