Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm nghiên cứu Geesthacht GKSS và Đại học Bern đã khảo sát tần số những năm có nhiệt độ ấm hơn trung bình từ năm 1880 đến 2006. Kết quả: Sự tăng của những năm ấm hơn được quan sát thấy kể từ 1990 không phải là một điều ngẫu nhiên.
Giữa năm 1880 và 2006 nhiệt độ trung bình toàn cầu hàng năm vào khoảng 15°C. Tuy nhiên, trong những năm sau 1990 mật độ những năm có nhiệt độ trung bình cao có xu hướng tăng.
Trung tâm nghiên cứu GKSS đặt ra câu hỏi: có phải là một sự ngẫu nhiên khi 13 năm ấm nhất được quan sát thấy sau 1990, hay mật độ tăng cao này cho thấy tác động từ bên ngoài?
Tính toán khả năng
Với sự trợ giúp của “Mô hình Monte Carlo” các nhà nghiên cứu bao gồm tiến sĩ Eduardo Zorita và giáo sư Hans von Storch tại Trung tâm nghiên cứu GKSS- cùng giáo sư Thomas Stocker thuộc Đại học Bern nhận định rằng xu hướng tăng của những năm ấm sau 1990 không thể là một sự ngẫu nhiên và họ kết luận rằng hiện tượng này có thể bị những yếu tố bên ngoài chi phối.
Nhiệt độ trung bình toàn cầu gần bề mặt hàng tháng và hàng năm giưa 1850 và tháng 6 năm 2008 trong tương quan với nhiệt độ trung bình trong giai đoạn từ 1961 đến 1990, dựa trên dữ liệu đo lường nhiệt độ không khí của các trạm thời tiết. (Ảnh: HadCRUT)
Thực tế rằng 13 năm ấm nhất kể từ 1990 có thể xẩy ra một cách ngẫu nhiên sau năm 1990 có khả năng không lớn hơn 1/10.000.
Khả năng này có thể được minh họa bằng trò chơi sác xuất “sấp ngửa”: khả năng tương ứng với việc khi tung một đồng xu và có 14 lần mật ngửa liên tiếp.
Khí hậu phức tạp hơn một trò chơi
Tiến sĩ Eduardo Zorita thuộc GKSS giải thích về những thách thức đối với những tính toán của ông: “Để có thê rhieeur rõ và phân tích hệ thống khí hậu cũng như tương tác giữa biển, đất, khí quyển và hoạt động của cong người, sự so sánh khí hậu với một trò chơi là khá khập khiễn. Một chuỗi những năm ấm và lạnh từ nhiên không hoạt động theo lý thuyết đơn giản như “0 hoặc 1””.
Một ví dụ: Sau một năm ấm, những năm ôn hòa hơn thường theo sau, vì biển đã giữ lại hơi nóng. Quy luật tự nhiên này cũng cần được tính toán đến.
Zorita kết luận: “Nghiên cứu của chúng tôi chỉ có bản chất thống kê và không thể xác định nguyên nhân của sự tăng những năm ấm liên tiếp, nhưng hoàn toàn phù hợp với những kết quả của IPCC rằng sự giải phóng khí nhà kính tăng là nguyên nhân chủ yếu cho hiện tượng ấm lên toàn cầu gần đây”.
Tham khảo:
Zorita et al. How unusual is the recent series of warm years? Geophysical Research Letters, 2008; 35 (24): L24706 DOI: 10.1029/2008GL036228