Vô sinh do miễn dịch

Các nhà khoa học Mỹ đã khám phá được manh mối gây vô sinh do miễn dịch – một điều ít được nói đến. Ở người mắc bệnh này, hệ miễn dịch của họ tấn công tinh trùng, làm suy giảm khả năng sinh sản.

Các chất gây ô nhiễm, căng thẳng và những nhân tố tiêu cực khác trong cuộc sống hiện đại đã góp phần làm tăng tỉ lệ vô sinh. Điều đó hầu như ai cũng biết. Nhưng điều mà ít người được nghe nói đến chính là trường hợp vô sinh do miễn dịch (immune infertility).

Là một trong 80 chứng rối loạn tự miễn đã được khám phá, vô sinh do miễn dịch xảy ra ở cả nam lẫn nữ. Ở người mắc bệnh này, hệ miễn dịch của họ tấn công tinh trùng, làm suy giảm khả năng sinh sản.

Các nhà nghiên cứu thuộc Hệ thống Y tế của trường Đại học Virginia đã phát hiện trong cơ thể người có một loại protein được gọi là RSP44 có khả năng kích động hệ miễn dịch tấn công tinh trùng. RSP44 có ở tất cả nam giới và nằm ở phần đuôi tinh trùng, trong phần trung tâm của một bộ phận có tên là axoneme, tức cấu trúc xương trung tâm gồm 11 vi ống, có vai trò quyết định sự di chuyển của tinh trùng.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện protein RSP44 – nằm ở phần đuôi tinh trùng – có khả năng kích động hệ miễn dịch tấn công tinh trùng, gây ra vô sinh do miễn dịch. (Ảnh: files.turbosquid.com)

Trong máu của nam giới bị vô sinh, nhóm nghiên cứu nhận thấy kháng nguyên RSP44 tạo ra sự tổng hợp kháng thể chống tinh trùng (ASA). Tuy nhiên, theo tiến sĩ John C. Herr, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu về Ngừa thai và Sức khỏe sinh sản, “không phải tất cả mọi người đều bị ảnh hưởng bởi kháng nguyên này”.

Tiến sĩ Jagat Shetty, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: “Ở một số cá nhân, kháng nguyên RSP44 một chỉ dấu sinh học hữu ích về phản ứng chống tinh trùng. Điều đó cho thấy còn có những cơ chế gây vô sinh mà chúng ta chưa khám phá được”.

Ở những phụ nữ bị vô sinh do miễn dịch, ASA hiện diện trong các ống sinh sản và giết chết tinh trùng bằng cách làm cho tình trùng kết dính lại với nhau và chọc thủng màng của tinh trùng. Đồng thời, ASA cũng vô hiệu hóa các cơ quan cảm thụ có vai trò giúp tinh trùng gặp trứng để thụ thai.

Có từ 12% - 15% trường hợp vô sinh ở phụ nữ là do ASA, và trong một số trường hợp hiếm hoi, ASA có thể gây ra sốc mẫn cảm ở phụ nữ sau khi trứng đã thụ tinh.

Vô sinh do miễn dịch ở nam giới có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân, trong đó có phẫu thuật thắt ống dẫn tinh. Sau khi ống dẫn tinh bị thắt, những tinh trùng còn lại trong ống dẫn tinh sẽ bị ASA “tiêu hóa”. ASA có thể tồn tại nhiều năm trong máu của đàn ông đã được thắt ống dẫn tinh. Do đó, ngay cả khi đã được nối lại ống dẫn tinh, nhiều người vẫn có thể bị ASA làm suy giảm khả năng sinh sản.

Theo nhóm nghiên cứu, những liệu pháp như lọc rửa tinh trùng (sperm washing) và tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI) có thể được áp dụng đề điều trị cho những bệnh nhân bị ảnh hưởng bởi ASA.

Tiến sĩ John C. Herr, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu về Ngừa thai và Sức khỏe sinh sản, phát biểu: “Phát hiện mới về RSP44 sẽ góp phần mở rộng kiến thức khoa học về vô sinh do miễn dịch và nâng cao hiệu quả trong việc chẩn đoán rối loạn sinh sản ở một số nam giới”.

Quang Thịnh
Theo Softpedia, Medical News Today, Science Daily, VNN