Khi mở nắp quan tài, thay vì mùi tử thi nồng nặc, đội khảo cổ lại ngửi thấy một mùi thơm đặc biệt tỏa rộng ra xung quanh.
Tháng 3/2001, trên một công trường thuộc huyện Nãng Sơn, Túc Châu, tỉnh An Huy, Trung Quốc, một công nhân lái máy xúc đã vô tình đào được ngôi mộ cổ có kích thước lớn bất thường dưới lớp đất sâu 4m.
Người phụ trách công trường lập tức đình chỉ việc xây dựng và báo cáo với chính quyền địa phương. Ngay sau đó, đội khảo cổ được cử đến, họ phong tỏa toàn bộ khu vực và tiến hành khai quật ngôi mộ kỳ bí này.
Bên dưới lớp đất, các chuyên gia tìm thấy hai cỗ quan tài: Quan tài số 1 và số 2. Trong đó, quan tài gỗ số 1 khá đơn sơ, bên trong cũng không có nhiều đồ tùy táng và xác chết đã thối rữa từ lâu.
Họa tiết trên trang phục chủ mộ. (Ảnh: 360kuai).
Tuy nhiên, cỗ quan tài số 2 lại vô cùng đáng chú ý. Quan tài được phủ một đất sét vàng đặc quánh dày 30cm, phải khó khăn lắm mới có thể mở nắp.
Đây là kiểu quan tài có hai lớp quách (hòm chôn) ở bên ngoài, quách sơn màu đồng được gia công từ loại gỗ cây bách chống mối mọt, ngăn cách nhau bằng lớp vôi dày 40cm. Trong cùng là chiếc áo quan màu đỏ thẫm được đóng bằng gỗ trinh nam - loài cây đặc hữu tại Trung Quốc, áo quan dài 241cm, rộng 70cm và cao 75cm.
Điều đáng ngạc nhiên là khi mở nắp quan tài này, một mùi thơm đặc biệt tỏa ra, mùi hương bay xa xung quanh. Bất ngờ hơn nữa, khi nhìn vào bên trong, đội khảo cổ lại tìm thấy một thi thể phụ nữ mặc trang phục thời Thanh, xác được bảo quản rất tốt như chỉ mới được chôn cất gần đây.
Cô gái có mái tóc đen búi sau đầu, cơ bắp còn đầy đặn và linh hoạt, thậm chí các khớp xương vẫn còn có thể cử động được. Một thi thể toàn vẹn như thế này là rất hiếm thấy trong lịch sử khảo cổ Trung Quốc.
Số liệu từ Qulishi cho thấy, xác ướp này cao 164cm, nặng 44kg, dáng người mảnh khảnh, gương mặt trái xoan, chân bó "gót sen ba tấc", móng tay móng chân sơn đỏ. Các chuyên gia xác định cô được chôn cất khi khoảng 30 tuổi và chắc chắn phải là một mỹ nữ "sắc nước hương trời" của Đại Thanh.
"Cô ấy trông rất xinh đẹp. Khi mở quan tài ra, mọi người đều thấy giống một thiếu nữ đang ngủ, làn da khi chạm vào vẫn còn độ đàn hồi nhất định." - Chuyên gia Vương Thiệu Cường, trưởng nhóm khảo cổ cho biết.
Khi mở nắp quan tài, đội khảo cổ đều kinh ngạc vì xác ướp được bảo quản rất tốt. (Ảnh: QQ)
Tuy nhiên khi quan sát kỹ, người ta tìm thấy trên cổ cô có một vết cắt sâu hình chữ T, có vẻ được gây ra bởi một thanh kiếm. Đây là vết thương duy nhất trên thi thể, cho thấy khi bị kiếm cứa vào cổ, người phụ nữ này đã không phản kháng gì. Có lẽ cô đã phạm một tội tày đình nên phải chịu cái chết.
Vết chém này được xác định là nguyên nhân tử vong, cũng là một bằng chứng lịch sử hỗ trợ tìm ra thân phận thật sự của chủ ngôi mộ.
Thân phận chủ nhân ngôi mộ?
Đồ tùy táng trong mộ được chôn theo mỹ nữ nhà Thanh là vô cùng phong phú, bao gồm trang sức vàng bạc, chuỗi tràng hạt đá quý, còn có những đồng xu từ thời Hoàng đế Khang Hi. Tuy nhiên trong mộ lại không có văn bia nào được tìm thấy.
Xem xét độ xỉ của mộ phần này, có thể khẳng định người phụ nữ được chôn cất phải là người trong hoàng tộc hoặc có xuất thân vô cùng cao quý.
Rồng phượng và kỳ lân được khắc tinh xảo trên quách gỗ bách không phải thứ thường dân có thể sở hữu trong các đám tang.
Một số quan điểm cho rằng chủ nhân ngôi mộ chính là nàng Hương phi, một sủng phi của vua Càn Long nổi tiếng trong truyền thuyết nhờ hương thơm tự nhiên trên cơ thể. Nguyên mẫu của Hương phi được nhận định là phi tần Dung phi của Càn Long, người dân tộc Duy Ngô Nhĩ.
Nhan sắc tuyệt mỹ của Dung phi trong sử sách. (Ảnh: Baike)
Nếu xét về thời đại của những món đồ tùy táng thì cũng không loại trừ khả năng này, việc một phi tần thời Càn Long chọn vài đồng tiền từ thời Khang Hy để chôn cùng theo sở thích cũng là điều hợp lý. Tuy nhiên, sử sách đã ghi nhận Dung Phi qua đời ở tuổi 54 do bạo bệnh, không khớp với số tuổi của xác ướp được tìm thấy.
Thêm vào đó, mùi hương tỏa ra từ quan tài có thể do những loại thảo mộc được tẩm ướp bên trong nên không thể cho thấy danh tính chủ nhân ngôi mộ.
Ngay cả cuốn chính sử triều Thanh, "Thanh Sử" và sử sách địa phương "Nãng Sơn huyện chí" cũng không có ghi chép gì về ngôi mộ này, việc xác định danh tính thật của chủ mộ hiện đang đi vào bế tắc.
Quay lại với lý do xác ướp được bảo toàn nguyên vẹn sau khi qua đời 200 - 300 năm, các chuyên gia cho rằng ngoài quan tài vững chắc và loại thuốc ướp xác thì vết cứa ở trên cổ cô cũng đóng một vai trò rất quan trọng.
Vết kiếm chí mạng này đã khiến cơ thể người phụ nữ mất rất nhiều máu và nước, từ đó cái xác khô ráo hơn. Trong ngôi mộ nằm sâu dưới lòng đất ẩm thấp, một thi thể khô có thể làm chậm quá trình thối rữa và được bảo quản tốt hơn rất nhiều.