Năm 2018, một nhóm từ trung tâm nghiên cứu khảo cổ học của Đại học Bruxelles (CReA-Patrimoine) đã hoàn thành một cuộc khai quật quan trọng ở Pachacamac, Peru. Ở đây họ đã phát hiện ra một xác ướp nguyên vẹn được bảo quản khá tốt.
Dựa trên những bằng chứng và kết quả giám định, nhóm chuyên gia khẳng định ngôi mộ này được chôn cất trong khoảng thời gian từ năm 1000 đến năm 1200, có nghĩa là nó đã tồn tại hơn 1000 năm. Theo các chuyên gia, người quá cố đã được quấn trong một bọc vải khổng lồ được dùng như một chiếc quan tài.
Tuy nhiên, các chuyên gia đã phát hiện ra một hiện tượng kỳ lạ trong ngôi mộ nghìn năm tuổi này. Xương cốt trong lăng mộ được sắp xếp rất cẩn thận và có bộ hài cốt của một người trưởng thành được sắp xếp cẩn thận ở giữa. Xung quanh bộ xương này là dấu tích của rất nhiều người khác, chủ yếu là trẻ em nhưng bị sắp đặt lộn xộn.
Trưởng nhóm khai quật Peter Eeckhout, bên phải, và một phần của lăng mộ cổ xưa tại Pachacamac. (Hình ảnh: Peter Eeckhout)
Các nhà khảo cổ nhận thấy rằng xác của những đứa được đặt ở một vị trí cực kỳ khác thường trong lăng mộ. Chúng được đặt trong một vị trí nhất định với một ý đồ nào đó. Eckhout tin rằng điều này đại diện cho một loại "tái sinh ở thế giới bên kia". Một số người trong số họ có thể đã chết do những hình ảnh tự nhiên như bệnh tật, trong khi những người khác có thể được sử dụng cho các hoạt động tôn giáo như hiến tế.
Peter Eeckhout, một nhà khảo cổ học tại Đại học Tự do Brussels ở Bỉ, là trưởng nhóm các nhà khoa học này. Ông cho rằng theo những gì nhóm nghiên cứu thu được phần trên cùng của ngôi mộ được phủ bằng vải và các đồ tùy táng. Nó có rất có thể thể được là nơi an nghỉ của những người hành hương.
Những người hành hương này đã đi một quãng đường dài để tìm kiếm loại thuốc chữa bách bệnh trong huyền thoại, và cuối cùng đã chết vì nhiều căn bệnh khác nhau.
Ngôi mộ có những bộ xương rải rác. (Hình ảnh: Science Blog).
Các nhà khảo cổ học cũng tìm thấy một vật bí ẩn trong ngôi mộ là "đầu giả" làm bằng gỗ. Theo thống kê tại chỗ có 5 cái đầu như vậy, nhưng những cái đầu này không được quấn bằng vải mà được nhét vào trong tử thi của một xác ướp. Cảnh tượng này khiến các nhà khảo cổ vô cùng hãi hùng.
Về hình thức lăng mộ bí ẩn này, nhà nhân chủng học Matthew Piscitelli của Đại học Illinois tin rằng: "Những chiếc đầu giả này có thể được dùng như một vật tế lễ đưa người quá cố sang thế giới bên kia".
Đối với xương của những đứa trong lăng mộ, Eckhout cho biết không thể loại trừ trường hợp chúng bị sử dụng trong các hoạt động tế lễ. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn chưa thể đưa ra kết luận cuối cùng về sự sắp đặt này. Không thể phủ nhận rằng, ngôi mộ nghìn năm tuổi này đã bổ sung thêm một bí ẩn chưa thể giải đáp cho khu vực.