Các nhà khoa học tuyên bố họ vừa phát hiện tàn tích của ít nhất 10 kim tự tháp bên bờ biển Peru, có thể là dấu hiệu của một khu vực tế lễ thuộc một nền văn hóa cổ xưa ít người biết đến.
Vào tháng 1, một nhóm công nhân xây dựng làm việc ở tỉnh Piura phát hiện nhiều kim tự tháp cắt cụt và một bậc thềm rộng làm từ gạch sống. Viện Nghiên cứu văn hóa Peru (INC) đã gửi chuyên viên đến để điều tra về phát hiện này.
Tuần trước họ thông báo khu tổ hợp này dài khoảng 3.2km và rộng khoảng 1.6km, thuộc nền văn hóa Vicús cổ. Có khả năng nơi này là trung tâm tôn giáo hoặc lăng mộ cho quý tộc. Nền văn minh Vicús phát triển rực rỡ ở vùng sa mạc gần bờ biền phía bắc Peru khoảng từ năm 200 trước Công nguyên đến năm 300 sau CN, nổi tiếng về đồ gốm trang trí. Các chuyên gia cho biết nhân loại biết rất ít về nền văn minh này vì địa điểm của nó đã bị cướp bóc nặng nề trong suốt nhiều năm qua.
César Santos Sánchez, nhà khảo cổ học chính thuộc Cơ quan của INC tại Piura cho biết: “Chúng tôi phát hiện được nhiều kim tự tháp, ít nhất là 10. Chúng tôi cũng phát hiện được một bậc thềm làm từ gạch sống mà chúng tôi ước đoán là có thể được dùng trong những nghi lễ chôn cất. Nhưng chúng tôi không thể biết được thêm cho đến khi quá trình kiểm tra tiến triển.”
Những mảnh xương sọ
Bậc thềm này có diện tích 25x30 m được tìm thấy bên cạnh những kim tự tháp lớn hơn trong khu tổ hợp. Một kim tự tháp lớn khác chứa những di vật đồng thời có cả mảnh xương sọ người. Việc những mẩu xương sọ được tìm thấy dưới bề mặt đến vài mét, dấu hiệu của một ngôi mộ nằm khá sâu, khiến các nhà khoa học đặt ra giả thiết rằng nhân vật chủ ngôi mộ thuộc tầng lớp thượng lưu trong xã hội.
Santos cho rằng khu tổ hợp được bao bọc bởi 4 ngọn đồi lớn: Pilán, Vicús, Chanchape, và Tongo. Santos nói: “Chúng tôi nghĩ rằng nhờ đặc điểm địa lý của khu tổ hợp, nơi này có vị trí chiến lược.” Khu vực kim tự tháp được bao bọc bởi một nghĩa trang từng bị bọn cướp mộ tấn công. Tuy nhiên, bản thân khu tổ hợp vẫn còn nguyên vẹn.
Những viên gạch sống của một kim tự tháp cổ là một trong những phát hiện gần đây thuộc khu phức hợp bí ẩn trên bờ biển Peru. Các chuyên gia cho rằng tổ hợp này thuộc nền văn minh Vicús cổ và có thể là một trung tâm tôn giáo hoặc một khu mộ dành cho quý tộc. (Ảnh: National Geographic) |
Người Vicús là ai?
Steve Bourget, nhà khảo cổ thuộc ĐH Texas tại Austin cho biết: “Nền văn minh Vicús rất thú vị nhưng lại nghèo nàn thông tin. Phần lớn những gì chúng ta biết về họ đều thông qua những tác phẩm nghệ thuật gốm bị cướp bóc. Đây là một phát hiện quan trọng, vì nó thuộc số ít công trình kiến trúc. Nhưng hiện nay vẫn còn khá sớm để nói trước điều gì.”
Các chuyên gia cho biết phong cách gốm Vicús, xét về nhiều mặt, cũng tương tự như phong cách của Moche. Điều đó khởi nguồn một công trình nghiên cứu mối quan hệ của hai nền văn minh. Nền văn minh Moche thịnh vượng bậc nhất ở những khu vực phía nam Vicús từ khoảng năm 100 đến 750 sau CN, tạo ra những đồ gốm sơn phức tạp cũng như các đồ trang trí bằng vàng, hệ thống tưới tiêu và các công trình kiến trúc. Hai nền văn hóa này phát triển cạnh nhau trong một khoảng cách địa lý khá gần – gần hơn khoảng cách từ Los Angeles đến San Francisco.
Joanne Pillsbury, nhà khảo cổ thuộc Viện Dumbarton Oaks đặt tại Washington D.C, một viện nghiên cứu liên kết với ĐH Harvard, cho biết: “Có thể một phần lịch sử của Vicús liên quan đến nền văn minh Moche". Kim tự tháp Vicús được phát hiện vào thời điểm nhân loại cũng đã hiểu biết thêm về Moche.
Pillsbury cho biết: "Mọi người từng nghĩ rằng Moche là một đất nước hoàn chỉnh độc lập nhưng có vẻ điều này không còn đúng nữa. Có thể có nhiều vương quốc trong cùng một khu vực có chung nền văn hóa. Vicús có lẽ cũng nằm trong phạm vi tương tác đó.”