Các nhà khoa học có kế hoạch hồi sinh chim Dodo, nhưng chính xác thì họ làm điều đó như thế nào?

Dodo, một trong những loài chim lớn nhất trên Trái đất, phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng vào cuối thế kỷ 17 và bị con người chính thức coi là tuyệt chủng vào năm 1662.

Các nhà khoa học hiện đang ấp ủ một kế hoạch đáng kinh ngạc: Hồi sinh loài chim Dodo. Bằng cách kết hợp các công nghệ di truyền và sinh sản mới nhất, họ hy vọng sẽ mang gene Dodo trở lại Trái đất. Tính khả thi của kế hoạch này đã gây ra tranh cãi lớn trong cộng đồng khoa học, nhưng ý nghĩa và những đột phá khoa học tiềm năng của nó rất hấp dẫn.

Công ty khởi nghiệp Colossal Biosciences của Mỹ, có trụ sở tại Dallas, Texas, vừa tiết lộ kế hoạch "hồi sinh" loài chim Dodo sau hơn 350 năm kể từ khi nó bị xóa sổ khỏi đảo Mauritius vào thế kỷ 17.

Nhân bản bằng cách trích xuất gene

Lịch sử phức tạp của Dodo là một loài chim thực sự khổng lồ, đạt chiều cao 3 mét và nặng hơn 300kg. Tuy nhiên, do các yếu tố như săn bắn, mất môi trường sống và biến đổi khí hậu, loài chim rất quý hiếm này đã tuyệt chủng vào cuối thế kỷ 17. Giờ đây, các nhà khoa học hy vọng sẽ hồi sinh chúng để họ có thể nghiên cứu vai trò và tác động sinh thái của loài chim này đối với hệ sinh thái.

Chìa khóa để hồi sinh loài chim Dodo là trích xuất DNA của nó từ những mẫu vật được bảo quản tốt còn lại và sử dụng công nghệ nhân bản để tái tạo lại những gene đó. Phương pháp chiết xuất bao gồm việc tìm kiếm các mẫu DNA có thể sử dụng được trong xương, lông hoặc các phần còn lại khác của mẫu vật. Sau đó, các nhà khoa học có thể hồi sinh loài Dodo bằng cách chèn những gene này vào các loài có liên quan khác.

Những người ủng hộ tin rằng, việc hồi sinh loài Dodo sẽ giúp khôi phục lại sự cân bằng sinh thái của Madagascar vì vai trò quan trọng của chúng đối với hệ sinh thái địa phương. Ngoài ra, quá trình này cũng có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc về các loài đã tuyệt chủng khác và thúc đẩy các nỗ lực bảo tồn môi trường. Tuy nhiên, những người phản đối cho rằng nên đầu tư nguồn lực vào việc bảo tồn và phục hồi các loài hiện tại thay vì cố gắng tìm giải pháp trong tương lai cho những tàn tích của quá khứ.

Chìa khóa để hồi sinh loài chim Dodo là trích xuất DNA của nó từ những mẫu vật còn sót lại. (Ảnh minh họa).

Trong trường hợp của Dodo, các nhà khoa học đã trích xuất thành công các mẫu DNA từ hài cốt Dodo cổ đại và bảo quản lạnh chúng. Những mẫu mô được bảo quản này có thể được sử dụng để nhân bản hoặc khôi phục thông tin di truyền của Dodo.

Tuy nhiên, các nhà khoa học phải đối mặt với những thách thức lớn trong việc hồi sinh thành công Dodo. Đầu tiên, họ cần một bộ gene Dodo hoàn chỉnh và đáng tin cậy. Mặc dù một số lượng lớn mẫu DNA đã được trích xuất nhưng một số gene có thể đã bị mất hoặc bị hư hỏng, điều này đòi hỏi các nhà khoa học phải tiến hành nghiên cứu sâu hơn về sửa chữa hoặc nhân bản gene.

Các nhà khoa học cũng cần một vật chứa để chứa thông tin di truyền của Dodo. Một loài vật chủ tốt là điều cần thiết cho các nghiên cứu nhân bản loài Dodo. Suy cho cùng, nếu không có vật chủ phù hợp, ngay cả khi một con Dodo được nhân bản thành công thì cũng khó có thể đảm bảo tỷ lệ nở và phát triển thành công.

Các nhà khoa học cũng cần một vật chứa để chứa thông tin di truyền của Dodo. (Ảnh minh họa).

Việc phục hồi Dodo cũng đòi hỏi phải xem xét khả năng thích ứng của nó với môi trường sinh thái. Thế giới đã thay đổi đáng kể và hệ sinh thái của New Zealand đã khác so với cuối thế kỷ 17. Liệu loài Dodo sau khi hồi sinh có thể thích ứng với những thay đổi này và tồn tại trong môi trường mới hay không là một câu đố khác mà các nhà khoa học cần giải quyết.

Bất chấp nhiều thách thức, các nhà khoa học vẫn tự tin về triển vọng hồi sinh loài Dodo. Họ tin rằng khi công nghệ tiếp tục phát triển, phương pháp này sẽ khả thi trong tương lai. Nó không chỉ có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đời sống và hành vi của các loài trong quá khứ mà còn được kỳ vọng sẽ cung cấp những ý tưởng và giải pháp mới để bảo vệ sinh thái.

Sao chép ngược thông qua công nghệ chỉnh sửa gene

Thông qua công nghệ chỉnh sửa gene, các nhà khoa học có thể can thiệp trực tiếp vào bộ gene của sinh vật và thực hiện các sửa đổi chính xác đối với thông tin di truyền của sinh vật đó. Trong quá trình hồi sinh chim Dodo, các nhà khoa học cần lấy mẫu DNA từ chim Dodo và sử dụng enzyme phiên mã ngược để phiên mã RNA của nó trở lại thành DNA. Sau đó, họ có thể khôi phục bộ gene hoàn chỉnh của Dodo bằng cách lấp đầy các khoảng trống trong trình tự DNA ban đầu thông qua các lỗi và khiếm khuyết trong quá trình sao chép ngược. Công nghệ này không chỉ mang đến khả năng hồi sinh Dodo mà còn giúp nghiên cứu bộ gene của Dodo và nghiên cứu sâu hơn những bí ẩn về sinh học của nó.

Để đạt được thành tích này, trước tiên các nhà khoa học phải sắp xếp toàn bộ bộ gene của dodo từ các mẫu xương và các mảnh khác, việc này hiện đã được thực hiện. Tiếp theo, họ sẽ phải chỉnh sửa gene tế bào da của một họ hàng gần gũi còn sống, trong trường hợp của dodo là chim bồ câu Nicobar, để bộ gene của nó khớp với bộ gene của loài chim đã tuyệt chủng. Tế bào biến đổi gene này sau đó phải được sử dụng để tạo ra phôi thai - giống như cách mà Cừu Dolly năm 1996 - và được sinh ra trong một người mẹ thay thế còn sống.

Tuy nhiên, chỉ sửa chữa bộ gene là không đủ để hồi sinh Dodo. Các nhà khoa học cũng cần tìm ra loài chim còn sống giống Dodo nhất và sử dụng công nghệ chỉnh sửa gene để chèn thông tin di truyền của Dodo vào phôi của nó để nó có những đặc điểm và hành vi tương tự Dodo. Điều này có thể yêu cầu nhiều nỗ lực và nghiên cứu cẩn thận để đảm bảo quá trình hồi sinh của chúng được thực hiện thành công.

Đối với nhiều người, việc hồi sinh chim Dodo có thể chỉ là chuyện khoa học viễn tưởng, nhưng nhiều nhà khoa học tin chắc rằng những tiến bộ trong công nghệ chỉnh sửa gene sẽ đưa giấc mơ này ra ánh sáng. Ngoài việc hồi sinh các loài đã tuyệt chủng, công nghệ chỉnh sửa gene còn có khả năng giúp bảo vệ các loài quý hiếm đang bị đe dọa ngày nay. Nó có thể được sử dụng để sửa chữa các gene khiếm khuyết, cải thiện khả năng thích ứng di truyền của các loài và thậm chí tạo ra các loài mới phù hợp hơn với môi trường.

Bất chấp nhiều thách thức, các nhà khoa học vẫn tự tin về triển vọng hồi sinh loài Dodo. (Ảnh minh họa).

Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ chỉnh sửa gene cũng phải đối mặt với những thách thức về đạo đức và đạo đức. Các nhà khoa học cần cân nhắc cẩn thận lợi ích và rủi ro và đưa ra quyết định cẩn thận trước khi biết rõ những tác động lâu dài. Họ phải đảm bảo trách nhiệm và tính bền vững cho các loài được hồi sinh, đồng thời tôn trọng các nguyên tắc tiến hóa tự nhiên.

• 10 loài động vật tuyệt chủng thời cổ đại có hi vọng hồi sinh
• Giải oan cho loài chim bị con người tuyệt diệt
• Những loài chim có vẻ ngoài lạ lùng nhất thế giới