Cơ chế đặc biệt giúp loài giun dẹp Macrostomum hystrix có thể tự làm tình với chính mình rồi sinh sản nếu không tìm được cá thể khác.
Trong điều kiện thuận lợi, giun dẹp Macrostomum hystrix vẫn sinh sản bằng cách giao phối giữa con đựa và cái.
Cụ thể, giup dẹp đực (không chắc lắm, gọi thế cho dễ phân biệt) sẽ dùng dương vật sắc nhọn, đâm thủng màng ngoài cơ thể của bạn tình và bơm tinh trùng vào đó. Các nhà khoa học gọi quá trình này là "thụ tinh gây chấn thương".
Tuy nhiên, nếu lỡ rơi vào cảnh "ế" và chẳng đào đâu ra bạn tình để giao phối - giun dẹp Macrostomum hystrix sẽ tự làm chuyện đó, bằng cách đâm dương vật vào đầu mình rồi sinh sản. Các chuyên gia đến từ Đại học Basel (Thụy Sỹ) và Đại học Bielefeld (Đức) đã nghiên cứu về cách sinh sản kỳ lạ này.
Cơ chế đặc biệt giúp loài giun dẹp Macrostomum hystrix có thể tự làm làm tình với chính mình rồi sinh sản nếu không tìm được cá thể khác.
Kết quả nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B đã hé lộ cách loài giun dẹp Macrostomum hystrix phát triển cơ chế thụ tinh dị thường.
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã chia những con giun dẹp thành 2 nhóm: Một nhóm gồm các cá thể bị phân tách sống cô độc và nhóm còn lại gồm các cá thể sống theo bầy đàn. Sau đó, họ đo đếm số lượng tinh trùng có trong mỗi con giun.
Các nhà nghiên cứu phát hiện, những con giun sống biệt lập có nhiều tinh trùng ở trên đầu của chúng hơn. Mặc dù nhóm nghiên cứu đã không quan sát được trực tiếp quá trình tự thụ tinh, nhưng vị trí khác lạ của các tinh trùng ám chỉ con đường thụ tinh dị thường. Tinh trùng đã di cư từ đầu tới giữa thân, vị trí thụ tinh của chúng. Trong khi đó, những con giun được cho sống theo bầy đàn chứa nhiều tinh trùng hơn ở phần đuôi.
Mặc dù một số sinh vật lưỡng tính từng được ghi nhận có khả năng tự thụ tinh, nhưng đây có thể là trường hợp sinh vật đầu tiên dùng dương vật tự tiêm tinh trùng vào đầu của mình. Các nhà nghiên cứu nhận định, cơ chế này là điều đương nhiên vì bộ phận sinh dục của chúng vốn không dành cho nhau.
Bên cạnh đó, dù việc tự thụ tinh sẽ tạo ra thế hệ con lai gần, nhưng nó vẫn còn tốt hơn việc rốt cuộc không thể sinh sản và tuyệt chủng.