Vi sinh vật kháng thuốc - Một quá trình tiến hóa

Từ chỗ là vị cứu tinh kỳ diệu cho những người mắc bệnh do viêm nhiễm, kháng sinh ngày càng mất uy lực bởi việc sử dụng sai cách và lạm dụng, đã dẫn đến sự ra đời của các chủng vi khuẩn kháng thuốc. Khả năng chống lại kháng sinh của vi khuẩn ngày một cao.

Một loại thuốc kháng sinh hiện đang được lưu hành trên thị trường. (Ảnh: Mypregnancyexpert).

Thậm chí gần đây, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện chủng vi khuẩn kháng với cả colistin - loại kháng sinh cuối cùng còn hiệu lực. Nếu gene này được phát tán sang các vi khuẩn khác, đây sẽ là dấu chấm hết cho kỷ nguyên kháng sinh.

Sự phát triển các chủng vi khuẩn kháng thuốc thực chất là một quá trình tiến hóa. Đây là quá trình chọn lọc các tính trạng giúp vi khuẩn sống sót khi bị tác động bởi kháng sinh. Một vi khuẩn nhất định trong quần thể có thể chỉ tình cờ có được tính trạng giúp chúng thích nghi tốt. Thông qua quá trình chọn lọc, nó sẽ sinh sản và truyền lại đặc điểm kháng thuốc cho thế hệ sau. Quá trình này sẽ tạo ra một quần thể vi khuẩn có khả năng đề kháng lại thuốc kháng sinh đã được sử dụng hiệu quả trước đó.

Xác suất xuất hiện tính trạng kháng thuốc có liên quan với cả các biến dị có mặt trong quần thể vi khuẩn và tốc độ sinh sản của chúng. Mỗi vòng sinh sản là một lần các biến dị mới được sinh ra và đưa vào kho gene tổng thể. Một vòng đời của vi khuẩn kéo dài từ vài phút đến 24 giờ, do đó theo tính toán của các nhà khoa học, tần suất xuất hiện tính kháng thuốc là rất cao.