Thuốc xóa ký ức

Các nhà khoa học Hà Lan vừa phát hiện ra một số loại dược phẩm có thể giúp con người loại bỏ nỗi sợ hãi và những ký ức đáng quên.

Một nghiên cứu trước đây cho thấy những ký ức tiêu cực bám trụ trong não của chúng ta tốt hơn các ký ức tích cực.

Nhiều thử nghiệm ở động vật chứng minh rằng đôi khi ký ức đáng sợ thay đổi khi ta nhớ lại chúng. Người ta gọi đó là quá trình củng cố ký ức. Tuy nhiên, một số loại thuốc giảm huyết áp lại có thể khống chế quá trình đó. Nhóm thuốc này phong tỏa hệ thần kinh giao cảm trên tim bằng cách ngăn chặn các thụ thể beta-adrenergic.

Trong một nghiên cứu đối với người, một nhóm nhà khoa học Đại học Amsterdam (Hà Lan) cho 60 tình nguyện viên xem một số ảnh về nhện. Cứ mỗi khi tình nguyện viên xem một ảnh, các chuyên gia lại tiến hành gây sốc điện nhẹ trên cơ thể họ. Mục đích là tạo ra mối liên hệ giữa hình ảnh về nhện và sốc điện trong não tình nguyện viên. Tiếp theo nhóm nghiên cứu yêu cầu mỗi tình nguyện viên uống một viên propranolol (thuộc nhóm phong tỏa hệ thần kinh giao cảm) hoặc giả dược rồi kiểm tra phản ứng của họ đối với nhện sau 24 giờ.

Kết quả cho thấy cảm giác sợ hãi ở nhóm uống propranolol giảm mạnh khi họ xem lại các ảnh về nhện. Sau đó cảm giác sợ hãi biến mất. Điều này cho thấy ký ức sợ hãi của họ đã bị xóa.

Một số nhà khoa học cho rằng phát hiện trên có ý nghĩa đối với những người từng trải qua một sự kiện khủng khiếp – như bị hãm hiếp hay mưu sát – bởi họ có thể loại bỏ ký ức đáng sợ. Tuy nhiên, nhiều người lại cho rằng nếu xóa bỏ được ký ức xấu, nạn nhân sẽ không thể đưa ra bằng chứng để tòa án kết tội hung thủ.

“Một số tên tội phạm có thể nói trước tòa rằng nhân chứng chống lại chúng đã uống thuốc xóa trí nhớ nên những bằng chứng mà họ đưa ra không đáng tin cậy”, giáo sư John Harris, một giáo sư bộ môn đạo đức sinh học của Đại học Manchester (Anh), nhận định.

Trong khi đó, các nhà khoa học vẫn chưa hiểu rõ nỗi sợ hãi nói riêng và ký ức xấu nói chung bám trụ trong não bằng cách nào. Năm 2005, một số chuyên gia tìm ra một loại gene liên quan tới cảm giác sợ hãi. Loại gene này giúp họ nhận ra những người chẳng bao giờ sợ hãi và những người luôn sợ mọi thứ. Vào năm ngoái, một nhóm chuyên gia phát hiện ra rằng beta-catenin (một loại protein) chính là chất keo gắn chặt ký ức tiêu cực trong não.

Người ta cũng tìm ra một số cách tự nhiên để loại bỏ ký ức xấu. Một thử nghiệm vào năm 2007 cho thấy con người hoàn toàn có thể khống chế sự tái hiện của một số ký ức bằng cách luyện tập thường xuyên.