Phát hiện mới về nguy cơ lây nhiễm bệnh ''bò điên'' ở người

Loại protein bất thường (prion) gây bệnh CJD hay còn gọi là bệnh "bò điên" không chỉ tồn tại trong não bệnh nhân như hiểu biết xưa này mà còn xuất hiện cả ở trên da của người bệnh.

Kết quả nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Science Translational Medicine gây nhiều lo ngại về khả năng truyền nhiễm của căn bệnh này.

Để thu được kết quả này, các chuyên gia đã tiến hành nghiên cứu dựa trên các mẫu da của 38 bệnh nhân kết luận tử vong vì mắc bệnh bò điên. Một kỹ thuật mới, có độ chính xác cao cũng được ứng dụng để đo mức độ prion trong các mẫu da bệnh. Các prion được trích suất cho thấy khả năng lây nhiễm và gây bệnh khi được đưa vào thí nghiệm với chuột.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra khả năng lây bệnh thông qua tiếp xúc thông thường hầu như là không có bởi lượng prion trên da thấp hơn hàng nghìn cho đến trăm nghìn lần so với lượng prion trong não bệnh nhân. Khả năng lây nhiễm bệnh từ prion trên da chủ yếu xuất hiện khi tiến hành các phẫu thuật thường gặp trên các bộ phận cơ thể ngoài não bộ người bệnh.

Dù là bệnh hiếm gặp với tỷ lệ 1/1 triệu người/năm nhưng đây là căn bệnh "vô phương cứu chữa".

Tác giả chính của nghiên cứu, chuyên gia Wenquan Zou, cho biết từ trước tới nay nguy cơ lây nhiễm căn bệnh nguy hiểm chết người này vẫn luôn được biết đến là do lây nhiễm trong quá trình phẫu thuật hoặc điều trị có sử dụng các mô tế bào não nhiễm prion. Vì vậy việc phát hiện prion tồn tại trên da bệnh nhân được coi là một khám phá quan trọng, không chỉ giúp chỉ ra nguy cơ lây nhiễm khác mà còn mở ra các phương pháp sinh thiết hoặc khám nghiệm giúp cải thiện sác xuất chẩn đoán bệnh sớm hoặc phát hiện bệnh khi khám nghiệm.

Ông cũng cho rằng phương pháp khám nghiệm da tử thi để xác định nguyên nhân tử vong đặc biệt hữu ích tại các quốc gia không dễ dàng chấp nhận phẫu thuật não như Trung Quốc hay Ấn Độ, những nơi tập trung đông dân nhất trên thế giới. Các tác giả cũng cho rằng cần thực hiện thêm thêm nghiên cứu để có hiểu biết chuyên sâu hơn nữa về nguy cơ lây nhiễm căn bệnh nguy hiểm này.

Dù là bệnh hiếm gặp với tỷ lệ 1/1 triệu người/năm nhưng đây là căn bệnh "vô phương cứu chữa", bệnh tiến triển rất nhanh và gây tử vong chỉ trong vòng một năm. Các triệu chứng ban đầu là xuất hiện các lỗ nhỏ trong não bộ, đột ngột suy giảm trí nhớ hoặc thị lực, thay đổi hành vi và suy giảm khả năng phối hợp.

Căn bệnh này thực sự gây chú ý khoảng vài thập kỷ trước khi một số bệnh nhân tại Anh nhiễm bệnh do ăn thịt gia súc mắc bệnh. Tình hình nghiêm trọng tới mức năm 1996, Liên minh châu Âu (EU) đã ban hành lệnh cấm buôn bán và tiêu thụ thịt bò và các sản phẩm liên quan có nguồn gốc từ Anh trên toàn cầu và phải đến ba năm sau lệnh cấm này mới được gỡ bỏ.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tính từ tháng 10/1996 đến tháng 3/2011, có 224 trường hợp mắc bệnh CJD, chủ yếu ở Anh.