Ngày càng có nhiều người dùng thảo dược tự nhiên để tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, một số loại thảo dược có thể tương tác với thuốc kê đơn gây nguy hiểm.
1. Thảo dược là gì?
Thảo dược là các loại thực vật được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị các bệnh lý hoặc cải thiện sức khỏe. Ngoài ra, thảo dược cũng được sử dụng như một phương tiện chăm sóc sức khỏe tự nhiên, giúp duy trì sức khỏe và ngăn ngừa các bệnh lý.
Mặc dù thảo dược có thể có tác dụng chữa bệnh, nhưng cũng có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng nếu sử dụng không đúng cách hoặc với liều lượng không đúng. Một số thảo dược có thể gây dị ứng hoặc tương tác với các loại thuốc khác.
Do đó, trước khi sử dụng bất kỳ loại thảo dược nào, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Bên cạnh đó, cần lưu ý để sử dụng thảo dược có nguồn gốc đáng tin cậy, tránh sử dụng các loại thảo dược không rõ nguồn gốc hoặc không được kiểm định độ an toàn và chất lượng.
Việc sử dụng thảo dược cần phải được thực hiện cẩn thận để đảm bảo an toàn.
| Do thảo dược được chiết xuất từ các loại thực vật tự nhiên, nên nhiều người tin rằng thảo dược an toàn và ít gây tác dụng phụ so với các loại thuốc hóa học. |
2. Thảo dược và thuốc có thể gây tương tác bất lợi khi dùng cùng nhau
Thuốc và thảo dược đều có khả năng tương tác với nhau. Một số thảo dược có thể ảnh hưởng đến quá trình giải phóng thuốc ra khỏi cơ thể, do đó có thể làm giảm hiệu quả của thuốc. Ngoài ra, một số thảo dược có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và hấp thu thuốc trong cơ thể, dẫn đến tăng hoặc giảm nồng độ thuốc trong máu.
Cần lưu ý, đối với các loại thuốc có "biên độ trị liệu thấp hoặc hẹp" như hóa trị liệu, thuốc ức chế miễn dịch, thuốc chống đông máu... rất nhạy cảm với sự tương tác này. Chỉ cần một sự thay đổi nhỏ về liều lượng hoặc nồng độ có thể khiến tỷ lệ lợi ích - nguy cơ thay đổi và thuốc có thể gây độc hơn là có lợi.
Vì vậy, khi sử dụng thuốc và thảo dược, nên thận trọng, tìm hiểu kỹ về cách sử dụng và tương tác có thể có giữa thuốc và thảo dược. Nếu có bất kỳ dấu hiệu hay phản ứng bất thường nào sau khi sử dụng thuốc hoặc thảo dược, nên thông báo ngay cho bác sĩ hoặc hoặc sĩ.
Người già, trẻ em, người mắc bệnh mãn tính hoặc gặp vấn đề với một số loại thuốc, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú là những đối tượng cần phải đặc biệt thận trọng trong việc tiêu thụ các sản phẩm thảo dược vì những tác động hoặc phản ứng, đôi khi nghiêm trọng.
3. Các thảo dược phổ biến có thể tương tác với thuốc
Có rất nhiều thảo dược có thể tương tác với thuốc. Dưới đây là một số ví dụ phổ biến:
Tỏi
Tỏi có nhiều lợi ích sức khỏe tiềm ẩn, bao gồm tác dụng hạ huyết áp nhẹ, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, cải thiện tuần hoàn ngoại biên và điều trị nhiễm trùng đường hô hấp. Tỏi được dùng dưới dạng thực phẩm bổ sung, được bào chế để hấp thụ tốt hơn, nhưng cũng có thể gây tương tác thuốc trong một số trường hợp.
Tỏi làm giảm nồng độ lưu hành của thuốc được vận chuyển bởi protein P-gp. Do đó, không nên dùng các chất bổ sung tỏi cùng với các loại thuốc được P-gp vận chuyển, như thuốc trị gout colchicine, thuốc trợ tim digoxin, thuốc chống ung thư doxorubicin, thuốc ức chế miễn dịch tacrolimus, thuốc chống loạn nhịp verapamil...
Nghệ
Curcumin là sắc tố chính trong củ nghệ có màu vàng tươi, được dùng làm gia vị và thực phẩm bổ sung. Curcumin được sử dụng như một chất bổ sung để điều trị rối loạn tiêu hóa, giảm các bệnh viêm nhiễm (ví dụ như viêm khớp dạng thấp). Nhưng nghiên cứu cho thấy chất curcumin có thể làm giảm nồng độ của một số loại thuốc chống trầm cảm và chống loạn thần.
Bạch quả Ginkgo biloba
Ginkgo biloba được sử dụng để làm giảm bớt các triệu chứng lo lắng và suy giảm nhận thức (chứng mất trí nhớ), rối loạn về mắt (bệnh võng mạc, tăng nhãn áp) và hội chứng tiền kinh nguyệt.
Ginkgo là chất ức chế kết tập tiểu cầu do đó có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt khi kết hợp với thuốc chống đông máu. Những người dùng thuốc chống đông máu nên tránh dùng chất bổ sung bạch quả.
Chiết xuất trà xanh
Trà xanh được tiêu thụ để ngăn ngừa bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư, giảm mức cholesterol trong máu và giảm huyết áp.
Nghiên cứu cho thấy, chiết xuất trà xanh làm tăng nồng độ của thuốc hạ mỡ máu simvastatin có thể do ức chế P-gp. Mặt khác, các nghiên cứu đã cho thấy chiết xuất trà xanh có thể có ảnh hưởng đến việc vận chuyển một số loại thuốc như thuốc kháng sinh fluoroquinolones, một số thuốc chẹn beta điều trị bệnh tim mạch, thuốc ung thư imatinib và thuốc kháng virus. Do đó, nên tránh dùng chiết xuất trà xanh với các loại thuốc này.
Cam thảo
Cam thảo có thể tương tác với các phương pháp điều trị ung thư, hóa trị, thuốc làm loãng máu và thuốc kháng viêm cortisone, nếu được dùng dưới dạng thảo dược hoặc các chất bổ sung, nhưng không phải ở dạng thực phẩm.
Tảo xoắn
Tảo xoắn, spirulina, là một loại vi tảo nước ngọt giàu protein, vitamin, khoáng chất và axit béo omega 6. Tảo xoắn cũng cung cấp tác dụng chống oxy hóa nhờ sắc tố màu xanh lam phycocyanin. Tảo xoắn cũng chứa một lượng lớn vitamin K1. Nếu được sử dụng song song với các loại thuốc chống lại sự tổng hợp vitamin K, có thể gây rối loạn.
Để tránh rối loạn đông máu, nên thận trọng khi sử dụng tảo xoắn cho những người đang điều trị kháng tiểu cầu. Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi dùng tảo xoắn nếu đang điều trị bằng thuốc chống đông máu.
Rủi ro tương tác giữa các sản phẩm sức khỏe tự nhiên và thuốc luôn có thể xảy ra. Do vậy để đảm bảo an toàn, cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng.