U tuyến tiền liệt không nhất thiết phải mổ

Phẫu thuật là cách điều trị thường dùng cho bệnh u tuyến tiền liệt, tuy bỏ được tác nhân gây khó chịu nhưng làm giảm chất lượng cuộc sống, thậm chí gây bất lực. Xu hướng mới hiện nay là dùng thuốc.

U tuyến tiền liệt "bóp" cổ bàng quang (Ảnh: SK & ĐS/VNE)

U xơ tuyến tiền liệt (u phì đại lành tính tuyến tiền liệt) rất phổ biến ở nam giới tuổi trung niên trở lên, đứng thứ hai trong các bệnh về tiết niệu (sau sỏi). Ở độ tuổi ngũ tuần, khoảng 50% quý ông có bệnh; tỷ lệ này tăng lên 70% ở tuổi thất tuần và hơn 90% ở tuổi trên bát tuần. Quá nửa số bệnh nhân bị rối loạn tiểu tiện đến mức phải được điều trị.

Tuyến tiền liệt nằm ở cổ bàng quang, khi phì đại sẽ chèn ép bàng quang và cản trở tiểu tiện. Mặt khác, tuyến này có hệ thống thần kinh tự động gây co thắt khi bị kích thích và rất nhiều thụ cảm anpha có tác dụng co thắt mạnh cơ trơn. Khi u xơ chưa đủ to để làm tắc nghẽn dòng tiểu thì tuyến tiền liệt có phản xạ co thắt, cản trở đường tiểu. Các quý ông bị đái rắt, bí đái, nước tiểu tồn dư tăng, dẫn đến nhiễm khuẩn tiết niệu, sỏi bàng quang, phì đại cơ bàng quang, ứ nước bể thận...

Ảnh hưởng của bệnh làm 58% đàn ông phải hạn chế dùng đồ uống trước khi đi xa; 40% hạn chế tham dự xem phim, văn nghệ; 62% tránh những nơi không có nhà vệ sinh... Hầu hết trong số họ còn không thể ngồi xe liên tục hơn 2 giờ, hạn chế các hoạt động thể thao ngoài trời, không dám uống nước trước khi đi ngủ, ngủ không trọn giấc...

U xơ tuyến tiền liệt là bệnh được biết đến từ thời cổ đại, khi mà việc điều trị hoàn toàn dựa vào các loại thuốc thảo mộc. Đến nay, một số thuốc vẫn còn được nghiên cứu tiếp như tadenan, permixon...

Vào thập kỷ 60, nhờ các tiến bộ của ngành ngoại khoa nên việc điều trị bệnh chủ yếu là phẫu thuật. Đến cuối thế kỷ vừa qua, người ta lại ưa thích mổ nội soi và coi đây là biện pháp thích hợp để giải quyết khối u lành, tức cứ cắt bỏ là xong. Nhưng rõ ràng tạo hóa không để thừa một bộ phận nào trong cơ thể cả. Cắt u là xong nhưng chưa hết chuyện.

Còn một số phương pháp khác như đặt bóng làm giãn đường tiểu (hiện ít được dùng), dùng vi sóng áp nhiệt tại vùng tuyến tiền liệt qua trực tràng hoặc dùng tia laser bốc hơi, đông nhiệt gây hoại tử phần chèn ép vào đường tiểu, rạch tuyến tiền liệt qua niệu đạo... Các phương pháp này đều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Sau khi cắt bỏ u xơ tuyến tiền liệt, khoảng 70% các đấng nam nhi không có dịch xuất tinh, làm mất khoái cảm.

Khuynh hướng điều trị hiện nay là dùng thuốc, mục đích là nâng cao chất lượng cuộc sống chứ không quan tâm nhiều đến độ to nhỏ của khối u. Ở Italy, việc sử dụng thuốc tăng lên gấp 5 lần. Ở Mỹ, Hiệp hội niệu khoa khuyến cáo nên điều trị thuốc chống thụ cảm anpha (carduran), chống co thắt cơ trơn ở tuyến tiền liệt và cổ bàng quang, làm thông thoáng đường tiểu, cải thiện tốc độ dòng tiểu tối đa.

BS. Bùi Nguyên Kiểm, Sức Khoẻ & Đời Sống