Dù nhiều người trong chúng ta rất thích thú khi xem pháo hoa, trải nghiệm này có lẽ không mấy thoải mái đối với một số giống chó.
Thật vậy, trong một nghiên cứu vào năm 2013, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, gần một nửa trong số những người nuôi chó được phỏng vấn cho biết chó của họ sợ những tiếng ồn lớn. Pháo hoa là thứ phổ biến nhất, tiếp sau là tiếng súng và tiếng sấm.
Dù bạn không nhất thiết phải bảo vệ chú chó cưng của mình trước pháo hoa, hiểu được tại sao chúng sợ hãi có lẽ sẽ giúp ích khá nhiều trong việc đồng cảm với chúng.
“Pháo hoa tạo ra những tiếng ồn lớn và lạ mà chó không hiểu được, và chúng tiếp nhận tiếng ồn đó như dấu hiệu của nguy hiểm” - theo tiến sỹ Gary Richter, một bác sỹ thú y đang nuôi chó giống Rover.
Những âm thanh đó có thể kích hoạt phản xạ “chiến đấu hoặc bỏ chạy” của chó, đặc biệt là “bỏ chạy”. Richter nói rằng trong tình huống này, không có gì để “chiến đấu” cả bởi không hề có mối nguy hiểm hiện hữu nào, do đó phản xạ của chó sẽ là bỏ chạy hoặc trốn.
Đây chính là lý do tại sao ở Mỹ, ngày 5/7 (một ngày sau Ngày Độc lập) là ngày bận rộn nhất trong năm của các trung tâm chăm sóc động vật, và có báo cáo cho biết số trường hợp thú cưng đi lạc tăng đến 30% trong những ngày sau ngày 4/7.
Con người chúng ta có thể biết được rằng vào pháo hoa sẽ được bắn vào những ngày lễ, nhưng chó thì không có khả năng ghi nhớ lịch như vậy - theo tiến sỹ Ann Hohenhaus, một bác sỹ thú y kỳ cựu tại Trung tâm Y tế Động vật Schwarzman. Điều này khiến pháo hoa trở thành một thứ cực kỳ bất ngờ và không thể dự báo trước được đối với giống chó, càng làm tăng thêm nỗi sợ của chúng.
Bởi pháo hoa có thể được bán vào những ngày trước hoặc sau ngày lễ, Hohenhaus nói rằng nếu chú chó cưng của bạn có dấu hiệu bồn chồn vào những ngày này, bạn có thể đoán được đang có pháo hoa được bắn ở những khu vực lân cận mà thính giác nhạy bén của chó nghe được, còn bạn thì không.
Một số dấu hiệu cho thấy chó đang bồn chồn bao gồm:
- Chán ăn
- Hay gặp tai nạn trong nhà
- Thở hổn hển
- Tìm cách bỏ chạy hoặc ẩn nấp
- Run rẩy
- Khó thư giãn hoặc ngủ
“Hầu hết mọi người biết khi nào chú chó của họ đang không thư giãn, giống như họ biết hành vi bình thường của một người là như thế nào vậy” - Richter nói.
Một số người có mức độ lo âu cao hơn người khác, và điều đó cũng áp dụng với giống chó.
“Nó giống như một đặc tính cá nhân vậy. Một số giống chó dễ bị kích động hơn số khác” - Richter nói.
Tuy nhiên, bên cạnh tính cách, các nhà nghiên cứu phát hiện ra một số yếu tố tiềm tàng khác bao gồm:
- Chó lai: một nghiên cứu vào năm 2013 cho thấy nếu chú chó của bạn là giống lai, chúng có xu hướng sợ pháo hoa hơn những giống chó săn như Labrador, Cocker Spaniel, và Springer Spaniel.
- Chó lớn tuổi: cũng nghiên cứu đó phát hiện ra rằng mức độ sợ hãi tăng dần theo độ tuổi của chó.
- Chó cái: một nghiên cứu vào năm 2015 cho thấy chó cái nhạy cảm với tiếng ồn hơn chó đực.
- Chó đã bị thiến: cũng nghiên cứu nêu trên phát hiện ra rằng chó đã bị thiến thường sợ sệt nhiều hơn chó chưa bị thiến.
Rất khó để nghiên cứu được pháo hoa ảnh hưởng đến thính giác của chó ra sao về lâu về dài, do đó các bác sỹ thú y vẫn chưa hoàn toàn chắc chắn liệu pháo hoa có hại cho tai của chó hay không.
Tuy nhiên, Hohenhaus nói rằng cường độ tiếng ồn của pháo hoa là khoảng 150db (tùy thuộc vào khoảng cách giữa bạn với pháo hoa). Nếu bạn đáng càng xa thì cường độ càng thấp.
Tình trạng mất thính giác ở con người có thể xảy ra do những tiếng ồn ở mức thấp hơn như vậy, tùy thuộc vào quãng thời gian bạn bị tác động bởi chúng. Nhưng theo CDC, có khả năng thính giác chúng ta sẽ bị tổn thương khi tiếp xúc với tiếng ồn từ 120db.
Tai chó nhạy cảm hơn tai người, do đó có khả năng những tiếng ồn pháo hoa có thể ảnh hưởng đến thính giác của chúng.
Tạm kết
Lý do chính khiến cho sợ pháo hoa là bởi pháo hoa có tiếng ồn lớn và không dự báo trước được (đối với chó), và chúng không thể xác định được âm thanh đó là gì, cũng như không biết liệu đó có phải là dấu hiệu của một mối nguy hiểm thực sự hay không.
Nếu chú chó của bạn sợ pháo hoa, hãy sẵn sàng ở bên cạnh chúng trong những tình huống như vậy. Hohensaus nói rằng tốt nhất hãy đeo cho chúng một chiếc vòng cổ với thông tin nhận diện và vi chip để theo dõi vị trí trong trường hợp chúng chạy mất.
Điều quan trọng ở đây là sẵn sàng để giữ chú chó của bạn an toàn và ổn định về mặt tâm lý khi chúng cần bạn nhất.