Giải mã bí mật căn bệnh viêm não Nhật Bản những năm 1930

Có khá nhiều bằng chứng gián tiếp về sự liên đới của các nhà vi trùng học Nhật Bản với dịch viêm não ở Liên Xô.

Các nhà khoa học chống nhau

Vào giữa những năm 1930, một dịch bệnh kỳ lạ đã bùng phát tại các điểm đồn trú của Hồng quân Liên Xô ở Viễn Đông. Các bệnh nhân đột nhiên bị sốt, đau đầu dữ dội, nôn không kiểm soát được, đau cơ bắp; sau vài ngày, nạn nhân rơi vào trạng thái ảo tưởng, thường kết thúc bởi tê liệt và chết.

Các triệu chứng của bệnh được bác sĩ Panov mô tả lần đầu tiên vào năm 1935. Năm 1937, một đoàn của Narkomzdrav (với chức năng như Bộ Y tế) đứng đầu là Giáo sư Zilber, được cử đến vùng rừng taiga Primorsky nghiên cứu. Điều duy nhất mà các nhà khoa học dựa vào là sự giống nhau của căn bệnh chưa biết với bệnh viêm não Nhật Bản, mà một đợt bùng phát đột ngột trong những năm 1920 đã cướp đi hàng ngàn sinh mạng. Viêm não Nhật Bản lây lan do muỗi và mang hình thức ổ dịch.

Đoàn công tác của Zilber đã xây dựng một khu dịch tễ học trong rừng taiga và bắt đầu nghiên cứu. Người ta đã khâm phục trước sự hy sinh của các nhà khoa học - họ tự thử nghiệm trên chính cơ thể mình. Một trong những nhà khoa học, đã bị nhiễm bệnh, qua đời; người thứ hai trở thành tàn tật, nhưng bí mật của căn bệnh đã được giải mã.

Ve ixodid - vật mang mầm bệnh viêm não Nhật Bản. (Nguồn: wikipedia.org)

Virus lây nhiễm hủy hoại hệ thống thần kinh trung ương và dẫn đến viêm não. Người ta cũng xác định con vật mang mầm bệnh là ve ixodid. Giả thiết dịch bệnh liên quan đến giới quân phiệt Nhật Bản phát sinh gần như ngay lập tức. Nhưng những tranh luận đầu tiên chỉ xuất hiện sau thất bại của Quân đội Nhật hoàng và giải phóng Mãn Châu.

Tháng 6/1936, theo lệnh của Hoàng đế Hirohito, việc xây dựng một khu phức hợp vi khuẩn-quân sự lớn đã bắt đầu. Phòng thí nghiệm bí mật nằm cách Cáp Nhĩ Tân bị chiếm đóng không xa; đơn vị thực hiện công tác nghiên cứu bí mật ở đây có mật danh là "Biệt đội 731", bao gồm khoảng 3 nghìn chuyên gia trong lĩnh vực nuôi cấy trực khuẩn dịch hạch, dịch tả, sốt thương hàn và các bệnh nguy hiểm khác.

Hàng triệu vật mang mầm bệnh truyền nhiễm tiềm năng được dự kiến thả xuống lãnh thổ đối phương trong những quả bom đặc biệt. Nhưng điều khủng khiếp nhất là trại thí nghiệm chứa hàng ngàn tù nhân, chủ yếu là người Trung Quốc và người Nga - đối tượng mà người Nhật Bản dùng để thử nghiệm các phát minh vi sinh cả mới và cũ của họ.

Chỉ trong năm 1942, từ phòng thí nghiệm, ước tính khoảng ba đến mười ngàn người đã bị giết theo cách tàn bạo nhất. Quả bom chứa đầy bọ chét mang mầm bệnh đã được thả xuống khu vực thử nghiệm - nơi các đối tượng bị buộc vào cột, sau đó, họ theo dõi và ghi lại các "khúc gỗ" - cách các gã đồ tể Nhật gọi tù nhân - bị bệnh và chết.

Vào mùa hè năm 1945, khi tình hình ở Nhật Bản trở nên tuyệt vọng, chỉ huy "Biệt đội 731" đã được lệnh loại bỏ các đối tượng thí nghiệm còn lại, hủy các dấu vết của trại và các phòng thí nghiệm sinh học. Các tù nhân đã bị giết, các tòa nhà cùng phòng thí nghiệm bị nổ tung, nhưng dấu vết của tội ác vẫn không thể che giấu.

Hậu quả nguy hiểm

Cho đến nay vẫn chưa có bằng chứng trực tiếp về sự liên đới của các nhà vi trùng học Nhật Bản với sự xuất hiện của dịch bệnh nói trên, nhưng có khá nhiều bằng chứng gián tiếp. Trong phiên xử ở Khabarovsk năm 1949, các nhà vi trùng học Nhật Bản đã xuất hiện tại tòa án. Từ lời khai của họ, viêm não do ve gây ra cũng là một trong những lĩnh vực nghiên cứu, mặc dù không có tuyên bố chính thức nào về chủ đề này được đưa ra. Tất cả những người liên quan đến công việc này đã bị kết án và nhận các bản án khác nhau, nhưng sau một thời gian đã được trả tự do.

Cơ sở nghiên cứu vũ khí sinh học của "Biệt đội 731" với hai nhà tù được bố trí ở trung tâm của tòa nhà chính. (Nguồn: wikipedia.org)

Nhiều người trong số họ, cũng như các tội phạm Đức Quốc xã khác, đã tìm nơi ẩn náu và làm việc tại Mỹ - nơi mà kinh nghiệm của họ chắc chắn được cần đến và chào đón. Quan điểm của các nhà nghiên cứu hiện đại liên quan đến bệnh viêm não không thống nhất. Một số cho rằng các nỗ lực coi bệnh này như một vũ khí sinh học nhân tạo là hoàn toàn vô căn cứ, rằng tất cả các dịch bệnh là hoàn toàn tự nhiên và phòng thí nghiệm gần Cáp Nhĩ Tân không liên quan gì đến chúng.

Những người khác cho rằng viêm não do ve gây ra là sản phẩm chết chóc và nguy hiểm nhất của "Biệt đội 731". Tất cả các cáo buộc này có nguyên cớ, bởi vì căn bệnh này không được Przhevalsky (Viện sĩ-Thiếu tướng 1838-1888) mặc dù các cộng sự của ông cũng ở trong rừng taiga, cũng như nhiều thành phần tham gia nội chiến ở Primorye, quan sát thấy và đề cập đến. Viêm não không gây ra bằng các cuộc tấn công chính xác lên kẻ thù và điều đó là không cần thiết.

Và thực tế hiện nay, viêm não là một bệnh không thể kiểm soát được khi phát tán từ một chai, hoàn toàn không có nghĩa là nó không được tạo ra như một vũ khí. Không thể không lưu ý rằng, tại Mỹ, bệnh viêm não được đưa vào danh sách vũ khí của những kẻ khủng bố quốc tế. Và người Mỹ hơn bất kỳ ai, rất tinh thông vũ khí hủy diệt hàng loạt.

• Phòng và điều trị viêm não Nhật Bản
• Cảnh giác bệnh viêm não Nhật Bản bùng phát