Kết quả nghiên cứu mới nhất từ mẫu vật do phi thuyền Thường Nga 5 của Trung Quốc mang về từ Mặt trăng do Học viện Khoa học Trung Quốc công bố ngày 19/10 cho thấy tiến bộ đột phá quan trọng trong việc giải mã những bí ẩn về quá trình tiến hóa của Mặt trăng.
Theo đó, các nhà nghiên cứu sử dụng công nghệ xác định niên đại chì uranium có độ phân giải không gian cao để phân tích hơn 50 khoáng chất giàu uranium trong các lớp bazan của mẫu vật Mặt trăng Thường Nga 5 và xác định được tuổi hình thành bazan là 2,030 tỷ năm. Điều này cho thấy có hoạt động magma trên Mặt trăng cho đến 2 tỷ năm trước, lâu hơn khoảng 800 triệu năm so với thời điểm dừng hoạt động của magma được xác định bởi các mẫu vật Mặt trăng trước đó.
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, mẫu vật Mặt trăng Thường Nga 5 không tham gia vào vật liệu làm giàu kali, các nguyên tố đất hiếm và phospho ban đầu bị nóng chảy. Kết quả này đã loại trừ giả thuyết chủ đạo cho rằng nguồn nhiệt của sự tan chảy magma đến từ các nguyên tố sinh nhiệt phóng xạ và quá trình hoạt động cuối của magma Mặt trăng.
Ảnh minh họa: iStock
Các nhà khoa học cũng đã sử dụng công nghệ phân tích do Viện Địa chất và Trái đất của Trung Quốc phát triển để xác định hàm lượng nước và thành phần đồng vị hydro của mẫu vật Mặt trăng Thường Nga 5 cho thấy hàm lượng nước trong lớp phủ Mặt trăng rất thấp. Phát hiện này loại trừ giả thuyết rằng lớp phủ Mặt trăng có nhiệt độ nóng chảy thấp do hàm lượng nước cao dẫn đến thời gian hoạt động của magma kéo dài bất thường.
Kết quả nghiên cứu mới đặt ra những câu hỏi khoa học mới cho việc nghiên cứu lịch sử tiến hóa của Mặt trăng. Nguyên nhân khiến Mặt trăng nguội đi chậm lại không rõ ràng. Do đó, cần phải có một lý thuyết và mô hình tiến hóa mới, đồng thời mở ra một hướng mới trong việc khám phá Mặt trăng trong tương lai.
Được biết cách đây gần 1 năm, phi thuyền không người lái Hằng Nga 5 của Trung Quốc đã đáp thành công xuống Mặt trăng trong sứ mệnh thu thập khoảng 2kg mẫu đất, đá nhằm tìm hiểu rõ hơn về nguồn gốc, sự hình thành và hoạt động của núi lửa trên bề mặt. Trung Quốc là nước thứ 3 sau Mỹ và Liên Xô thu thập thành công mẫu vật từ Mặt trăng.