Rất có thể trận động đất khủng khiếp làm rung chuyển Chile vào cuối tuần trước đã làm dịch chuyển trục của trái đất khiến ngày trở nên ngắn hơn.
Cảnh tượng đổ nát tại thành phố Concepcion, Chile do trận động đất ngày 27/2. Ảnh: AP.
CNN cho biết, Richard Gross, nhà địa vật lý của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) sử dụng một mô hình máy tính để tìm hiểu tác động của trận động đất 8,8 độ Richter tại Chile vào ngày 27/2 đối với trái đất.
Ông nhận thấy cơn địa chấn khiến trục trái đất dịch chuyển khoảng 8 cm. Vật chất của địa cầu luôn phân bố cân bằng xung quanh trục quay. Vì thế sự xê dịch của trục có thể khiến ngày trở nên ngắn hơn.
Thay đổi tuy không đáng kể, song sẽ có ảnh hưởng lâu dài, bởi theo những tính toán sơ bộ của Gross thì mỗi ngày của chúng ta sẽ mất 1,26 phần triệu giây.
Động đất lớn luôn làm dịch chuyển một lượng đá lớn và thay đổi sự phân bố vật chất trên hành tinh. Khi sự phân bố vật chất trên hành tinh thay đổi, tốc độ xoay của nó cũng thay đổi. Trong khi đó tốc độ xoay quyết định độ dài của ngày.
Các nhà khoa học sử dụng hình ảnh vận động viên trượt băng để minh họa. Khi vận động viên thu gọn tay vào sát cơ thể, anh ta sẽ xoay nhanh hơn. Đó là do hành động thu gọn tay làm thay đổi sự phân bố trọng lượng cơ thể và do đó cũng làm thay đổi tốc độ xoay của vận động viên.
Đây không phải là lần đầu tiên ngày ngắn hơn vì động đất. Theo CNN, cơn địa chấn 9,1 độ Richter vào năm 2004 tạo nên sóng thần trên Ấn Độ Dương khiến mỗi ngày mất 6,8 phần triệu giây.
Có những sự kiện khác khiến độ dài của ngày tăng. Chẳng hạn, nếu đập Tam Hiệp tại Trung Quốc - hiện là đập thủy điện lớn nhất thế giới - bị chặn, nó có thể chứa 40 km3 nước và làm thay đổi sự phân bố vật chất trên trái đất. Các nhà khoa học khẳng định sự thay đổi này sẽ làm ngày dài thêm 0,06 phần triệu giây.