Việt Hà - Cao Hồng
Sau nhiều cuộc thử nghiệm tại Trung tâm Kỹ thuật 1 (Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng), Viện Khoa học và Công nghệ môi trường (Trường Đại học Bách khoa Hà Nội), vật liệu lọc nước của ông Đặng Đức Truyền, Giám đốc Công ty TNHH Thiết bị và Công nghệ Môi trường xanh đã cho kết quả bất ngờ: Các kim loại nặng bị loại bỏ, các khoáng chất có lợi vẫn giữ nguyên - điều mà các thiết bị lọc nước hiện có trên thị trường chưa làm được.
Loại vật liệu lọc nước đặc biệt này đã được đăng ký bằng phát minh sáng chế tại Cục Sở hữu trí tuệ.
Từ trước tới nay, vấn đề lọc nước để loại bỏ những kim loại nặng và độc tố có hại cho sức khoẻ luôn được đặt ra. Bởi hàng năm, số người bị mắc bệnh và chết vì ung thư và một số bệnh khác ở nước ta ngày một gia tăng mà một trong những nguyên nhân chính do cơ thể bị nhiễm các độc tố.
Độc tố thường xâm nhập vào cơ thể con người qua ba đường chính là: nước, thực phẩm và không khí. Trong đó nước là con đường đưa độc tố vào dễ nhất, nhanh nhất, trực tiếp và nhiều nhất. Các độc tố nguy hiểm như: các kim loại nặng, amoni, flour, thuốc sâu… hoà tan trong nước, có thể xâm nhập sâu vào cơ thể, chui sâu vào các tế bào, gây ra các rối loạn, làm biến đổi tế bào…
Khảo sát tại các làng ung thư hay tại các vùng có nhiều người ung thư, người ta đều thấy sự có mặt của nhiều kim loại nặng với nồng độ cao. Vì vậy, vấn đề lớn đặt ra là làm sao để lọc triệt để được các kim loại nặng và độc tố khác nhưng vẫn giữ được các khoáng chất và nguyên tố vi lượng có trong nước.
Hiện nay, trên thị trường vật liệu lọc nước mới có các loại: Hạt aluats (được làm từ đất sét và oxyt sắt, giúp quá trình oxy hoá sắt 2 nhanh hơn, để sắt mau kết tủa nhằm lọc bỏ sắt); hạt oxyt mangan có thể giúp lọc được một phần mangan hoà tan trong nước; vật liệu lọc asen ngoại nhập; hạt kation và anion ngoại nhập dùng để lọc canxi, làm mềm nước; các nấm lọc bằng gốm giúp lọc các cặn lơ lửng và cản các vi khuẩn kích thước to; các cột lọc bằng sợi bông và than hoạt tính giúp lọc các cặn lơ lửng và một số độc tố hữu cơ.
Kèm theo các vật liệu này là các thiết bị lọc nước như bình lọc nước giếng khoan chỉ lọc được sắt và một phần asen, một phần mangan, còn rất nhiều kim loại nặng khác gây nguy hiểm cho sức khoẻ như đồng, chì, kẽm, crom, niken, thuỷ ngân và amoni (NH4) lại không lọc được.
Bình lọc nước nhỏ đặt trong phòng có xuất xứ khác nhau nhưng cấu tạo tương tự nhau và hiệu quả lọc thấp. Một loại máy lọc hiệu quả cao nhưng lại không hợp lý, đó là loại máy lọc nước sử dụng màng thẩm thấu ngược R.O chạy bằng điện.
Loại này có thể lọc được nước tinh khiết và rất sạch bởi màng R.O ngăn lại tất cả các chất, chỉ cho phân tử nước đi qua. Vì thế cho ra một loại nước cực sạch, sạch đến mức không còn các loại khoáng chất cũng như các nguyên tố vi lượng mà cơ thể rất cần.
Sau một thời gian nghiên cứu, ông Đặng Đức Truyền, Giám đốc Công ty TNHH Thiết bị và Công nghệ Môi trường xanh (13 phố Đốc Ngữ và 58 phố Vĩnh Phúc, quận Ba Đình, Hà Nội) đã chế tạo thành công một vật liệu lọc nước đặc biệt, đó là hai loại cát lọc D.O-1 và D.O-2.
Khi xếp hai loại cát này theo một trật tự nhất định và cho nước chảy qua chúng có khả năng lọc cùng một lúc tất cả các kim loại nặng và độc tố khác. Đặc biệt, vật liệu này lọc amoni với hiệu suất cao: từ 80% - 100%, đưa nguồn nước nhiễm độc nặng trở thành nguồn nước uống đúng tiêu chuẩn mà Bộ Y tế quy định.
D.O-1 hoạt động theo nguyên lý trao đổi ion kép, đồng thời hấp thụ và thu giữ ion kim loại bằng từ tính. Sau khi chế tạo thành công, ông Truyền đã đem D.O-1 và D.O-2 lọc thử nước bẩn tại hồ Văn Chương (Hà Nội) và nước nhiễm độc tại làng ung thư Đông Lỗ (huyện Ứng Hoà, Hà Tây), kết quả thật bất ngờ khi các kim loại nặng bị loại bỏ, còn các khoáng chất có lợi vẫn giữ nguyên.
Hiệu suất lọc của loại vật liệu này đạt được rất lớn: sắt từ 28,3mg/l còn 0,07mg/l; mangan từ 0,455mg/l xuống còn 0,017mg/l, asen từ 0,342mg/l còn 0,012mg/l; đặc biệt amoni (NH4) giảm từ 11,38 xuống 0,775mg/l.
Sau khi kiểm định thành công, ông Truyền đầu tư vào sản xuất thử nghiệm với quy mô công nghiệp và đã thành công. Hiện tại, Công ty TNHH Thiết bị và Công nghệ Môi trường xanh có thể sản xuất ra chất D.O-1 và D.O-2 với công suất 7 tấn/mẻ bằng nguyên liệu tự nhiên trong nước - đá ong, thân thiện với môi trường, giá rẻ.
Vật liệu lọc nước với tính năng ưu việt này đã nhanh chóng được các công ty nước ngoài quan tâm. Các công ty môi trường và thương mại của Trung Quốc, Singapore, Nhật Bản đã đề nghị được hợp tác kinh doanh.
Việc phát minh ra vật liệu lọc nước đặc biệt là đóng góp quan trọng trong công tác bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khoẻ, góp phần phòng bệnh ung thư đang phát triển hiện nay.
Đá ong, một loại đá tự nhiên có rất nhiều ở vùng Xuân Mai, Hòa Lạc (Hà Tây) và các vùng trung du khác trên mọi miền Tổ quốc. Nước giếng đá ong từng được biết đến là có vị ngọt, trong, mát. Người dân tại các vùng đất này lấy đá ong xây nhà, tạc tượng... Hôm nay, ta lại biết thêm một công dụng mới của đá ong nhờ kết quả nghiên cứu của ông Truyền và nhóm các nhà khoa học Việt Nam.