Nguồn gốc của sự sống trên Trái đất là gì? Liệu sự sống có bắt nguồn từ chính hành tinh này hay từ những nơi xa xôi trong vũ trụ?
Thuyết tiến hóa và những bí ẩn chưa được giải đáp
Theo "thuyết tiến hóa", một lý thuyết được nhiều nhà khoa học hiện nay công nhận, sự sống trên Trái đất đã phát triển qua hàng tỷ năm từ các dạng sống đơn giản đến phức tạp hơn. Tuy nhiên, dù thuyết này được chấp nhận rộng rãi, vẫn còn nhiều bằng chứng quan trọng thiếu sót ở các giai đoạn quyết định, và quá trình hình thành sự sống từ các tế bào đơn giản đến các sinh vật phức tạp chưa hoàn toàn được hiểu rõ.
Thuyết tiến hóa công nhận sự sống trên Trái đất đã phát triển qua hàng tỷ năm từ các dạng sống đơn giản đến phức tạp hơn. (Ảnh minh họa)
Các nhà sinh vật học tin rằng loài người là một phần của chuỗi tiến hóa trên Trái đất. Tuy nhiên, trước khi con người xuất hiện, đã có nhiều dạng sống khác tồn tại sớm hơn rất nhiều, và nguồn gốc của chúng là một câu hỏi lớn. Các tế bào hữu cơ – nền tảng của sự sống – được cho là đã phát sinh từ những yếu tố tự nhiên có mặt trên Trái đất như hydro, oxy, carbon dioxide, và nước. Những yếu tố này dưới tác động của tia cực tím và các yếu tố tự nhiên khác đã tạo ra axit amin, thành phần thiết yếu cho sự sống.
Axit amin: Chìa khóa cho sự sống
Axit amin đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra các tế bào sống, và từ đó hình thành nên các sinh vật phức tạp. Tuy nhiên, quá trình từ những nguyên tố ban đầu hình thành nên tế bào hữu cơ vẫn còn là một bí ẩn lớn. Hiện nay, các nhà khoa học chỉ có thể đưa ra các giả thuyết và sử dụng một số bằng chứng để hỗ trợ lý thuyết của mình, nhưng chưa thể mô phỏng lại quá trình phức tạp này do hạn chế về công nghệ.
Khám phá mới từ tiểu hành tinh: Bước tiến trong nghiên cứu về nguồn gốc sự sống
Một bước tiến lớn trong việc nghiên cứu nguồn gốc của sự sống đến từ cuộc thám hiểm tiểu hành tinh của tàu thăm dò Hayabusa2 từ Nhật Bản. Hayabusa2 đã mang về các mẫu vật từ một tiểu hành tinh cách Trái đất 340 triệu km. Những mẫu vật này, với trọng lượng chỉ khoảng 5,4 gram, đã giúp các nhà khoa học có cái nhìn mới về mối liên hệ giữa các yếu tố hữu cơ và sự hình thành tế bào sống.
Vào tháng 6/2022, tờ Asahi Shimbun của Nhật Bản đã công bố một thông tin quan trọng: hơn 20 loại axit amin khác nhau đã được tìm thấy trong các mẫu vật từ tiểu hành tinh. Đây là một khám phá quan trọng, bởi axit amin là những chất cần thiết cho sự hình thành sự sống. Việc tìm thấy chúng trên một tiểu hành tinh gợi ý rằng các yếu tố cần thiết cho sự sống có thể không chỉ tồn tại trên Trái đất mà còn có thể xuất hiện ở những nơi khác trong vũ trụ.
Tìm thấy 20 axit amin trên mẫu vật tiểu hành tinh Bennu.
Sự sống có thể đến từ các hành tinh khác?
Khám phá từ Hayabusa2 đã đặt ra câu hỏi liệu sự sống trên Trái đất có thể đến từ các hành tinh khác không. Một giả thuyết cho rằng sự sống có thể đã hình thành trên một hành tinh xa xôi và sau đó được mang đến Trái đất thông qua các tiểu hành tinh hoặc sao chổi. Mặc dù đây mới chỉ là lý thuyết, chưa được khẳng định đầy đủ, nhưng nó mở ra một hướng nghiên cứu mới về nguồn gốc sự sống.
Khả năng tồn tại sự sống ngoài Trái đất
Dù các yếu tố cần thiết cho sự sống có thể được tìm thấy trên các tiểu hành tinh, nhưng để sự sống thực sự hình thành, cần phải có một môi trường phức tạp hơn. Các tiểu hành tinh chỉ có một số điều kiện nhất định và không đáp ứng đầy đủ các yếu tố cần thiết để duy trì sự sống. Câu hỏi liệu có sự sống ngoài Trái đất hay không vẫn chưa có câu trả lời. Một số nhà khoa học cho rằng sự sống có thể tồn tại ở những nơi khác trong vũ trụ, trong khi những người khác tin rằng Trái đất là một trường hợp đặc biệt.
Những sứ mệnh tìm kiếm sự sống ngoài hành tinh
Các quốc gia trên thế giới đang không ngừng thực hiện các sứ mệnh khám phá không gian để tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất. Mỹ đã gửi tàu thăm dò Perseverance lên sao Hỏa, trong khi Trung Quốc cũng đang tiến hành các cuộc thăm dò riêng. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có dấu hiệu rõ ràng về sự tồn tại của sự sống trên các hành tinh khác.
Những báo cáo nghiên cứu mới đây từ Nhật Bản đã đưa ra một giả thuyết đáng chú ý: sự sống trên Trái đất có thể đã bắt nguồn từ các hành tinh khác. Nếu giả thuyết này đúng, nó sẽ thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về vị trí của Trái đất trong vũ trụ và về nguồn gốc của sự sống.
Sự sống trên Trái đất có thể đã bắt nguồn từ các hành tinh khác?
Vũ trụ vô tận, và sự sống trên Trái đất chỉ là một phần nhỏ trong không gian bao la đó. Trái đất có thể là một hành tinh đặc biệt, hoặc nó chỉ là một trong nhiều hành tinh có điều kiện để tồn tại sự sống. Khi công nghệ ngày càng tiến bộ, các nhà khoa học sẽ tiếp tục khám phá và từng bước hé lộ những bí ẩn về nguồn gốc sự sống, không chỉ trên Trái đất mà còn trên các hành tinh khác trong vũ trụ.
Việc tìm hiểu nguồn gốc của sự sống là một hành trình dài, đòi hỏi sự kiên nhẫn và không ngừng đổi mới trong khoa học. Chỉ khi chúng ta hiểu rõ hơn về sự sống và vũ trụ, những câu hỏi lớn như sự sống có thực sự tồn tại ở nơi khác hay không mới có thể được trả lời.