Khi máy in vẫn còn chưa phổ biến, việc kẻ các dòng kẻ trên khuông nhạc thật sự là một công việc nhàm chán và tốn thời gian. Đó là lý do người ta làm ra một chiếc bút đặc biệt nhằm tiết kiệm thời gian và công sức cho việc này.
Được đặt tên là Rastrum, cây bút kỳ lạ này là một công cụ giúp ghi chép nhạc tiện dụng trước đây. Với ngòi bút có đến 5 đầu, Rastrum trông như một chiếc nĩa xiên thức ăn. Nhưng thiết kế kỳ lạ này giúp nó có thể vẽ được cùng lúc 5 đường thẳng song song, tạo thành các khuông nhạc trên giấy, giúp việc ghi chép nhạc trở nên dễ dàng hơn. Nó được sử dụng rộng rãi ở châu Âu cho đến khi giấy in mực trở nên rẻ tiền và phổ biến vào thế kỷ 19.
Đây là công cụ giúp ghi chép nhạc tiện dụng trước đây.
Bên cạnh đó, còn có cả loại rastrum 10 đầu dành cho đàn piano và các công cụ phát nhạc khác. Mỗi loại lại có thể dùng để chuẩn bị cho các trang ghi nhạc phù hợp cho những loại nhạc cụ khác nhau. Một số loại còn có 2 đầu khác nhau, dùng để kẻ các dòng kẻ với khoảng cách khác nhau. Tuy nhiên dần dần, kỹ thuật này trở nên ngày càng hiếm người sử dụng khi những quyển sổ với các dòng kẻ được in sẵn dần dần thay thế các công cụ này.
Cùng với các thay đổi của thời gian, trong những năm gần đây, các loại bút Rastrum này còn được sản xuất với ngòi là các đầu bút bi để bán cho sinh viên hoặc những nhà soạn nhạc. Loại bút này cũng phổ biến trong trường tiểu học và trung học khi có những loại rastrum dùng phấn để vẽ lên bảng phấn, giúp giáo viên dậy nhạc dễ dàng hơn. Một giải pháp thay thế khác là sử dụng bảng phấn có khắc sẵn các đường kẻ này để học sinh quan sát dễ dàng hơn.
Bút Rastrum được sản xuất với ngòi là bút bi.
Không chỉ là một loại bút đặc biệt, còn có một ngành nghiên cứu về việc sử dụng rastrum, được gọi là Rastrology. Nó là một nhánh của hoạt động nghiên cứu bản thảo âm nhạc với việc sử dụng thông tin về rastrum để xác định niên đại và xuất xứ của các tài liệu âm nhạc.
Một biến thể khác của Rastrum còn có tên gọi Stravigor, một công cụ kẻ dòng có bánh xe được nhà soạn nhạc Igor Stravinsky cố gắng cấp bằng sáng chế cho nó vào năm 1911. Tuy vậy thế chiến thứ nhất đã cản trở điều này và sau đó, ông cũng từ bỏ luôn ý định đó. Dù vậy, thiết bị này vẫn được ông sử dụng phổ biến trong cuốn sổ phác thảo của mình.
Một biến thể khác của Rastrum còn có tên gọi Stravigor.
Ngày nay việc dùng các bút kẻ dòng chuyên dụng này hầu như không còn phổ biến nữa. Ngay cả khi một nhạc sĩ không có quyển sách nhạc trong tay cũng có thể kẻ được các dòng kẻ này bằng cách dán các bút chì song song với nhau.
- Tuy vậy, thuật ngữ Rastral vẫn được sử dụng trong nhạc lý hiện nay với từ Rastralweite: Từ này biểu thị khoảng cách giữa 2 khuông nhạc ở ngoài cùng. Cùng với sự phát triển của máy in, máy tính cũng như các phương pháp giáo dục mới, các dụng cụ chuyên dụng cho việc kẻ các đường kẻ song song của khuông nhạc trên giấy, trên bảng ngày càng hiếm hoi và không còn cần thiết nữa.
- Khoảnh khắc ấn tượng khi chó "hôn" cá mập khổng lồ
- Vật thể tròn lơ lửng trên bầu trời, đột nhiên rớt xuống đất liệu có phải UFO?
- Sán dây ký sinh giúp kiến thợ sống như "bà hoàng" trước khi chết trong đau đớn