Một công ty khai thác than đá ở Nam Phi đang thu dọn lượng rác thải công nghiệp mà họ đã tống ra môi trường, biến chúng thành vật liệu để xây dựng những ngôi nhà rẻ tiền và thân thiện với môi trường.
Trong vài năm qua, AngloAmerican – một trong những công ty khai thác mỏ lớn nhất thế giới, đã lọc sạch nguồn nước bị nhiễm bẩn do hoạt động khai thác than đá của họ ở thành phố Emalahleni, Nam Phi.
Loại vật liệu xây dựng mới được AngloAmerican tạo ra bằng cách pha trộn phụ phẩm gọi là thạch cao với xi măng, tạo ra những viên gạch rẻ tiền dùng để xây nhà. “Chúng tôi đã xây dựng được 62 căn nhà. Mỗi căn nhà cần khoảng 8 tấn thạch cao, nhưng hiện tại chúng tôi đang phân tách hơn 200 tấn chất này từ nước thải mỗi ngày”, Peter Gunther, trưởng bộ phận phát triển bền vững, đơn vị đứng đằng sau sáng kiến này của AngloAmerican, cho biết.
Thạch cao là một khoáng chất cơ bản của calcium và sulphur, không độc hại và có thể hòa tan trong nước, nhưng trở nên cứng và bám dính hơn khi nó bị làm nóng và sấy khô. Ngoài ra, do thạch cao rất dễ uốn khi bị ẩm nên ứng dụng phổ biến nhất hiện nay của nó là dùng làm bột trét tường, giúp làm láng bề mặt xi măng của tường nhà. Gunther tin tưởng loại gạch mới này có nhiều ưu điểm như cứng hơn, cách âm và cách nhiệt tốt hơn so với gạch làm từ xi măng vốn nặng nề đang dùng phổ biến tại Emalahleni. Nhưng điều quan trọng nhất đối với Emalahleni, một trong những đô thị phát triển nhanh nhất ở Nam Phi, là gạch thạch cao ít tác động đến môi trường do chứa rất ít xi măng.
Theo số liệu thống kê từ tổ chức Sáng kiến Xi măng Bền vững, khoảng 5% lượng khí thải CO2 do con người tạo ra bắt nguồn từ hóa chất và quy trình nung nóng liên quan đến việc sản xuất xi măng. Ngoài ra, ngành công nghiệp sản xuất xi măng còn đòi hỏi số lượng lớn nguyên liệu. Trong khi đó, Gunther khẳng định loại viên gạch mới rất ít xi măng giúp giảm bình quân 3 tấn khí thải CO2 trên mỗi căn nhà được xây dựng.
Tại Emalahleni, đô thị đang thiếu nhà ở một cách nghiêm trọng, AngloAmerican nhắm đến mục tiêu cung cấp nhà ở cho toàn bộ lực lượng lao động ở địa phương, với khoảng 400 ngôi nhà làm từ vật liệu mới được xây dựng trong năm 2012. Nhưng thạch cao có thực sự là loại vật liệu lý tưởng? Andrew Bloodworth, trưởng bộ phận khoáng sản tại Cơ quan Khảo sát địa chất Anh, cho rằng thạch cao quả thực cách nhiệt rất tốt và có thể rất bền chắc chỉ khi nó luôn trong tình trạng khô ráo. “Tôi chưa từng nghe thạch cao được dùng để làm gạch bởi vì nó có thể rã trong nước. Tôi rất muốn biết làm thế nào thạch cao có thể được dùng để làm gạch”, Bloodworth băn khoăn. Tuy nhiên, Gunther khẳng định loại gạch mới hoàn toàn không thấm nước do một phần của nó là xi măng. “Gạch này đã được kiểm nghiệm khắt khe bởi Cục Tiêu chuẩn Nam Phi và được thông qua mà không gặp vấn đề gì”, Gunther nói thêm.