Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, vảy của tê tê được cấu tạo từ chất sừng, một chất có độ chắc và độ bền cực cao.
Khi nói đến những sinh vật có hệ thống phòng thủ chắc chắn nhất trong vương quốc động vật, rất nhiều người sẽ nghĩ đến loài tê tê. Những vảy nhỏ trên cơ thể của chúng mặc dù có vẻ mỏng manh, nhưng lại cứng rắn đến khó tin, ngay cả loài sư tử cũng không thể dễ dàng cắn vỡ được lớp vảy của chúng.
Tê tê sống trong những hốc cây rỗng hoặc hang, tùy theo loài ở các miền nhiệt đới châu Á và châu Phi.
Độ cứng của vảy tê tê: Khả năng phòng thủ phi thường
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, vảy của tê tê được cấu tạo từ chất sừng, một chất có độ chắc và độ bền cực cao. Sự sắp xếp chặt chẽ của các vảy làm cho toàn bộ lớp vỏ của tê tê trở thành một bộ áo giáp không thể phá hủy. Theo các thử nghiệm về độ cứng, vảy của tê tê cứng hơn cả thép và có thể chịu được áp lực từ nhiều loại vật cứng và sắc nhọn. Vì những điều này, tê tê là một trong những loài động vật có khả năng phòng thủ mạnh nhất trong tự nhiên.
Trên thực tế, vảy của tê tê không phải là lá chắn tĩnh, mà là các tấm có thể di chuyển và liên kết với nhau, đây là một trong những biện pháp bảo vệ đặc biệt của chúng. Khi tê tê cảm thấy bị đe dọa, chúng nhanh chóng co cơ lại, cuộn vảy lại thành hình cầu.
Hành vi cuộn tròn này không chỉ che được bề mặt bụng mà còn có thể bảo vệ được đầu và các chi của tê tê. Hình dạng hình cầu này mang lại khả năng bảo vệ tuyệt vời, cho phép tê tê đối phó với các cuộc tấn công từ kẻ săn mồi và tăng cơ hội sống sót trong các tình huống nguy hiểm.
Tê tê là loài sống về đêm, và chế độ ăn uống của chúng bao gồm chủ yếu là kiến và mối chúng bắt được bằng cái lưỡi dài của chúng. Vào ban ngày, chúng cuộn tròn thành quả bóng để ngủ. Chúng thường là động vật sống đơn độc, chỉ gặp nhau để giao phối và sinh ra một lứa từ một đến ba con và nuôi trong khoảng hai năm.
Ngoài lớp vảy cứng, tê tê còn sử dụng một kỹ năng độc đáo khác để tăng cường khả năng phòng thủ. Khi bị đe dọa, tê tê sẽ nhanh chóng đào sâu xuống đất, chôn mình trong đó. Chi trước của chúng khỏe và mạnh mẽ, đặc biệt thích hợp để đào đất và có thể khoan vào lòng đất trong thời gian rất ngắn. Một khi tê tê ẩn náu thành công dưới lòng đất, tỷ lệ bảo đảm tính mạng của chúng khi gặp phải những kẻ săn mồi gần như là 100%, bởi vì lớp đất dưới lòng đất có thể cung cấp thêm sự bảo vệ cho tê tê.
Tuy nhiên, bất chấp độ cứng đáng kinh ngạc và khả năng phòng thủ của vảy tê tê, chúng vẫn phải đối mặt với các mối đe dọa và nguy hiểm. Do săn bắt trái phép và phá hủy môi trường sống, tê tê đang phải đối mặt với sự suy giảm mạnh về số lượng của chúng. Việc buôn bán bất hợp pháp vảy và nhu cầu cho mục đích y học là mối đe dọa lớn đối với sự tồn tại của loài tê tê. Sự nóng lên toàn cầu và nạn phá rừng cũng đã hủy hoại nghiêm trọng môi trường sống của tê tê, khiến môi trường sống của chúng càng trở nên tồi tệ hơn.
Tê tê bị đe dọa bởi nạn săn trộm (để lấy thịt và vảy của chúng, được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc), và nạn phá rừng nặng nề đe dọa môi trường sống tự nhiên của chúng.
Cách vảy tê tê chống lại sự tấn công của sư tử
Vảy tê tê rất cứng. Chúng bao gồm keratin, tạo thành một lớp vỏ giống như đá. Điều này làm cho áo giáp của tê tê có khả năng chống lại các cuộc tấn công của sư tử, bao gồm cả vết trầy xước do móng vuốt và vết cắn từ răng. Sự sắp xếp dày đặc và đều đặn của các vảy giúp bảo vệ tê tê tốt hơn và ngăn sư tử tìm ra điểm yếu.
Vảy tê tê có tính đàn hồi. Tính đàn hồi này cho phép vảy uốn cong khi chịu tác động của ngoại lực và nhanh chóng trở lại hình dạng ban đầu. Khả năng này làm cho vảy của tê tê ít bị sư tử tấn công xuyên thủng, hơn nữa còn làm tăng tác dụng phòng thủ của áo giáp.
Giữa các vảy tê tê có một đoạn sụn ngắn nối với nhau, được thiết kế để tăng tính linh hoạt cho toàn bộ áo giáp. Những kết nối như vậy cho phép các vảy di chuyển tương đối độc lập, cho phép tê tê đi lại và lăn lộn tự do hơn, tránh được sự tấn công của sư tử.
Một kỹ năng quan trọng khác của tê tê là khi gặp mối đe dọa, nó sẽ lập tức cuộn người lại, để che phần bụng dễ bị tổn thương. Trong tư thế phòng thủ này, lớp vảy bao bọc hoàn toàn cơ thể tê tê, tạo thành một cấu trúc bảo vệ hình cầu vững chắc. Tư thế nằm cuộn tròn này càng làm tăng sức đề kháng của tê tê, khiến sư tử khó tìm được điểm yếu để tấn công.
Thân tê tê có lớp vảy lớn bằng keratin - chất liệu tương tự móng tay và móng chân bảo vệ và cứng bao phủ da của chúng; chúng là động vật có vú duy nhất được biết đến với đặc điểm này.
Sự tiến hóa của vảy tê tê
Sự tiến hóa của vảy tê tê cung cấp cho chúng một cơ chế phòng vệ mạnh mẽ. Những vảy này bao gồm chất sừng cứng, xếp thành vảy bao phủ toàn bộ cơ thể. Chúng rất cứng cáp và có thể chống lại sự tấn công từ những kẻ săn mồi một cách hiệu quả.
Vảy tê tê cũng có khả năng thích nghi đáng kinh ngạc. Những vảy này có khả năng tự sửa chữa và có thể nhanh chóng tái tạo ngay cả khi bị hư hỏng. Đặc điểm này giúp vảy tê tê có thể thích nghi với các thử thách trong nhiều môi trường khác nhau. Cho dù đó là đồng cỏ, sa mạc hay rừng rậm, vảy tê tê đều có thể phát huy được hết khả năng phòng thủ trong các điều kiện môi trường khác nhau. Khả năng thích ứng này là một trong những chìa khóa để tê tê tồn tại và sinh sản trong các môi trường khác nhau.
Vảy tê tê cũng trở thành mục tiêu của nhiều thợ săn. Mặc dù đã có một số tiến bộ trong công tác bảo vệ tê tê trên phạm vi quốc tế, nhưng nạn săn bắt trái phép và lạm dụng vẫn tồn tại khiến tê tê đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Vảy tê tê được sử dụng ở một số nước châu Á như một nguyên liệu y học cổ truyền và được cho là có dược tính. Niềm tin này thường dẫn đến việc buôn bán quy mô ngày càng lan rộng, đe dọa nghiêm trọng đến sự sống còn của loài tê tê.
Toàn thân tê tê có lớp vảy cứng bao bọc, chồng lên nhau giống như những tấm vảy, chỉ chừa phần phía bụng. Khi mới sinh ra, vảy tê tê mềm nhưng dần cứng lại khi chúng trưởng thành.
Vì sao vảy tê tê cứng hơn vảy của các loài động vật khác? Vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng. Câu hỏi này đã trở thành một chủ đề nóng trong giới học thuật, và nhiều nhà sinh học cũng như khoa học vật liệu đang loay hoay tìm lời giải thích. Sự vững chắc kỳ lạ như vậy khiến người ta kinh ngạc trước sự khôn ngoan của tự nhiên.
Có lẽ, khi có đủ kiến thức và công nghệ, chúng ta có thể mượn cấu trúc của vảy tê tê để phát triển những vật liệu bền hơn với nhiều công dụng khác nhau.