Ảnh: Science |
Các nhà nghiên cứu đã quan sát hơn 80 con khỉ khác nhau trong vòng 14 năm tại Okavango Delta ở Botswana.
Kết quả đã cung cấp bằng chứng đầu tiên rằng một số con vật tiếc thương sự ra đi của đồng loại, thậm chí khi tất cả những con còn lại vẫn chẳng có gì suy chuyển. Kết quả cũng cho thấy tình bạn cũng quan trọng với linh trưởng như với con người.
Các nhà nghiên cứu đặc biệt ấn tượng bởi hành vi của một con khỉ đầu chó cái tên là Sylvia. Cô nàng được mệnh danh là "nữ hoàng keo kiệt" và rất khinh thường kẻ khác, cho đến khi bị mất con gái Sierra do bị sư tử tấn công.
"Trong một tuần sau khi Sierra chết, Sylvia hoàn toàn thu mình", Anne Engh, người đứng đầu dự án nói. "Khi các con khỉ khác tụ tập và chải chuốt cho nhau, cô nàng chỉ ngồi một mình và ít khi giao tiếp với họ hàng".
Engh, nhà nghiên cứu tại Khoa Sinh học, Đại học Pennsylvania, bổ sung: "Sau một hai tuần ủ rũ, Sylvia đột nhiên bắt chuyện với một số con cái thuộc tầng lớp thấp hơn. Có vẻ như những con vật này cũng ngạc nhiên, thoạt tiên chúng hoảng sợ. Cuối cùng, Sylvia cũng tạo được mối quan hệ thân thiết với một con cái thuộc tầng lớp rất thấp và với con gái của Sierra là Margaret".
Engh cho biết việc chải chuốt là một hành vi thân thiện tương tự như 2 người bạn vừa uống nước vừa nói chuyện. Hoạt động này giúp thư giãn và giảm hoóc môn stress. Hoóc môn này gia tăng ở người và khỉ đầu chó khi một người bạn thân hay họ hàng qua đời.
Các nhà nghiên cứu đã tính toán lượng hoóc môn stress glucocorticoid ở Sylvia và 20 con cái khác. Những con khỉ khi bị mất người thân có hàm lượng hoóc môn này tăng vọt. Những con vật buồn bã này sau đó đã mở rộng mối quan hệ của mình bằng cách tiếp cận và chải chuốt những con khỉ khác, bất kể địa vị. Điều này sẽ giúp chúng đối mặt với sự mất mát, bởi hàm lượng hoóc môn stress giảm rõ rệt sau đó.
Engh cũng cho biết có cả tình bạn khác giới ở khỉ đầu chó. Trong các mối quan hệ đó, con cái thường chải chuốt cho con đực, trong khi con đực bảo vệ nàng và con cái của nàng khỏi bị bắt nạt hay tấn công.
M.T.