Loài người là một thực thể đặc biệt nhất trên hành tinh này. Nhưng điều gì thực sự đã khiến chúng ta khác biệt hoàn toàn so với những loài khác?
Hầu hết các loài vật đều chết chỉ sau một thời gian ngắn khi kết thúc quá trình sinh sản, nhưng trong thế giới loài người, nữ giới có thể tồn tại rất lâu sau khi kết thúc quá trình ấy.
Điều này liên quan đến một mối liên hệ là khế ước xã hội của loài nguời, đặc biệt là trong các gia đình nhiều thế hệ, các thành viên từ già đến trẻ đều giúp đỡ nhau trong cuộc sống chứ không phải kết thúc nhiệm vụ từ lúc kết thúc khả năng sinh sản.
Mỗi con nguời sinh ra đều được nằm trong vòng tay chăm sóc của cha mẹ trong một thời gian dài hơn so với sự chăm sóc của bất cứ loài linh truởng khác, và dĩ nhiên không kể đến các lòai động vật khác với thời gian chăm sóc ngắn hơn rất nhiều, thậm chí là không.
Nhưng có một câu hỏi đặt ra là, lí do tại sao, chiều hướng tiến hóa hiện nay là các cá thể ngày càng phát triển nhanh để tiến tới tuổi sinh sản. Có lẽ câu hỏi này dành cho những bộ óc lớn của thời đại chúng ta, cần thêm thời gian để phát triển và học hỏi.
Con nguời là loài duy nhất biết “Đỏ mặt “ – thể hiện một hành vi mà Darwin gọi là “ Điều kì dị nhất và con người nhất của biểu cảm”.
Vẫn còn những điều chưa chắc chắn tại sao con nguời ta lại đỏ mặt, mặc dù họ không tự nguyện biểu lộ cảm xúc từ sâu thẳm của mình. Ý kiến phổ biến nhất là, đỏ mặt giúp cho con nguời giữ đuợc sự trung thực.
Khả năng điều khiển lửa của con nguời đã mang lại ánh sang của ban ngày cho đêm tối, giúp tổ tiên của chúng ta quan sát đuợc những vùng thế giới tối tăm cũng như giúp xua đuổi thú dữ.
Sự ấm áp của ngọn lửa cũng giúp xua đi cái giá lạnh của thời tiết, cho phép con nguời có thể sống ở những vùng lạnh lẽo hơn. Và một lẽ dĩ nhiên, lửa giúp cho con nguời có thể nấu ăn- điều mà nhiều nhà nghiên cứu đã khẳng định có ảnh huởng lớn tới quá trình tiến hóa của loài nguời.
Những thức ăn đuợc nấu chín giúp tiêu hóa dễ hơn, giúp cho răng và ruột chúng ta nhỏ đi.
Con nguời cũng có thể gọi là “loài khỉ trần truồng”, nhưng hầu hết chúng ta đều mặc quần áo – điều khiến chúng ta trở nên độc đáo so với các lòai động vật khác.
Có một điều thú vị là, sự phát triển của quần áo cũng có tác động tới sự tiến hóa của các loài khác: ví dụ như chấy thì chỉ ở trên đầu, còn rận thì bám trên quần áo.
Ở loài nguời, thanh quản nằm bên dưới cổ họng, thấp hơn so với tinh tinh, một trong bẩy nhân tố khiến con nguời có thể nói.
Điều then chốt là xương hình móng ngựa nằm duới lưỡi - rất độc đáo là không gắn với bất kì xương nào khác trên cơ thể, cho chúng ta phát âm ra từ khi nói.
Trái với những quan niệm sai lầm rất phổ biến là, con nguời không phải là loài vật duy nhất sở hữu ngón tay cái nằm ở phía đối diện mà hầu hết loài linh truởng đều như vậy.
Và không giống như các lòai linh truởng lớn, chúng ta không có những ngón chân cái đối diện to. Điều làm con nguời trở nên độc nhất là cách mà chúng ta sử dụng ngón tay cái trong việc cầm nắm, dẫn đến sự khéo léo trong hành động và giữ chắc công cụ.
Chúng ta nhìn trần trụi hơn khi so sánh với các anh chị em linh truởng khác. Điều ngạc nhiên là, một mét vuông trên da con nguời sở hữu trung bình số luợng nang mọc tóc nhiều như các loài linh truởng khác, nhưng con nguời thuờng có mái tóc mỏng, ngắn và nhẹ hơn.
Con nguời là duy nhất trong số các loài linh trưởng có khả năng đứng thẳng. Điều đó giúp giải phóng bàn tay để sử dụng công cụ.
Thật không may, những thay đổi trong xương chậu giúp cho việc di chuyển của 2 chân, nó có lien quan đến những đứa trẻ có hộp sọ lớn, khiến cho việc sinh sản nguy hiểm hơn so với các loài khác.
Một thế kỉ truớc, việc sinh nở là nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong cho phụ nữ. Phần thắt lưng ở lưng duới giúp chúng ta đứng thẳng nhờ cân bằng, nhưng lại khiến chúng ta dễ bị tổn thương bởi đau vùng thắt lưng và sự căng thẳng.
Không còn nghi ngờ gì nữa, bộ não chính là nhân tố chủ chốt nhất khiến chúng ta khác xa các loài khác. Chúng ta không hề có bộ não lớn nhất thế giới – nó thuộc về cá voi.
Chúng ta cũng không có bộ não lớn nhất nếu so theo kích cỡ cơ thể, vì nhiều loài chim có bộ não lớn hơn 8% cân nặng cơ thể. Cho đến khi kết thúc tuổi phát triển đầy đủ, bộ não chúng ta chỉ nặng khoảng 1,6kg, nhưng đủ để giúp chúng ta có khả năng để đặt câu hỏi và suy nghĩ về những buớc tiến thần kì vuợt ngoài khả năng, tư duy của các loài khác, giúp cho chúng ta có thể trở thành những thiên tài như Mozart, Einstein...