Đừng lo lắng khi phát hiện cơ thể có thêm một lá lách

Không có điều gì bất thường với những người có thêm các cơ quan trong cơ thể và hầu như họ hoàn toàn không ý thức về sự tồn tại của chúng.

Hầu hết chúng ta chỉ có một lá lách hay một cơ quan liên quan đến chức năng miễn dịch và lọc máu. Nhưng những người có nhiều hơn một lá lách hoặc các bộ phận khác là khá phổ biến, trung bình 10 người thì có 1 người rơi vào trường hợp này.

Không có điều gì bất thường với những người có thêm các cơ quan trong cơ thể và hầu như họ hoàn toàn không ý thức về sự tồn tại của chúng. Thông thường chúng được phát hiện vô tình trong quá trình chẩn đoán với các điều kiện hoàn toàn không liên quan.

Có nhiều cơ quan thừa rất hiếm được thấy, nhưng cũng có nhiều cơ quan khác phổ biến hơn mức chúng ta tưởng tượng được. Một số cần được phẫu thuật cắt bỏ và số khác thì có thể giữ nguyên mà không gây tổn hại gì đến con người.

Trường hợp có thêm một lá lách là một ví dụ về thứ được các bác sĩ gọi là “vượt quá số bình thường” (supernumeracy) – xảy ra khi cơ thể có thêm một cơ quan, phần cơ thể hoặc cấu trúc.

Những trường hợp dư thừa trong lịch sử

Những trường hợp con người có các cơ quan vượt quá số lượng bình thường từ lâu đã thu hút con người với nhiều ví dụ rõ ràng và đặc biệt trong suốt chiều dài lịch sử.

Những thợ săn phù thủy trong thế kỷ 16 và 17 thường nhận dạng phù thủy bằng núm vú thứ ba của họ, mặc dù các núm vú thêm vào này thường bị nhầm lẫn với nốt ruồi hoặc những vết “bớt”.

Buổi biễu diễn của những người có nhiều cơ quan thừa. (Ảnh: Ddicksson).

Sau đó, còn có những trường hợp nổi tiếng trong thời đại các buổi diễn đầy kinh sợ của Barnum và Bailey. Những buổi biểu diễn phô bày những ví dụ bất thường về việc con người có những cơ quan vượt quá số lượng bình thường. Những nhân vật này bao gồm các ngôi sao của chương trình: Frank Lentini - người đàn ông có ba chân, và Myrtle Corbin - người phụ nữ bốn chân.

Tình trạng này thường là kết quả của việc một cặp song sinh được gắn liền với nhau (còn gọi là cặp song sinh gắn liền không cân đối hoặc bất đối xứng) và không phân tách hoàn toàn trong quá trình phát triển.

Gần đây nhất là trường hợp cô gái Ấn Độ Lakshmi Tatma, sinh năm 2005 có bốn tay và bốn chân được quốc tế công nhận. Một số người coi cô là một hóa thân của nữ thần Hindu. Một cuộc giải phẫu dài 72 giờ cuối cùng đã tách cô ra khỏi người chị em song sinh của cô.

Nguyên nhân gây ra việc dư thừa

Sự dư thừa xảy ra là do sai sót trong việc phát triển phôi. Trong khi một số trường hợp gây ra là do gene di truyền, hầu hết chúng xảy ra tự phát và không có nguyên nhân.

Khi phôi phát triển, các cấu trúc mà cuối cùng sẽ tạo nên một con người cần gấp lại, di chuyển, ngừng và biến mất đúng vào đúng thời điểm. Nếu một cấu trúc tồn tại quá lâu hoặc xuất hiện quá sớm, nó có thể chặn đường một cấu trúc khác di chuyển đến vị trí mới. Nếu một cấu trúc trùng lặp hoặc không kết hợp với nửa kia của nó, nó có thể dẫn đến việc tạo ra thêm một cơ quan.

Điều nổi bật nhất về quá trình phát triển phôi thai là trong phần lớn các trường hợp, chúng ta tạo ra những đứa trẻ hoàn hảo. Còn trong những trường hợp vượt quá số lượng, chúng ta không biết điều gì đã phá vỡ sự phát triển của phôi thai. Mặc dù việc một số người mẹ tiếp xúc với thuốc hoặc hóa chất trong thời kỳ mang thai có thể là nguyên nhân gây ra điều này.

Một trong những ví dụ được biết đến nhiều nhất là thalidomide - thuốc được kê toa cho phụ nữ có thai trong những năm 1950 và 1960 để điều trị chứng ốm nghén nhưng đã khiến 10.000 trẻ em trên toàn thế giới sinh ra với các dị tật bẩm sinh đáng kể.

Thiếu tay hoặc tay ngắn hơn bình thường là một trong số những dị tật bẩm sinh phổ biến nhất, một số em bé thì có thêm ngón chân. Loại thuốc này thường được dùng trong ba tháng đầu của thai kỳ khi bệnh ốm nghén xuất hiện và thật trùng hợp, đây cũng là thời kì phôi phát triển nhanh nhất.

Các trường hợp lịch sử nêu ở trên đây đều là các ví dụ về những sự dư thừa mang tính cực đoan. Còn hầu hết các trường hợp dư thừa khác đều không được ghi nhận rõ ràng vì chúng được tìm thấy một cách tình cờ và ít có ảnh hưởng đến cuộc sống của mọi người.

Trên thực tế, hầu hết các cơ quan dư thừa của những xác chết mà chúng ta thấy trong phòng thí nghiệm giải phẫu đều thuộc về những người hiến xác – người mà không biết đến những cơ quan thừa trong suốt cuộc đời của họ.

Một số cấu trúc dư thừa rất hiếm, bao gồm thận, dương vật hoặc âm đạo. Các loại khác khá phổ biến, bao gồm núm vú và răng. Hiểu được những trường hợp không rõ ràng này có thể rất quan trọng khi chẩn đoán và điều trị bệnh nhân. Đó là lý do các sinh viên y khoa nghiên cứu vấn đề này rất nghiêm túc.