Nghiên cứu cho thấy, trẻ sơ sinh được nuôi nấng và cho bú trong năm đầu đời có liên hệ một cách kỳ lạ đến việc thuận tay nào về sau.
Nghiên cứu được công bố trên chuyên san Laterality: Asymmetries of Body, Brain and Cognition mới đây. Nghiên cứu được tổng hợp ở hơn 60 ngàn cặp mẹ con: tỷ lệ thuận tay trái thấp hơn nhiều ở những trẻ được cho bú sữa mẹ và ngược lại so với trẻ được cho bú bình.
Tuy vậy, cần phải làm rõ là nghiên cứu này KHÔNG nói rằng việc cho trẻ bú sữa mẹ sẽ dẫn đến thuận tay phải, hay cho trẻ bú sữa bình sẽ dẫn đến thuận tay trái (hay là việc bú sữa mẹ tốt hơn so với bú bình). Đã có nhiều nghiên cứu khác chỉ ra thiên hướng thuận tay nào được xác định bởi tác nhân di truyền từ trước khi sinh. Và tất nhiên, chỉ là quan hệ tương quan, không đồng nghĩa với quan hệ kết quả.
Bú sữa mẹ tối ưu hóa quá trình biến chuyển não, củng cố sự thuận tay. (Ảnh: Shutterstock)
Thay vào đó, các nhà nghiên cứu đang đề xuất việc cho trẻ bú sữa có thể đóng một vai trò rất quan trọng trong định hướng vùng bán cầu não nào kiểm soát tay thuận của chúng sau này, quá trình đó được gọi là “cerebral lateralisation”, tạm dịch là “sự hình thành phân vùng chức năng não” hoặc “định hình não bộ”.
"Chúng tôi nghĩ rằng cho con bú sữa mẹ tối ưu hóa quá trình biến chuyển não, củng cố sự thuận tay", tác giả chính của nghiên cứu Philippe Hujoel, nhà dịch tễ học tại Đại học Washington, giải thích.
Tổng hợp dữ liệu từ bảy cuộc khảo sát ở năm quốc gia khác nhau, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng với mỗi tháng cho trẻ bú mẹ, số lượng trẻ sơ sinh thuận tay trái có xu hướng giảm và xu hướng này tiếp tục kéo dài đến chín tháng tuổi, rồi ngừng hẳn sau đó.
Sau khi lưu tâm đến các yếu tố khác có thể dẫn đến thuận tay trái, các tác giả của nghiên cứu kết luận rằng đây là khoảng thời gian vàng đóng vai trò then chốt quyết định bàn tay thuận của trẻ - thời điểm định hình não bộ này đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi cách nuôi dưỡng trẻ.
Trong số tất cả trẻ sơ sinh được cho bú bình, các nhà nghiên cứu tính toán được khoảng một phần năm trường hợp thuận tay trái có thể đến từ việc trẻ chỉ được bú sữa mẹ không nhiều hơn sáu tháng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thuận tay trái, trong đó ít nhiều có liên quan đến việc cho con bú.
Ý tưởng này càng được củng cố, bởi trên thực tế có nhiều nguyên nhân dẫn đến thuận tay trái, trong đó ít nhiều có liên quan đến việc cho con bú.
Chẳng hạn, các nhà nghiên cứu phát hiện các cặp song sinh nhiều khả năng thuận tay trái hơn, có thể vì chúng phải chia sẻ sữa mẹ (ít được bú mẹ hơn là trẻ sinh đơn). Hơn nữa, những đứa bé sinh non thường bú bình từ những ngày đầu tiên trong bệnh viện, cũng được phát hiện có tỷ lệ thuận tay trái cao hơn.
Giả thuyết được đưa ra bởi các tác giả nghiên cứu: "Có thể, ảnh hưởng tay thuận từ việc cho trẻ bú không liên quan gì đến dinh dưỡng, và thay vào đó là các yếu tố trung gian đến từ nhiều phản ứng nội tiết tố giữa mẹ và bé trong quá trình cho bú”.
"Tất nhiên, vẫn còn một cách giải thích khác là có một "kẻ gây rối" tiềm ẩn mạnh mẽ nào đó, liên quan đến việc cho con bú, mà chúng ta vẫn chưa biết".
Dù là em bé thuận tay trái, hay tay phải đều không phải là vấn đề. Quan trọng nhất là cho con trẻ được ăn uống đầy đủ, bất kể cách nào đi chăng nữa, miễn là có lợi cho chúng. Nhưng những liên quan này cũng rất thú vị để tìm hiểu thêm, chúng ta được biết thêm về sự thuận tay và cách thức trí não phát triển trong năm đầu đời.