"Thủ phạm" gây mưa lũ nghìn năm có một ở Trung Quốc

Thành phố Trịnh Châu ở miền trung Trung Quốc đang hứng chịu lũ lụt tàn phá, kết quả do khối khí từ bão In-Fa va chạm với khu vực khí áp cao ở Thái Bình Dương.

Bão In-Fa kết hợp với khu vực khí áp cao cận nhiệt đới tây bắc Thái Bình Dương tạo ra khối khí mang lượng lớn nước trong khí quyển hướng về phía tỉnh Hà Nam, Chen Tao, giám đốc Trung tâm Khí tượng Quốc gia, cho biết hôm 21/4.

Người dân lội trong nước lũ ở Trịnh Châu. (Ảnh: Reuters).

Theo cục khí tượng tỉnh Hà Nam, hiện tượng càng tác động mạnh hơn do địa hình của Trịnh Châu. Thành phố nằm trên bờ sông Hoàng Hà, khu vực thường xuyên chịu ngập lụt nặng nề trong suốt lịch sử Trung Quốc, bao quanh là dãy núi Thái Hằng và Phục Ngưu Sơn, khiến không khí ẩm ướt bốc lên hình thành những đám mây và gia tăng lượng mưa. Lũ lụt tuần này khiến ít nhất 25 người thiệt mạng và 1,2 triệu người mất chỗ ở. Mưa lớn được dự đoán sẽ kéo dài trong 24 giờ tới.

Khối khí áp cao cận nhiệt đới tây bắc Thái Bình Dương là hiện tượng khí quyển chi phối khí hậu ở Đông Á vào mùa hè. Trước đây, những diễn biến bất thường của khối khí này thường kéo theo ngập lụt, hạn hán và nắng nóng. Theo Cheng, hiện nay, khối khí dịch chuyển xa hơn về phía bắc so với thông thường, có nghĩa tỉnh Hà Nam đang nằm ở rìa khu vực khí áp cao khiến hơi ẩm trong không khí tích tụ, dẫn tới mưa lớn.

Bão In-Fa, dự kiến đổ bộ vào Trung Quốc đại lục hôm 25/7, là áp thấp nhiệt đới hình thành ở biển Philippine tuần trước nhưng mạnh dần và trở thành bão vào tối ngày 20/7. Các địa phương khác ở Trung Quốc, bao gồm Thượng Hải, Chiết Giang và Phúc Kiến đều nằm trên đường đi của cơn bão và sẽ trải qua mưa lớn cùng gió mạnh trong nhiều ngày, nhưng điều kiện đặc biệt khiến lượng mưa ở Trịnh Châu vượt xa bất kỳ nơi nào khác.

Tính đến trưa ngày 21/7, bão In-Fa đang ở cách Đài Bắc 680 km về phía đông, di chuyển theo hướng tây - tây bắc với sức gió 11 km/h, theo Cục Thời tiết Trung ương ở Đài Loan. Cơn bão có bán kính 180 km vào sáng ngày 21/7 với sức gió duy trì tối đa 126 km/h.

Cục khí tượng tỉnh Hà Nam dự đoán mưa lớn tại đây sẽ ngừng khi bão In-Fa tiến về phía Trung Quốc do chuyển động của bão sẽ thay đổi sự tuần hoàn không khí và chặn nguồn hơi nước. In-Fa nhiều khả năng di chuyển về phía nam biển Hoa Đông hôm 23/7 và đổ bộ sau đó hai ngày vào tỉnh Chiết Giang ở phía đông, theo cục khí tượng Thượng Hải.

Biến đổi khí hậu đang dẫn tới sự gia tăng về cả tần suất và cường độ sự kiện thời tiết cực đoan. Các nhà hoạt động vì môi trường cảnh báo việc chuẩn bị đối phó thiên tai rất quan trọng. "Chúng ta không thể loại trừ những hiện tượng khí tượng gây thiên tai như mưa bão. Đặc biệt, trong tình huống hiện nay, khi khí hậu toàn cầu đang thay đổi, ứng phó thiên tai cực kỳ cần thiết", Liu Junyan, trưởng nhóm khí tượng và dự án năng lượng ở Văn phòng Bắc Kinh của Tổ chức Hòa bình xanh Đông Á, nhấn mạnh. Theo Liu, các thành phố cần cải thiện hệ thống cảnh báo sớm, dự đoán và nhận dạng nguy cơ.

Cục khí tượng Trịnh Châu mô tả đợt mưa lũ đang xảy ra trong thành phố là đợt mưa lũ "tồi tệ nhất trong 1.000 năm". Tuy nhiên, số liệu chi tiết cho thấy đây là đợt mưa lũ tồi tệ nhất trong hàng chục thập kỷ qua. Lượng mưa tối đa ở Trịnh Châu đạt mức 201,9 mm mỗi giờ hôm 20/7, phá vỡ kỷ lục trước đó là 198,5 mm vào năm 1975, theo Đài quan sát khí tượng quốc gia. Lượng mưa 617,8 mm ghi nhận trong 3 ngày qua ở thành phố là mức cao nhất trong 60 năm.

Cập nhật: 22/07/2021 Theo VnExpress