Việt Nam hiện đang sở hữu một loại "quả thần", có thể biến tất cả các vị trên đời này thành vị ngọt sau khi ăn nó.
Từ mấy năm trở lại đây, có một thức quả được quảng cáo với tên gọi là "quả thần", ăn vào là đủ để biến tất cả các vị - gồm chua, cay, mặn, đắng... - đều trở thành vị ngọt.
Quả "thần kì" - thứ quả được cho là có tác dụng đổi tất cả vị trên đời thành vị ngọt.
Và vấn đề nằm ở chỗ, loại "quả thần" này thực sự có tác dụng y như lời đồn. Tức là ăn một quả, sau đó ăn bất kỳ món gì cũng thấy ngọt, kể cả chanh, ớt, mướp đắng, giấm, dưa chua...
Vậy rốt cục, đây là loại quả gì mà có năng lực y như có phép thuật như thế?
"Quả thần kì" - loại quả có tác dụng thay đổi vị giác con người
Cây thần kỳ có nguồn gốc từ khu vực Tây Phi, là cây thân gỗ nhỏ. Loại cây này được trồng phổ biến ở Nhật Bản và Mỹ. Quả mọc thành chùm từ 2-3 trái, khi chín có màu đỏ mọng trông rất đẹp mắt.
Loại cây chúng ta đang nói đến có danh pháp khoa học là Synsepalum dulcificum, và vì tác dụng diệu kỳ của quả cây mà nhiều dân tộc trên thế giới gọi nó là "miracle fruit" - quả thần kì.
Quả cây có màu đỏ tươi khi chín, to bằng ngón tay út.
"Cây thần" là một một loài cây có sức sinh trưởng tốt, có thể cao đến 6m và cực kỳ dễ phát triển tại nhiều vùng khác nhau. Quả cây có màu đỏ tươi khi chín, to bằng ngón tay út, khi ăn vào sẽ khiến tất các các vị nếm sau đó trở nên ngọt lịm.
Loài cây này lần đầu tiên được tìm thấy vào năm 1725 tại Tây Phi, bởi các nhà thám hiểm châu Âu. Marchais - một thành viên của đoàn thám hiểm đã nhận ra người bản địa thường nhai một loại quả trước bữa ăn. Họ cũng ăn thử, và rồi thức quả này lan ra toàn thế giới.
Nhưng do đâu mà loại quả này lại có tác dụng thần kỳ đến như thế?
Theo nhiều chuyên gia, bên trong quả thần có chứa hợp chất Miraculin - một dạng glycoprotein, và chất này có thể làm thay đổi khả năng cảm nhận của các gai vị giác trên lưỡi chúng ta.
Về mặt cơ chế, các chuyên gia cho biết Miraculin có thể "khóa" tạm thời các gai vị giác, chỉ trừ loại cảm nhận được vị ngọt. Cũng có ý kiến cho rằng Miraculin có thể phản ứng với các axit trong thực phẩm, do đó vị chua cũng thành vị ngọt, kể cả với các loại thực phẩm như chanh, giấm...
Loại quả này có thể phản ứng với các axit trên lưỡi, hoặc khoá các nụ vị giác lại, chỉ trừ vị ngọt.
Tuy nhiên, tác dụng của quả thần kỳ chỉ là tạm thời - trong vòng vài tiếng đồng hồ, và phải mất khoảng 30 phút sau khi ăn mới có tác dụng. Chưa kể nếu ăn đồ nóng, sự thần kỳ cũng tan biến, vì Miraculin vốn là một dạng protein không bền ở nhiệt độ cao.
Dẫu vậy, chỉ riêng Miraculin là quá đủ để các doanh nghiệp nhảy vào. Năm 1968, Mỹ là quốc gia đầu tiên chiết xuất thành công Miraculin và đưa nó vào trong các viên thuốc con nhộng. Thậm chí đã từng có thời điểm ngành công nghiệp đường phải chịu áp lực không nhỏ, khi nhu cầu tiêu thụ đường liên tục sụt giảm vì người dân mải thích thú tận hưởng vị ngọt đến từ những thứ vốn không-thể-ngọt.
Và bạn biết không, tin hay nhất nằm ở chỗ Việt Nam cũng có loại quả này. Các tài liệu cho thấy loại cây thần kỳ đã du nhập vào Việt Nam từ năm 2010, rồi lan toả đi hầu hết các địa phương trong nước.
Loại quả này đang có mặt ở nhiều tỉnh thành của Việt Nam.
Nếu bạn có hứng thú ăn loại quả này thì cũng không cần ngần ngại. Tuy nhiên, cần nhớ rằng quả thần kỳ chỉ có tác dụng đánh lừa vị giác, chứ không hề thay đổi cấu trúc hóa học của các loại thực phẩm khác.
Có nghĩa là dù bạn ăn chanh và thấy ngọt, nhưng kỳ thực quả chanh của bạn vẫn cực chua, có thể gây nguy cơ tổn hại đến dạ dày và sức khỏe.
Theo Cục Quản lý Dược và Thực phẩm của Mỹ (FDA), những chế phẩm có liên quan đến quả thần kỳ đều được dán nhãn là nhóm thực phẩm bổ sung (dietary supplement) thay vì "chất làm ngọt" (sweetener). Từ năm 1970, người Mỹ khi ăn kiêng có thể mua miraculin ở dạng viên để tự đánh lừa vị giác của họ. Những quả chua như chanh hoặc các loại đồ chua như dưa chua, rau quả ngâm giấm chua; cay đắng như tương ớt, rượu bia... đều trở nên ngọt sau khi nếm miraculin.
Theo dược sĩ dinh dưỡng Lê Kim Phụng, nguyên giảng viên trường Đại học Y dược TP HCM, loại quả này chỉ có tác dụng hỗ trợ, không có tác dụng làm hạ đường huyết trên bệnh nhân tiểu đường và người ăn kiêng. Tuy nhiên, độ ngọt của quả khiến cho bệnh nhân không muốn sử dụng thêm các chất ngọt khác. Từ đó, lượng đường hấp thu vào cơ thể sẽ giảm, tốt cho những người đang áp dụng chế độ ăn kiêng. Tại Nhật Bản, quả thần kỳ được dùng hỗ trợ những người tiểu đường và ăn kiêng.
Lưu ý khi ăn quả thần kỳ
Miraculin là một protein không bền ở nhiệt độ cao và phân hủy khi đun nóng. Vì vậy khi nấu chín, quả thần kỳ sẽ không còn tác dụng trên vị giác nữa.
Vì quả thần kỳ mang đến cho chúng ta vị ngọt sau khi ăn nên nhiều người thường lợi dụng nó để ăn những đồ chua, cay khác. Các chuyên gia khuyến cáo rằng không nên ăn quá nhiều những đồ chua, cay,... Vì bản chất những thức ăn đó vẫn là axít và cồn. Khi ăn quá nhiều sẽ gây tổn thương trong niêm mạc miệng và dạ dày. Nếu dùng lâu sẽ dẫn đến loét miệng, vòm họng, ung thư dạ dày và gan.