Âm thanh ở nhà hát cổ đại Hy lạp danh tiếng Epidaurus thật tuyệt vời: Tiếng hát của một diễn viên đứng trên sân khấu mở có thể được nghe ở những hàng ghế cách đó 60 mét.
Các kiến trúc sư và khảo cổ gia từ lâu đã phỏng đoán về bí quyết làm nên sự truyền âm lạ lùng này. Mới đây, một nghiên cứu tiết lộ nó có được là nhờ việc nhờ khai thác đặc tính vật lý phức tạp của âm học.
Nhà hát Epidaurus được khám phá dưới một lớp đất trên bán đảo Peloponnese vào năm 1881, và được khai quật sau đó. Nó có hình bán nguyệt cổ điển của một nhà hát giảng đường Hy Lạp, với 34 hàng ghế ngồi bằng đá (sau được người La Mã bổ sung thêm 21 hàng).
Âm thanh ở đây được truyền cực tốt. Tiếng hát không micro của một diễn viên trên sân khấu thoáng có thể được thính giả ở những hàng ghế sau cách đó 60 mét nghe thấy.
Mới đây, Nico Declercq và Cindy Dekeyser từ Viện công nghệ Georgia ở Atlanta cho biết chìa khóa của nó là sự xắp xếp các hàng ghế ngồi theo bậc thang. Theo tính toán của họ, cấu trúc này là hình dáng hoàn hảo cho việc lọc âm, khử nhiễu các âm thanh tần số thấp (là thành phần chính của tiếng ồn nền trong nhà hát) đồng thời khuếch đại giọng có tần số cao của diễn viên.
Declercq không biết liệu đặc tính này được tạo ra cố ý hay vô tình trong quá trình thiết kế. Nhưng dù thế nào, ông vẫn cho rằng người Hy Lạp và La Mã cổ đại đã đánh giá đúng khả năng truyền âm của nhà hát Epidaurus và copy chúng cho những nơi khác.
Trong nhà hát Epidaurus: thính giả có thể nghe thấy tiếng diễn viên
ở cách đó 60m trong ngày không có gió. (Ảnh: uni.edu)
T. An