Chiêm ngưỡng sét hòn cực hiếm trong tự nhiên

Giới khoa học rốt cuộc đã "chộp" được bằng chứng về sự tồn tại của sét hòn trong tự nhiên - hiện tượng thường bị nhầm với các vật thể bay không xác định (UFO) và từng không được thừa nhận trong một thời gian dài.

Các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã vô tình quay được video về sét hòn - một quả cầu phát sáng bí ẩn xuất hiện trong một cơn bão sấm sét ở tỉnh Thanh Hải, tây bắc Trung Quốc khi họ đang lập bản đồ bức xạ. Quả cầu ánh sáng bay lên từ mặt đất tiếp sau một tia sét và di chuyển theo phương ngang khoảng 15 mét trước khi biến mất.

Nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Thường thức Tây Bắc ở Lan Châu, Trung Quốc cho biết thêm rằng, sét hòn với chiều rộng khoảng 5 mét nói trên chỉ xuất hiện không đầy 2 giây. Video và các kết quả của máy ghi quang phổ về cơn bão năm 2012 được cho là bằng chứng khoa học đầu tiên về sét hòn trong tự nhiên.

Theo tạp chí New Scientist, sét hòn là hiện tượng nảy sinh trong các cơn bão sấm sét, với kích thước từ quả bóng golf tới chiều ngang phình rộng vài mét. Đã có nhiều báo cáo về các quả cầu phát sáng kỳ lạ như vậy, làm bị thương hoặc thậm chí cướp đi sinh mạng của con người và đốt cháy các tòa nhà.

Chẳng hạn như, trong một lá thư gửi báo Daily Mail năm 1936, một độc giả đã mô tả việc anh đã nhìn thấy: "một quả cầu nóng đỏ khổng lồ" từ trên trời rơi xuống như thế nào: "Nó rơi trúng nhà của chúng tôi, cắt đứt các đường dây điện thoại, thiêu rụi khung cửa sổ và sau đó tự chôn vùi trong một bồn nước ở phía dưới".

Bức ảnh về quang phổ từ đám mây tới sét đánh chạm mặt đất, làm khởi phát sét hòn là một chấm trắng nhỏ ở ngoài cùng bên trái.

Cho mãi tới những năm 1960, nhiều người vẫn chưa tin hiện tượng sét hòn là có thực. Tháng 8/2013, các nhà nghiên cứu thuộc Học viện Không quân Mỹ đã tạo ra và chụp ảnh các quả cầu plasmoid sáng trắng trong phòng thí nghiệm. Những quả cầu này được sản sinh từ các tia lửa điện công suất cao, vốn hình thành từ các điện cực nằm ngập một phần trong dung dịch điện giải.

Ngay cả các nhà nghiên cứu khi đó cũng không thể chắc chắn cái họ đã tạo ra có phải là sét hòn hay không. Vì vậy, họ gọi hiện tượng này là "các plasmoid áp suất không khí giống sét hòn".

Tuy nhiên, đoạn video của các nhà khoa học Trung Quốc là kết quả quay phim thành công đầu tiên về hiện tượng sét hòn ngoài phòng thí nghiệm.

Nhóm nghiên cứu còn khám phá ra rằng, các nguyên tố trong đất địa phương như silicon, sắt và canxi, cũng xuất hiện trong sét hòn. Điều này ám chỉ, sét hòn là sản phẩm tương tác giữa tia sét từ trên trời giáng xuống với mặt đất. Giả thuyết từng được nêu lên lần đầu tiên cách đây hơn 10 năm, nhưng kết quả phân tích quang phổ mới đã xác thực quan điểm này.