Bi kịch của mùa đông là khiến tất cả chúng ta tăng cân một cách không kiểm soát. Và mới đây, khoa học mới chỉ ra một nguyên nhân cực kỳ bất ngờ, chưa từng được ghi nhận trong bất kỳ nghiên cứu nào.
Mùa đông lạnh lẽo khiến tâm trạng con người ta trở nên thật thê lương. Nhưng không chỉ vậy đâu, mùa đông còn là dịp để tất cả chúng ta bỗng nhiên béo mập hẳn ra, làm cho bi kịch còn tăng thêm gấp bội phần nữa.
Nhưng tại sao vậy? Có phải vì chúng ta có xu hướng ăn nhiều hơn? Cũng có thể, nhưng theo một nghiên cứu mới đây do ĐH Alberta (Canada) công bố, lý do thực sự đứng đằng sau hoàn toàn khiến chúng ta phải bất ngờ.
Mùa đông khiến nhiều người tăng cân không phanh.
Cụ thể, các chuyên gia đã đang nghiên cứu về adipocyte - còn gọi là tế bào tạo mỡ nằm dưới da. Họ muốn thử chỉnh sửa lại tế bào này, nhằm khiến nó sản xuất thêm insulin dành cho người bị tiểu đường. Nhưng trong quá trình thí nghiệm, họ quan sát thấy một hiện tượng rất kỳ lạ, chưa từng xuất hiện trong bất kỳ nghiên cứu nào trước kia.
Trước đó, khoa học vốn biết rằng các màng của tế bào mỡ có thể mở hoặc đóng tùy theo sóng ánh sáng nó được tiếp xúc. Tuy nhiên trong thí nghiệm, họ nhận thấy phản ứng này trở nên cực kỳ mạnh với sóng ánh sáng có bước sóng từ 450 - 480 nanomet. Để dễ hiểu hơn, đây chính là sóng ánh sáng xanh - tức là ánh sáng từ Mặt trời.
"Chúng tôi nhận ra đây là một phản ứng kỳ lạ, chưa từng được ghi nhận, và hiểu rằng cần phải tìm hiểu sâu hơn" - trích lời Peter Light, chuyên gia trong nhóm nghiên cứu.
Trên thực tế, việc các tế bào trong cơ thể có phản ứng với ánh sáng xanh không phải là lạ. Ví dụ như trong nhãn cầu, các tế bào cảm thụ ánh sáng cho phản ứng rất mạnh, và đó là cơ chế để cơ thể nhận biết về thời gian và điều chỉnh lại đồng hồ sinh học.
Và lần này, họ muốn thử xem các tế bào mỡ sẽ phản ứng như thế nào. Kết quả, chúng không những tạo ra một dạng protein tương tự với tế bào cảm thụ ánh sáng, mà còn tiết ra nhiều hơn glycerol, đồng thời giảm kích cỡ khu vực lưu trữ mỡ xuống còn 1/3.
"Khi sóng ánh sáng xanh xâm nhập vào da và xuống các tế bào mỡ bên dưới, các giọt lipid bị teo nhỏ lại và bị đẩy ra khỏi tế bào".
"Nói cách khác, tế bào không còn dự trữ được nhiều chất béo nữa".
Vậy điều này có ý nghĩa gì? Tức là, ánh sáng Mặt trời không những giúp cơ thể tổng hợp được vitamin D, mà còn làm cơ thể khó tích tụ mỡ hơn.
"Điều này chứng tỏ, các thế hệ sau này dễ có xu hướng thừa cân hơn ông cha ngày trước, vì chúng ta có xu hướng ngồi trong nhà nhiều hơn" - Light chia sẻ.
Quay trở lại vấn đề mùa đông. Vào mùa đông, ngày ngắn hơn, nắng cũng ít hơn, và chúng ta có xu hướng ở trong nhà nhiều hơn. Tất cả khiến cho cơ thể có xu hướng tích mỡ cao hơn mùa hè.
Chúng ta tích mỡ vào mùa đông và rồi đốt chúng đi trong mùa hè.
Tuy nhiên, Light cho biết đây vẫn là một nghiên cứu khởi đầu. Hiện tượng chất béo co lại dưới ánh sáng xanh mới chỉ được chứng minh trong môi trường phòng thí nghiệm. Trong khi đó, nhiều người lo ngại rằng tế bào mỡ nằm quá sâu, ánh Mặt trời không thể chạm tới, trong khi nguy cơ mắc ung thư da lại tăng cao.
Theo Light, vẫn cần thêm một số nghiên cứu kỹ hơn trong tương lai, để thực sự khẳng định được quan điểm của nghiên cứu là đúng. Và nếu thành công, con người sẽ có thêm lựa chọn mới để chống lại béo phì - thứ "bệnh dịch" đang hoành hành khắp thế giới.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports.