Lần đầu phát hiện hạt vi nhựa trong máu người

844

Phát hiện mới cho thấy số lượng hạt vi nhựa này có thể di chuyển xung quanh cơ thể và nằm trong các cơ quan khác nhau.

Theo Guardian, đây là lần đầu tiên ô nhiễm hạt vi nhựa được phát hiện trong máu người. Các nhà khoa học đã tìm thấy những hạt nhỏ này trong máu của gần 80% số người được thử nghiệm.

Khám phá cho thấy các hạt có thể di chuyển xung quanh cơ thể và chui vào nhiều cơ quan. Hiện tại, họ chưa thể xác định ảnh hưởng của những hạt vi nhựa tới sức khỏe. Song, các nhà nghiên cứu bày tỏ sự lo ngại. Bởi các hạt vi nhựa gây tổn thương tế bào của con người trong phòng thí nghiệm. Các hạt ô nhiễm không khí siêu nhỏ đã xâm nhập vào cơ thể, gây ra hàng triệu ca tử vong sớm mỗi năm.

Các hạt có thể di chuyển xung quanh cơ thể và chui vào nhiều cơ quan.

Số lượng lớn rác thải nhựa bị thải ra môi trường và vi nhựa đang làm ô nhiễm toàn bộ hành tinh, từ đỉnh núi Everest đến các đại dương sâu nhất. Các hạt vi nhựa trong không khí cũng có thể xâm nhập vào hệ tuần hoàn máu của con người qua đường hô hấp. Chế độ ăn uống và môi trường là những con đường chính để vi nhựa xâm nhập vào máu con người. Chúng từng được tìm thấy trong phân của trẻ sơ sinh và người lớn.

Nhóm chuyên gia đã phân tích mẫu máu của 22 người hiến tặng ẩn danh, tất cả đều là người lớn khỏe mạnh. Từ đây, họ tìm thấy các hạt nhựa trong 17 người. Đặc biệt, 50% mẫu chứa nhựa PET, loại thường được sử dụng trong chai đựng đồ uống. 1/3 chứa polystyrene - chất được sử dụng để đóng gói thực phẩm và các sản phẩm khác. Ngoài ra, 1/4 số mẫu máu chứa polyetylen, chất tạo ra túi nylon.

Các sản phẩm vệ sinh, chăm sóc cá nhân hàng ngày như chất tẩy rửa, kem đánh răng, dầu gội cũng chứa các hạt vi nhựa, có thể xâm nhập vào môi trường nước qua nước rửa. Ngoài ra, các sản phẩm sợi như quần áo, khăn tắm… cũng sẽ thải ra các sợi vi nhựa sau khi giặt.

“Nghiên cứu của chúng tôi là dấu hiệu đầu tiên cho thấy sự tồn tại của các hạt polyme trong máu người. Đây là kết quả đột phá”, Giáo sư Dick Vethaak, chuyên gia nghiên cứu độc chất sinh thái học, Đại học Vrije Amsterdam, Hà Lan, cho biết.

Vị chuyên gia nói thêm: “Nhưng chúng tôi phải mở rộng nghiên cứu và tăng kích thước mẫu, số lượng polyme được đánh giá”. Nhóm chuyên gia khác đang thực hiện nghiên cứu sâu hơn về những vấn đề này.

Bình luận về sự xuất hiện của hạt vi nhựa trong máu người, GS Vethaak trả lời tờ Guardian: “Điều này rất hợp lý. Chúng đã ở trong máu và được đưa đi khắp cơ thể”. Theo ông Vethaak, các nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra hạt vi nhựa trong phân của trẻ sơ sinh cao gấp 10 lần so với người lớn và trẻ được nuôi dưỡng bằng sữa bú bình đang nuốt hàng triệu hạt vi nhựa mỗi ngày. “Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với hóa chất và hạt. Điều đó làm tôi lo lắng rất nhiều”, vị chuyên gia bày tỏ.

Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Environment International, các tác giả đã điều chỉnh kỹ thuật phát hiện giúp nhận biết và phân tích những hạt siêu nhỏ với kích thước lên đến 0,0007 mm. Một số mẫu máu chứa 2 hoặc 3 loại vi nhựa khác nhau.

GS Vethaak tiết lộ số lượng và loại nhựa khác nhau đáng kể giữa các mẫu máu. Ông khẳng định đây là nghiên cứu tiên phong và mở ra hàng loạt vấn đề cần giải quyết. Hiện tượng khác biệt có thể phản ánh sự tiếp xúc ngắn trước khi lấy mẫu máu, chẳng hạn tình nguyện viên uống từ cốc cà phê có lót nhựa hoặc đeo khẩu trang bằng nhựa.

"Câu hỏi lớn là điều gì đang xảy ra trong cơ thể chúng ta? Các hạt có được giữ lại trong cơ thể không? Chúng có được vận chuyển đến một số cơ quan nhất định, chẳng hạn vượt qua hàng rào máu não không? Và ở mức độ này có đủ nhiều để khởi phát bệnh không? Chúng tôi khẩn cấp đề nghị được tài trợ để thực hiện nhiều nghiên cứu sâu hơn”, GS Vethaak nói. Nghiên cứu của họ được Tổ chức Quốc gia về Nghiên cứu và Phát triển Y tế và Biển của Hà Lan tài trợ. Đây là doanh nghiệp hoạt động nhằm giảm thiểu ô nhiễm nhựa.

Jo Royle, người sáng lập tổ chức từ thiện Common Seas, cho biết: “Sản lượng nhựa sẽ tăng gấp đôi vào năm 2040. Chúng ta có quyền biết mọi thứ về loại nhựa này và những gì chúng đang ảnh hưởng tới cơ thể con người”.

Common Seas và hơn 80 tổ chức phi chính phủ, nhà khoa học đang yêu cầu chính phủ Anh phân bổ 15 triệu bảng để nghiên cứu về tác động của nhựa với sức khỏe con người. EU đã tài trợ cho nghiên cứu về tác động của vi nhựa với thai nhi và trẻ sơ sinh, cũng như hệ thống miễn dịch.

Một nghiên cứu gần đây cho thấy, vi nhựa có thể bám vào màng ngoài của tế bào hồng cầu và hạn chế khả năng vận chuyển oxy của chúng. Các hạt vi nhựa cũng được tìm thấy trong nhau thai của phụ nữ mang thai, ở chuột mang thai, chúng đi nhanh qua phổi vào tim, não và các cơ quan khác của thai nhi.

Một bài báo mới xuất bản ngày 23/3, do GS Vethaak là đồng tác giả, đã đánh giá nguy cơ ung thư và kết luận: “Nghiên cứu chi tiết hơn về cách chất dẻo vi mô, nano ảnh hưởng đến cấu trúc, cơ thể con người, liệu chúng có thể biến đổi tế bào hay không và gây ra chất sinh ung thư, là rất khẩn cấp, đặc biệt trong bối cảnh sản xuất nhựa tăng theo cấp số nhân. Vấn đề đang trở nên cấp bách hơn mỗi ngày”.

Phát hiện này nhắc nhở chúng ta rằng ô nhiễm nhựa không chỉ giới hạn ở đại dương và đất liền mà còn xâm nhập vào chính cơ thể chúng ta. Đây là một thực tế đáng lo ngại nhưng cũng cho chúng ta cơ hội để thay đổi. Bằng cách làm việc cùng nhau, chúng ta có thể giảm tác động của vi nhựa đến sức khỏe và môi trường, đồng thời tạo ra một tương lai bền vững hơn cho thế hệ tiếp theo.

Các sản phẩm nhựa đã đi vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta, trong đó có rất nhiều sản phẩm cần thiết hàng ngày.

Giải pháp chống ô nhiễm vi nhựa

Đối mặt với tác hại tiềm tàng của vi nhựa đối với máu người, cần phải thực hiện các biện pháp để giảm ô nhiễm nhựa. Đầu tiên, nên tăng cường luật pháp và giám sát, thúc đẩy các biện pháp giảm thiểu, thu hồi và tái chế các sản phẩm nhựa, đồng thời giảm lượng nhựa được sản xuất và thải ra môi trường.

Thứ hai, người tiêu dùng nên nâng cao nhận thức về môi trường, giảm sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần và lựa chọn các sản phẩm thay thế thân thiện với môi trường và có thể phân hủy.

Các nhà khoa học nên nghiên cứu sâu hơn về tác động của vi nhựa và tìm giải pháp, chẳng hạn như phát triển công nghệ lọc nhựa hiệu quả hoặc khám phá các vật liệu thay thế.

Hãy cho nhựa một cơ hội để dừng lại và chọn những lựa chọn thay thế thân thiện với môi trường. Sử dụng túi giấy hoặc túi vải thay vì túi nhựa khi mua sắm và sử dụng hộp đựng bằng thủy tinh, gốm hoặc thép không gỉ thay vì hộp nhựa. Ngoài ra, hãy chọn những sản phẩm có thành phần và bao bì không chứa vi nhựa.

Hạt vi nhựa có rất nhiều trong nước, vì vậy chúng ta nên chú ý lọc nước uống và nấu ăn. Sử dụng bộ lọc nước hoặc nước khoáng để loại bỏ các hạt vi nhựa có thể có trong nước.

Cố gắng chọn thực phẩm không bị ô nhiễm bởi nhựa. Mua nguyên liệu tươi thay vì thực phẩm đóng gói. Ngoài ra, hãy chọn những sản phẩm biển bền vững và tránh những sản phẩm đánh bắt có tác động tiêu cực đến môi trường biển.

Cập nhật: 15/09/2023 Theo Zing/Phụ Nữ Số