Hút thuốc lá, uống rượu, béo phì, dinh dưỡng kém, tình dục không an toàn, thiếu vận động, ô nhiễm không khí và ít ăn rau hoa quả là những yếu tố dẫn đến căn bệnh ung thư, song hoàn toàn có thể phòng tránh được.
| Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo mỗi ngày cần ăn tối thiểu 5 bữa hoa quả để phòng bệnh ung thư. |
Hút thuốc lá được xem là yếu tố lớn nhất, liên quan tới 5 loại ung thư là phổi, miệng, dạ dày, tuyến tuỵ và bàng quang. "Trong số 2,43 triệu người chết vì ung thư năm 2001 thì có 37% là do ung thư phổi", Ezzati dẫn chứng. Tình trạng hút thuốc lá đang gia tăng ở các quốc gia đang phát triển trong vài thập kỷ gần đây, do đó giới chuyên gia dự báo số ca tử vong vì ung thư sẽ còn tăng trong những năm tới. Xếp sau thuốc lá là rượu và ăn thiếu rau quả.
Bệnh béo phì góp phần gây ra căn bệnh ung thư ruột kết và vú, phần lớn tập trung ở những nước phát triển.
Chứng bệnh lây nhiễm virus papilloma ở người (HPV) qua quan hệ tình dục không an toàn là nguyên nhân cấu thành ung thư cổ tử cung ở phụ nữ châu Phi cận Sahara và nhiều nơi ở châu Á. Tình trạng tử vong vì loại ung thư này cũng chủ yếu do thiếu thốn thiết bị chẩn đoán và các dịch vụ xét nghiệm lâm sàng.
Ô nhiễm không khí ở thành thị được xem là một yếu tố gây ung thư ở phía tây và nam Á, trong khi khói từ việc đốt than trong nhà lại là vấn đề nan giải ở Trung Quốc.
Tiến sĩ Ezzati cũng cho biết tình trạng lây lan căn bệnh viêm gan, liên quan tới ung thư gan, một phần do việc sử dụng ống rò bị nhiễm khuẩn tại các trung tâm y tế ở nước nghèo.
Mỹ Linh (theo Reuters)