Những điều chưa biết về khủng long

Khủng long chính là 1 trong những sinh vật cổ đại nổi tiếng nhất trên Trái đất, với vô vàn bí ẩn thú vị đang dần được khám phá đến tận ngày nay.

Có thể bạn đã biết rằng, cho dù có cố phủ định thế nào chăng nữa, khủng long vẫn là những con vật nổi tiếng nhất ở thời tiền sử. To lớn, đáng sợ,... và chúng ta chẳng thể biết gì nhiều về chúng cả. Vì thế, thật không ngoa khi nói rằng chúng chính là bí ẩn lớn nhất mà ai ai cũng muốn tìm hiểu đến.

Tuy nhiên, khoa học ngày càng phát triển và chúng ta vẫn ngày càng khám phá thêm được nhiều điều hơn về chúng. Vậy, hãy cùng tìm hiểu về top 10 điều kỳ thú về những sinh vật này nhé.

1. Hồi đầu tiên, người ta từng nghĩ khủng long là... voi?

Vào năm 1677, giáo sư Robert Plot người Anh đã tìm thấy 1 chiếc xương khổng lồ được vùi trong đất, tại 1 mỏ đá tại Oxford. Ở thời điểm đó, các nhà khoa học khác đều rất bối rối, và sau đấy họ liền kết luận vội vàng rằng đó chắc hẳn là xương của... 1 con voi kích cỡ khủng. Phải, ở thời đó thì chẳng có ai tưởng tượng rằng có những loài động vật to lớn như khủng long lại từng tồn tại trên Trái đất này, đó là lý do họ nghĩ đến loài động vật trên cạn có kích cỡ lớn nhất hiện tại.

Dần dần, các nhà khoa học mới khám phá thêm được nhiều điều mới. Năm 1842, nhà động vật học William Buckland đã gây ra những phản ứng mạnh khi khẳng định rằng những chiếc xương này là của 1 loài bò sát khổng lồ đã tuyệt chủng, thông qua việc tìm thấy nhiều phần xương khác tương đồng với thứ mà Robert tìm được khi xưa. Ông gọi đó là "khủng long".

2. Khủng long có màu như thế nào?

Đối với nhiều người, khủng long có thể có rất nhiều màu da khác nhau.

Bạn từng nghĩ về vấn đề này nhiều lần rồi phải không? Dĩ nhiên là chúng ta không hề biết vì các hóa thạch chỉ cung cấp những thông tin về bộ xương, chứ chẳng để lại những thông tin nào để chúng ta biết về màu da cả. Tất cả những gì bạn thấy trên phim cũng đều chỉ là phỏng đoán mà thôi.

Đối với nhiều người, khủng long có thể có rất nhiều màu da khác nhau. Nếu các loài bò sát hiện nay có nhiều loài sở hữu nước da màu xanh, thì tại sao khủng long lại không thể nhỉ? Hoặc cũng có thể chúng sẽ có những phần phụ nhiều màu trên cơ thể, ví dụ như 1 phần mào có màu sáng để quyến rũ con cái trong mùa sinh sản chẳng hạn.

3. Làm thế nào để phân biệt khủng long đực và khủng long cái?

Về cơ bản thì đây đúng là câu hỏi thế kỷ và rất khó có lời giải đáp. Cho đến giờ, tất cả những gì chúng ta làm chỉ có thể là phỏng đoán mà thôi, bởi khủng long chẳng để lại cái gì cho chúng ta ngoài mấy bộ xương không lành lặn và 1 đống trứng hóa thạch cả.

Ở thời điểm khai quật, các nhà khoa học thường xuyên mò thấy những bộ xương khủng long có kích cỡ khác nhau nằm cạnh nhau, và lâu dần thì họ đi đến phỏng đoán rằng: những con đực và con cái của 1 loài sẽ không có cùng tầm vóc. Theo các nhà khoa học, khủng long T-REX cái sẽ có kích thước lớn hơn con đực.

4. Khủng long... không phải là sinh vật thông minh gì cho lắm

Mặc dù có cơ thể tương đối khổng lồ, nhưng khủng long vốn chẳng thông minh gì cho cam vì chúng có một bộ não bé tẹo. Ví dụ, mặc dù nặng từ 2 đến 3 tấn, nhưng khủng long Stegosaurus chỉ có 1 bộ não nhỏ cỡ quả hồ đào mà thôi.

Còn nếu nói về con thuộc hàng thông minh nhất? Chắc hẳn là phải nhắc đến Troodon rồi, vì não chúng to bằng quả trứng gà đó. Có lẽ, đây là lý do mà Troodon được mô tả là tương đối năng động, tinh quái với vị thế kẻ ăn thịt, còn Stegosaurus thì được coi như 1 loài khủng long có khả năng phản ứng tương đối chậm?

Về cơ bản, não của khủng long cũng chỉ bằng não của các loài bò sát hiện nay như rùa, thằn lằn hoặc cá sấu.

5. Vì sao chúng nhanh chóng trở thành loài thống trị Trái đất?

Ở thời đầu đại Trung sinh cách đây 250 triệu năm, 90% các loài đã biến mất. Chính điều này đã mang lại cho khủng long một môi trường tự do để phát triển. Khi cuộc hủy diệt thứ 2 bất ngờ xảy ra vào cuối kỉ Trias cách đây 210 triệu năm, khủng long đã không còn đối thủ và nhanh chóng trở thành loài thống trị.

6. Vì sao có loài khủng long đi bằng 2 chân, còn những loài khác thì đi bằng 4 chân?

Một trong những đặc điểm chung của khủng long là 2 chân trước luôn ngắn hơn 2 chân sau. Như vậy, tất cả khủng long đều có thể đi thẳng bằng 2 chân sau theo lý thuyết. Tuy nhiên, tại sao đa số những loài khủng long ăn thực vật thì không?

Câu trả lời ở đây chính là yếu tố "cân nặng". Về mặt cơ bản, việc sở hữu cơ thể phát triển đến mức trở nên quá to và nặng nề đã khiến chúng buộc phải quay lại với việc đi bằng 4 chân, chứ không thể đứng lên bằng 2 chân được.

7. Khủng long chăm sóc trứng như thế nào?

Khủng long đẻ trứng và đặt trứng thành vòng tròn đều đặn trong 1 cái tổ đào sâu trong đất. 

Theo những hóa thạch mà các nhà khoa học tìm được, khủng long đẻ trứng và đặt trứng thành vòng tròn đều đặn trong 1 cái tổ đào sâu trong đất. Nhưng hồi đầu, các nhà khoa học lại cho rằng chúng chỉ đẻ trứng, chứ không chăm sóc trứng giống như đa số các loài bò sát. Nhưng cuối cùng, họ đã nhận ra rằng khủng long có hiện tượng ấp trứng, khi họ tìm thấy những bộ xương khủng long phủ lên tổ của chúng.

8. Tiền thân của khủng long là những sinh vật rất nhỏ bé so với chúng?

Theo nghiên cứu, tổ tiên của khủng long - loài Lagosuchus thuộc nhóm bò sát nguyên thủy Archosaur chỉ có kích thước cỡ 1 con thỏ: dài 50cm, nặng 100 gram, có chân trước ngắn hơn chân sau giống như những loài khủng long sau này.

Loài khủng long cổ xưa nổi tiếng nhất được cho là khủng long Eoraptor (nghĩa là "kẻ cướp bình minh"), sống vào kỷ Trias cách đây khoảng 225 triệu năm, được khám phá vào năm 1991 tại Argentina. Nó chỉ đạt chiều dài có 1m và chỉ nặng 11kg.

Sau này, các nhà khoa học cũng tìm được nhiều bộ xương khác có kích cỡ còn nhỏ hơn thế. Nhỏ nhất có lẽ là loài Microraptor, khi chúng chỉ dài có... 40cm và to nhất được biết tới nay là 83cm, trong khi loài to nhất: Amphicoelias lại dài tới 60m.

9. Một số loài khủng long có khả năng điều hòa thân nhiệt?

Các nhà khoa học cho rằng, khủng long Sauropod có khả năng điều hòa thân nhiệt.

Thông thường thì đáng ra chuyện đó là bất khả thi bởi khủng long vốn thuộc loài bò sát. Điều này có nghĩa rằng chúng đều có máu lạnh giống như thằn lằn, và phải sưởi ấm dưới ánh mặt trời. Nhưng đối với khủng long Sauropod, vì chúng quá to lớn nên người ta cho rằng nếu chúng tích nhiệt từ Mặt trời thì sẽ không thể có thời gian giải phóng lượng nhiệt này đi. Chính vì thế, việc chúng có khả năng điều hòa thân nhiệt rõ ràng là giả thuyết khả thi nhất.

Bên cạnh đó, theo kết quả nghiên cứu từ mặt cắt xương của 1 số loài khủng long ăn thịt nhỏ, các nhà khoa học đã nhận ra rằng nếu có những loài khủng long có máu lạnh, thì cũng có những loài khác phải có máu nóng. Đây chính là đặc điểm của chim - những loài được cho là hậu duệ của khủng long.

10. Lớn lên thì to, còn khi mới nở thì bé xíu

Kể cả đối với những loài khủng long có kích cỡ thuộc hàng to lớn nhất khi trưởng thành thì cũng có những con bé xíu, khác hẳn trong tưởng tượng của con người. Có những chú khủng long sơ sinh chỉ nặng dưới 3kg và dài 40-5 cm mà thôi. Sở dĩ khủng long con bé như vậy là vì chúng ra đời trong những quả trứng dài trung bình chỉ 45cm, còn những quả to nhất mà các nhà khoa học tìm được cũng chỉ dài cỡ 60cm.

Dĩ nhiên, trong trường hợp đó thì trứng khủng long không thể to hơn được. Việc tăng kích thước sẽ dẫn đến việc khủng long con không thể chọc thủng vỏ trứng lúc nở, nghĩa là dễ khiến chúng bị kẹt cứng ở bên trong.

Ngược lại. khủng long con lại lớn nhanh như thổi, do tốc độ phát triển cần phải nhanh để đạt được đủ sức mạnh để tự vệ, chống lại những kẻ săn mồi nguy hiểm khác.

• Vì sao Trung Quốc có 494 vị Hoàng đế, nhưng chỉ 4 người được coi là "Thiên cổ nhất đế"?
• 18 tháng kinh hoàng nhất lịch sử: Mặt trời biến mất, con người không nhìn thấy bóng của mình vào giữa trưa
• Bong bóng bí ẩn hiện ra giữa trung tâm dải Ngân hà cuối cùng cũng được "giải mã"