Mới đây, tại Hungary người ta đưa ra trưng bày xác ướp em bé, nhưng chỉ có 1 cánh tay đang nắm đồng tiền xu ố xanh rõ nét, phần còn lại rất nhỏ, tờ New York Time (NYT) của Mỹ ngày 18/5 cập nhật.
Theo NYT, năm 2005, nhà khảo cổ học người Hungary, tiến sĩ Janos Balazs đã tìm thấy cánh tay của một xác ướp trẻ em đang cầm đồng xu đã ố xanh. Hiện vật được tìm thấy tại Nyarlorinc, ngôi làng ở miền nam Hungary, nằm trong 500 ngôi mộ có niên đại từ giữa thế kỷ 12 và 16. Không ai trong số này giống như xác ướp nói trên.
Xác ướp em bé với 1 cánh tay đang nắm đồng tiền.
Hơn một thập kỷ sau, tiến sĩ Balazs và các cộng sự của ông được cho là đã giải mã được bí ẩn, rằng đây là một hình thức ướp xác độc đáo, kết quả vừa được công bố trên tạp chí Archaeological and Anthropological Sciences số ra tháng 4/2018.
Theo tiến sĩ Janos Balazs, đây là một cách ướp xác của người xưa, phần còn lại quá nhỏ nên dễ bị nhầm lẫn với chuột. Phần được tìm thấy đi cùng cánh tay gồm một vài đốt sống, xương hông và xương chân nhuộm màu xanh lá cây. Cả hai cánh tay đều có màu xanh lá cây, nhưng cánh tay phải lại phủ bằng thịt sấy khô. Làn da gần lưng cũng được ướp và được gắn với năm mảnh đốt sống. Hầu hết xương sườn, vai đều không bị đổi màu.
Qua kiểm tra toàn bộ, tiến sĩ Janos Balazs xác định, người chết là một đứa trẻ sinh non hoặc chết yểu ngay ngay sau khi sinh, cao từ 11-13 inch (28-33cm) và nặng khoảng 0,5-1kg.
Phần còn lại của xác ướp hiện đang được trưng bày tại bảo tàng Mora Ferenc, Hungary.
Về mặt khảo cổ học, xương màu xanh lá cây không phải là hiếm, rất có thể đồ trang sức bằng đồng có thể làm xanh xương khi chúng phân hủy, hoặc cơ thể đứa trẻ đã tiếp xúc với một thứ loại kim loại nào đó. Nhưng làm thế nào mà đồng tiền xu bằng đồng vẫn nằm trong lòng bàn tay phải của đứa bé?
Sau khi phân tích hóa học phần còn lại của xác ướp, mức độ đồng cao hơn hàng trăm lần so với mức trung bình, đây cũng là một xác ướp duy nhất có hàm lượng đồng cao nhất được từng thấy trong xác ướp từ xưa tới nay. Ngoài ra, các nhà khảo cổ còn tìm thấy một bình gốm nhỏ và một đồng xu bị ăn mòn.
Nhóm nghiên cứu kết luận, trước khi đứa trẻ được đặt vào bình để chôn cất, người ta đã đặt đồng xu vào tay đứa bé. Nhiều nền văn hóa cổ đại đã chôn cất người chết bằng tiền xu như một cách để trả tiền công vận chuyển, đưa linh hồn của họ vào thế giới vĩnh hằng. Trong trường hợp này, các đặc tính kháng khuẩn của đồng bảo vệ bàn tay của trẻ không bị phân hủy, giúp cho cánh ta còn nguyên. Việc mai táng đứa trẻ có thể là một trong những trường hợp đầu tiên về cách ướp xác bằng đồng của người cổ đại.
Hai mặt của đồng xu được tìm thấy trong lòng bàn tay đứa trẻ, được lưu hành trong thế kỷ 19.
Rất có thể đứa trẻ khi được mai táng ở tư thế cúi xuống nên đồng đã gặm các bộ phận khác của xương. Tuy bí ẩn đồng xu được giải quyết, nhưng vẫn còn một bí ẩn khác. Đồng tiền xu thuộc dạng tiền Kreuzer hoặc Krajcar, loại tiền được lưu hành trong khoảng thời gian giữa năm 1858 đến 1862 ở Hungary. Điều đó có nghĩa, việc mai táng đứa trẻ không xảy ra vào thời Trung cổ. Theo sử sách, những người Kitô giáo thời kỳ này không dùng tiền xu khi mai táng, như vậy bí ẩn trên đến nay vẫn chưa được giả mã.