Cá chình bồ nông có chiếc miệng dài bằng 1/4 cơ thể, có thể há rộng 90 độ để nuốt hàng loạt con mồi dưới biển sâu.
Cá chình bồ nông phồng miệng to như quả bóng. Video: Science Magazine
Cá chình bồ nông có tên khoa học Eurypharynx pelecanoides là loài cá bí ẩn sống dưới biển sâu ở vùng nhiệt đới và ôn đới trên khắp thế giới. Chúng ưa sống ở độ sâu từ 500 đến 3.000 m, theo Viện Hải dương học Woods Hole. Joel Llopiz, nhà hải dương học ngư nghiệp và sinh thái học ấu trùng cá ở Woods Hole, cho biết đặc điểm thú vị nhất về loài này là chiếc miệng rộng khổng lồ giống cái xẻng, có thể mở ra ở góc 90 độ. Điều đó cho phép cá chình nuốt chửng con mồi lớn hơn cơ thể chúng. Ngoài ra, chúng còn có dạ dày có thể kéo căng để chứa lượng thức ăn tương đối lớn, theo Newsweek.
Khi cá chình bồ nông phát hiện con mồi tiềm năng, chúng sẽ phồng miệng giống như quả bóng, tạo thành hình túi đóng vai trò như chiếc lưới, giúp thu gom thức ăn như động vật giáp xác nhỏ, mực hoặc thậm chí tảo biển. Phần miệng to chiếm khoảng 1/4 chiều dài cơ thể cá chình, là một đặc điểm thích nghi hữu ích khi kiếm ăn trong môi trường tương đối ít con mồi, theo Llopiz. Với chiều dài hơn một mét, tên gọi của chúng đến từ chính khả năng mở rộng miệng đặc biệt này.
Cá chình bồ nông rất hiếm gặp nhưng vẫn bị đe dọa bởi hoạt động của con người.
Những đặc điểm khác của cá chình bồ nông là đôi mắt nhỏ và cơ quan phát quang sinh học ở chóp đuôi. Cơ quan phát quang tạo ra ánh sáng màu hồng hoặc chớp đỏ có thể giúp cá chình thu hút con mồi, đặc biệt khi chúng không phải loài bơi lội hiệu quả và không thể dựa vào thị lực với đôi mắt nhỏ như vậy. Nhiều khả năng chúng thường nương theo dòng hải lưu trôi dạt và nán lại ở độ sâu và môi trường ưa thích, Llopiz cho biết.
Giới nghiên cứu không biết nhiều về đời sống của cá chình bồ nông. Chúng dường như dành nhiều thời gian tìm kiếm bạn tình. Khi con đực thành thục, chúng phát triển cơ quan khứu giác lớn hơn để phát hiện mùi của cá chình cái. Con đực cũng rụng những chiếc răng nhỏ vào khoảng thời gian này, có thể do cơ thể chúng dồn tất cả năng lượng vào sinh sản. Các nhà nghiên cứu cho rằng cá chình bồ nông chết không lâu sau khi giao phối.
Do sống trong môi trường biển sâu khó tiếp cận, cá chình bồ nông rất hiếm gặp nhưng vẫn bị đe dọa bởi hoạt động của con người, bao gồm ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu tới nguồn thức ăn và nhiệt độ môi trường. Một mối đe dọa khác mà chúng có thể đối mặt trong tương lai là hoạt động đánh bắt cá.