Tấm ảnh panorama 360 độ mới của tàu thăm dò Sao Hỏa Curiosity có lẽ là tấm ảnh tuyệt vời nhất nó chụp được từ trước đến nay.
Những hình ảnh được sử dụng để tạo ra tấm ảnh mosaic này được chụp bởi Curiosity vào ngày 9/8/2018, tại Vera Rubin Ridge - nơi chiếc tàu thăm dò này đã hoạt động trong nhiều tháng qua. Hình ảnh cho thấy bầu trời màu nâu bơ đặc trưng của Hành tinh Đỏ, dù rằng nó trông hơi tối hơn một chút so với thông thường bởi một cơn bão bụi rải rác đang xảy ra trên toàn hành tinh.
Đối tác của Curiosity, tàu thăm dò Opportunity, hiện đang ở phía bên kia của hành tinh, nơi cơn bão đang diễn ra tệ hơn nhiều. NASA đã phải đặt tàu Opportunity vào trạng thái ngủ đông bởi cơn bão bụi này khiến bầu trời trở nên quá tối, rất khó để các tấm năng lượng mặt trời của tàu thăm dò có thể thu thập năng lượng. Hiện vẫn chưa biết khi nào tàu Opportunity sẽ trở lại tình trạng hoạt động bình thường - hoặc có thể không bao giờ nữa!
Hình ảnh panorama 360 độ do tàu Curiosity chụp được.
May mắn thay, tàu Curiosity có vẻ không bị ảnh hưởng bởi cơn bão, nhưng theo như những gì hình ảnh ở trên cho thấy, một lượng lớn bụi đã phủ đầy bề mặt của tàu. Chiếc tàu thăm dò này hạ cánh xuống sao Hỏa vào ngày 6/8/2012, và đã...tích bụi kể từ thời điểm đó, tất nhiên chẳng có ai bên cạnh để lau chùi cho nó cả.
NASA cho biết Curiosity chưa bao giờ thăm dò một khu vực với quá nhiều màu sắc và địa hình đa dạng như vậy.
"Rặng núi này không phải nguyên khối - nó có hai khu vực riêng biệt, mỗi khu vực lại rất đa dạng về màu sắc" - Ashwin Vasavada, nhà khoa học trong dự án Curiosity tại Phòng thí nghiệm tên lửa đẩy của NASA ở Pasadena, California cho biết - "Một vài màu sắc có thể thấy khá rõ, một vài màu lại chỉ có thể thấy khi chúng tôi nhìn bằng tia hồng ngoại trường gần, bởi nó vượt qua những gì mắt người có thể thấy. Một số dường như có liên quan đến độ cứng của đá tại khu vực".
Tàu thăm dò Curiosity của NASA trên sao Hỏa.
Quả thực, những loại đá cứng trên Sao Hỏa là một trong những đối tượng được NASA quan tâm nghiên cứu ở thời điểm này. Nỗ lực khoan gần đây nhất của Curiosity đã khá thành công, nhưng hai nỗ lực trích xuất các mẫu đá trước đó lại không mang lại kết quả khả quan nào, bởi mũi khoan của tàu không thể xuyên qua một số loại đá cứng bất thường. Tàu thăm dò 6 bánh này đã sử dụng một phương thức khoan mới trong vài tháng trở lại đây để giải quyết các vấn đề về mặt cơ khí. Đến lúc này, kỹ thuật khoan mới đã đạt được kết quả khả quan, đạt được độ hiệu quả tương đương phương thức trước đây. NASA nói rằng kỹ thuật cũ cũng sẽ không thể xuyên qua các loại đá cứng được, và việc không thể khoan thủng các loại đá cứng không phải là giới hạn của riêng phương thức mới.
NASA hiện chưa có cách nào để biết được một loại đá cứng đến mức nào trước khi tiến hành khoan, và họ trình điều khiển của tàu thăm dò đang phải chơi trò....dự đoán dựa trên những kiến thức đã được huấn luyện. NASA viết rằng:
"Các tốt nhất để biết được tại sao những loại đá kia lại cứng đến vậy là khoan chúng thành bột để phân tích trong hai phòng thí nghiệm bên trong tàu thăm dò. Việc phân tích có thể sẽ vén màn được thứ gì đang đóng vai trò như chất xi-măng kết dính tại khu vực rặng núi này, giúp nó có thể đứng vững mặc cho sự bào mòn của những cơn gió cực kỳ khắc nghiệt trên Hành tinh Đỏ. Khả năng cao, theo Vasavada, là mạch nước ngầm chảy qua rặng núi từ xa xưa có một vai trò nào đó trong việc tăng cường độ cứng cho đá, có thể các mạch nước này chính là những đường ống phân phối chất xi-măng kết dính chống chịu gió đi quanh rặng núi.
Khá nhiều khu vực trong rặng núi chứa hematite, một loại khoáng sản được hình thành từ trong nước. Có tín hiệu hematite rất mạnh đã thu hút sự chú ý của các vệ tinh của NASA. Liệu có phải một loại biến thể nào đó trong hematite đã dẫn đến việc hình thành những loại đá cứng bất thường này? Có thứ gì đặc biệt bên trong những loại đá đỏ của rặng núi khiến chúng bền vững đến vậy?"
Trong thời gian đến, tàu thăm dò sẽ trích xuất một vài mẫu đá. Đến đầu tháng 10, nó sẽ di chuyển lên khu vực Mount Sharp cao hơn trên đường hướng đến những khu vực nhiều đất sét và các vật liệu sulfite. Chắc chắn nó sẽ thu thập được một số dữ liệu khoa học quan trọng, nhưng chúng ta cũng hi vọng sẽ được xem nhiều hình ảnh hơn do tàu thăm dò này chụp từ các khu vực cao hơn.