Làm sao để học bất cứ điều gì?

Để thuần thục bất kì kĩ năng nào như thực hiện động tác múa, chơi một nhạc cụ hay ném bóng vào rổ cần phải trải qua luyện tập. Luyện tập là sự lặp lại một hành động nhiều lần nhằm giúp giúp thực hiện nó ngày một dễ dàng, nhanh và tự tin hơn. Vậy việc luyện tập có tác động như thế nào mà lại khiến chúng ta trở nên ngày càng giỏi hơn?

Bộ não chúng ta có hai loại mô thần kinh: chất xám và chất trắng. Chất xám xử lí thông tin trong não bộ, điều khiển các tín hiệu và kích thích cảm giác tới các tế bào thần kinh, trong khi đó chất trắng chủ yếu được tạo bởi mô mỡ và sợi thần kinh. Để khiến cho cơ thể chúng ta di chuyển, thông tin cần được chuyển từ chất xám của bộ não, xuống tủy sống, qua chuỗi sợi thần kinh gọi là axon tới cơ bắp của chúng ta.

Các sợi axon tồn tại ở trong chất trắng được bọc bởi chất béo gọi là myelin. Và chính cái vỏ bọc ấy dường như thay đổi luyện tập. Myelin giống như lớp cách điện của dây cáp điện vậy. Nó ngăn chặn sự hao phí năng lượng từ tín hiệu điện mà bộ não sử dụng, dịch chuyển chúng hiệu quả hơn dọc theo đường thần kinh.

Luyện tập là sự lặp lại một hành động nhiều lần nhằm giúp giúp thực hiện nó ngày một dễ dàng.

Một số nghiên cứu ở chuột cho thấy sự lặp lại của chuyển động vật lý làm tăng các lớp màng bọc myelin cách li các sợi axon. Lớp màng càng nhiều thì sự cách biệt xung quanh các chuỗi sợi axon càng lớn, tạo một siêu xa lộ cho thông tin kết nối não bộ tới các cơ bắp của bạn. Do đó, lớp myelin của đường dây thần kinh là yếu tố giúp họ có đc lợi thế nhờ vào các tín hiệu thần kinh được truyền nhanh và hiệu quả hơn.

Có nhiều những giả thuyết về nỗ lực định lượng số giờ, ngày, thậm chí là năm tập luyện để có thể trở nên thuần thục kĩ năng nào đó. Tuy nhiên, để trở nên giỏi không chỉ đơn giản là số giờ tập luyện mà còn là chất lượng và hiệu quả luyện tập nữa. Luyện tập hiệu quả là bao gồm sự phù hợp với khả năng, tập trung cao độ và luôn hướng đến giới hạn khả năng hiện tại của bạn. Vậy nếu luyện tập hiệu quả là chìa khóa thì sao chúng ta có thể tận dụng tối đa thời gian thực hành?

Tập trung vào nhiệm vụ trước mắt bằng cách hạn chế tối đa sự mất tập trung như tắt máy tính hoặc TV và đặt điện thoại ở chế độ máy bay. Máy tính xách tay, điện thoại và đặc biệt là Facebook là nguồn dễ gây mất tập trung nhất. Một nghiên cứu trên kết quả quan sát 260 học viên làm bài tập, chu kì tập trung chỉ khoảng 6 phút mỗi lần, sau đó lại bị phân tâm vào các thiết bị công nghệ.

Hãy bắt đầu thật chậm và chính xác, sau đó lặp lại và từ từ tăng dần tốc độ. Việc lặp lại thường xuyên cùng cường độ cao sẽ giúp rèn luyện phản xạ hiệu quả hơn. Kèm theo đó là phân bổ thời gian hợp lý giữa luyện tập hiệu quả và thời gian nghỉ. Các nghiên cứu cho thấy nhiều vận động viên, nhạc sĩ, vũ công giỏi dành ra 50-60 tiếng mỗi tuần cho hoạt động nghề nghiệp của họ.

Hãy bắt đầu thật chậm và chính xác, sau đó lặp lại và từ từ tăng dần tốc độ.

Tưởng tượng cũng là một cách luyện tập cho não bộ. Khá là ngạc nhiên, nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy một động tác sau khi được tập có thể tiếp tục được rèn luyện thông qua tưởng tượng. Trong một nghiên cứu, 144 vận động viên bóng rổ được chia làm hai đội. Trong 2 tuần, đội A luyện tập thể chất với ném bóng một tay, trong khi đó đội B chỉ tưởng tưởng đang thực hành chúng. Khi họ được kiểm tra vào cuối thử nghiệm, người chơi trung bình và giỏi ở cả 2 đội đều tiến bộ gần như nhau.

Các nhà khoa học ngày càng tiến gần hơn trong việc làm sáng tỏ những bí mật về bộ não chúng ta, khi ấy sẽ giúp cho con người có thể thuần thục kỹ năng trong thời gian nhanh nhất. Còn hiện giờ, luyện tập hiệu quả vẫn là cách tốt nhất để vượt qua giới hạn và tối đa hóa tiềm năng của bản thân.