Hạt vi nhựa đã được tìm thấy ở đỉnh Everest, rãnh Mariana sâu thẳm của Thái Bình Dương và nay là trong mô tinh hoàn của nam giới. Nghiên cứu mới đây cho thấy hạt vi nhựa có thể là một trong những nguyên nhân gây suy giảm chất lượng tinh trùng.
Từ những chiếc túi ni lông, chai nhựa đến nguồn nước, thậm chí là không khí, con người đang hàng ngày phải đối mặt với nguy cơ nhiễm hạt vi nhựa – tác nhân tiềm ẩn gây ung thư và các vấn đề về sinh sản. Nghiên cứu của các nhà khoa học Đại học New Mexico (Mỹ) đã tìm thấy 12 loại hạt vi nhựa trong tất cả 23 mẫu tinh hoàn của nam giới. Trong đó, loại phổ biến nhất là polyethylene – loại polymer được sử dụng trong túi ni lông và chai nhựa.
Các nhà khoa học nghi ngờ hạt vi nhựa khiến chất lượng tinh trùng suy giảm. (Ảnh minh họa).
Nồng độ hạt vi nhựa trung bình được tìm thấy là 329,44 microgam/gam mô – cao hơn rất nhiều so với các nghiên cứu gần đây về máu người (chỉ ở mức vài chục microgam/gam). Kết quả này khiến Tiến sĩ Xiaozhong John Yu – tác giả chính của nghiên cứu – không khỏi bất ngờ: "Khi lần đầu nhận được kết quả nghiên cứu ở chó, tôi đã rất ngạc nhiên. Nhưng tôi còn ngạc nhiên hơn khi nhận được kết quả nghiên cứu ở người".
Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Toxicological Sciences, xuất phát từ câu hỏi của Matthew Campen - Giáo sư tại trường Cao đẳng Dược của Đại học New Mexico - với Tiến sĩ Yu: "Anh có bao giờ nghĩ tại sao gần đây tiềm năng sinh sản lại suy giảm? Chắc chắn phải có điều gì đó mới mẻ". Trước đó, Giáo sư Campen đã tìm thấy nồng độ hạt vi nhựa đáng báo động trong nhau thai người.
Điều đáng lo ngại hơn, nghiên cứu trên mẫu tinh hoàn của chó đực cho thấy, thể tích nhựa polyvinyl chloride (PVC) - loại nhựa thường được sử dụng trong đường ống - tỷ lệ thuận với việc giảm số lượng tinh trùng. Mặc dù chưa thể xác định số lượng tinh trùng ở người do hạn chế về phương pháp bảo quản, nhưng Tiến sĩ Yu lo ngại rằng: "PVC có thể giải phóng rất nhiều hóa chất gây cản trở quá trình sinh tinh và chứa các hóa chất gây rối loạn nội tiết".
Các chuyên gia y tế đã lo lắng về sự suy giảm số lượng tinh trùng ở nam giới trong nhiều năm. Một nghiên cứu vào tháng 11/2022 trên tạp chí Human Reproduction Update – bản tổng hợp dữ liệu từ nam giới ở 53 quốc gia – cho thấy số lượng tinh trùng trung bình đã giảm mạnh 51,6% trong giai đoạn 1973-2018 trên toàn cầu. Một báo cáo năm 2022 cũng cảnh báo rằng sự suy giảm số lượng tinh trùng ở nam giới là một cuộc khủng hoảng toàn cầu "có thể đe dọa sự tồn vong của loài người".
Mặc dù lo ngại về nguy cơ của hạt vi nhựa, nhưng Tiến sĩ Yu vẫn thận trọng "Chúng ta có rất nhiều điều chưa biết. Chúng ta cần thực sự xem xét tác động tiềm ẩn lâu dài có thể xảy ra. Liệu hạt vi nhựa có phải là một trong những yếu tố góp phần gây ra sự suy giảm này?".